Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dażytlenuiglukozy.Mózgzdrowegodorosłegoczłowieka-wwarunkach
normotermii-możebezwiększegouszczerbkuznieśćzatrzymaniekrążenia
trwająceok.4min.Jednakworganizmie,wktórymzpowoduniewydolności
oddechowej(przewlekłejizaostrzającejsię)występujeniedobórtlenu,okres
tolerancjimożebyćistotnieskrócony.Istniejącawcześniejhipoksemiapowo-
dujezwiększonąpodatnośćmózgunawtórneuszkodzeniawokresiepoprzy-
wróceniukrążenia.
Mechanizmyzmianzachodzącychwkomórcewwynikuniedotlenienia,
dotycząwyczerpaniazapasówglukozyitlenu,copowodujeniemalcałkowity
rozpadadenozynotrifosforanu(ATP)zuwolnieniemadenozyny,powodującej
miejscowąwazodylatację.Powyczerpaniuzapasówenergetycznychbłona
komórkowaniejestwstanieutrzymaćgradientupotencjałuelektrycznego.
Zawartośćjonówpotasuwpłyniemiędzykomórkowymszybkowzrasta,na-
wetdo50mmol/l.Dochodziwtedydonapływujonówwapniadownętrza
komórkiizanikuwłaściwejróżnicystężeńtegojonuwpłyniezewnątrz-iwe-
wnątrzkomórkowym.Lawinowynapływjonówwapniadokomórekbłony
mięśniowejgładkiejnaczyńmózgowychprowadzidoichsilnegoobkurcze-
niaikrytycznejredukcjiprzepływumózgowego(CBF)znastępczym
uszkodzeniemneuronówOUN.Wrazzewzrostemstężeniajonówwapniawe
wnętrzukomórkinastępujeprzemianadehydrogenazyksantynowejwoksy-
genazęksantynową.Konsekwencjątegozjawiskajestperoksydacjakwasów
tłuszczowych,prowadzącadouszkodzeniaścianykomórki.Udowodniono,
żeobkurczenienaczyńkrwionośnych(angiospasmus)iuszkodzeniekomórek
spowodowanezaburzeniamikinetykijonówwapniagłównymiczynnikami
decydującymiopowstaniutrwałegouszkodzeniamózgu.Prowadzącydo
tegouszkodzeniacyklprzemian,uruchamianywrazzNZKizatrzymaniem
dostarczaniatlenu,jestkontynuowanymimoprzywróceniahemodynamicz-
niewydolnegokrążenia.NadziejęnapoprawęczynnościmózgupoNZKbu-
dzipolecanaostatniohipotermiamiejscowa(np.obłożeniegłowylodem),
prawidłowawentylacja(normowentylacja-pCO
2ok.36-40mmHg)oraz
lekizapewniającewłaściwąngrę”naczyńmózguilekiprzeciwzakrzepowe.
1040Epidemiologiazatrzymaniakrążenia
Największaliczbanagłychzatrzymańkrążeniaizgonówztegopowoduwy-
stępujeuchorychzchorobamiukładukrążenia,któreniebyływcześniejroz-
poznane.Nierzadkopierwszymobjawemchorobysercajestśmiertelnyzawał
mięśniasercowego.Jednakwcześniejszypoważnieobciążającywywiadkar-
diologicznywistotnysposóbzwiększaryzykoNZK.Mniejszaliczbazgonów
zprzyczynsercowo-krążeniowychdotyczyosóbmłodszych,bezwcześniej
przebytychchoróbserca.Badaniaepidemiologiczneułatwiająidentyfikację
11