Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Tajemniczepoczątki
21
nichBułgarowie;wieluLongobardówranili,wieluzabiliitakszalelipoichobozie,
żesamegokrólaAgilmundazgładzili,ajedynąjegocórkęwzięlidoniewoli”(I,16).
WtejsytuacjiLongobardowieobwołalikrólemznanegonamjużLamissiona.
PierwszapróbasiłwwalcezBułgaramizakończyłasięhaniebnąucieczkąLongo-
bardówdoobozu,druganatomiast–poprzedzonapłomiennymapelemLamissio-
naiobietnicą,żewalczącydzielnieniewolnicyzostanąobdarzeniwolnością–przy-
niosłaLongobardomwalnezwycięstwo,pomstęiwielkiełupy,niodtądstalisię
[Longobardowie]odważniejsiwpodejmowaniutrudówwalki”(I,17).
Donastępnegookresunajwidoczniejznowuzabrakłokronikarzowitworzywa,
przetoograniczyłsiędosuchychdanych:
PośmierciLamissiona,drugiegokróla,sterwładzyująłLethu,trzecizkoleikról.Panowałon
prawieczterdzieścilatiswoimnastępcąpozostawiłsynaHildehoka,którybyłczwartymzko-
leikrólem.PojegośmiercijakopiątyprzejąłberłokrólewskieGudehok(I,18).
*
Dotegomiejsca,toznaczyażdokońca18.rozdziałuIksięgiHistoriiLongobar-
dów,dziejeWinilów/Longobardówbyłyjakgdybyzawieszonewpróżnidziejowej,
przebiegałybezjakichkolwiekodniesieńdohistoriipowszechnej–innychkrajów
iludów.Fakttenpraktycznieuniemożliwiahistorykowijakąkolwiekweryfikacjęin-
formacjipodawanychprzezPawłaDiakona.Terazsytuacjazaczęłasięzmieniać:
stajemynawmiarępewnymgrunciechronologicznym,czytamyowydarzeniach
częściowojużhistorycznieznanychisprawdzalnych.Wrozdziale19.Pawełopo-
wiadaokonflikciemiędzyOdoakrem,sprawującymfaktycznepanowanienadItalią
wlatach476–493,awładcąnaddunajskichRugiówzakończonymzwycięstwem
OdoakraizniszczeniemkształtującegosiępaństwaRugiów.nWtedytoLongobar-
dowiewyszlizeswoichziemiprzybylidoRugilandii,cowjęzykułacińskimznaczy
ojczyznaRugiów,itamzpowodużyznościglebzatrzymalisięnakilkalat”.
Zanimopowiemy,jakiebyłydalszelosynaszegoludu,spróbujmyspojrzećna
Longobardówoczymaautorówantycznych.Wporównaniuzinnymiwspółczesny-
misobieludamigermańskimiLongobardowiezostalipoświadczenistosunkowo
wcześnieilicznie,dowiadujemysięteżrozmaitychważnychszczegółówonich
(m.in.wkwestiiichlokalizacjinadŁabą),wszystkieznanenamświadectwanie
sięgająjednakpozapoczątekdrugiejpołowyIIw.,poczymnacałetrzystulecia
wźródłachzapadanaichtematgłuchemilczenie.
PierwszachronologiczniewzmiankaoLongobardachzawartajestwspisanym
okołoroku29lub30dzieleHistoriaRomana(nHistoriaRzymska”)VelleiusaPater-
culusa,adotyczywydarzeńz5r.n.e.ilatnastępnych,którychdziejopistenbył
czynnymuczestnikiem.Doszłowtedydowielkiejrównoczesnejwyprawyrzym-
skichwojsklądowychiflotymorskiejpodwodząnastępcytronuipóźniejszego(od
14r.)cesarza–Tyberiusza.WyprawakierowałasięwrejondolnejŁabyimiałana
celuprzywrócenierzymskiegopanowaniaczyprzynajmniejefektywnejkontroli
