Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wreszciespecjaliściodpolitykispołecznej,dziennikarzeorazpublicyści[por.
Ferragina,Arrigoni,2017].Cownimtakpociągającegoizczymwiązaćkarierę
nkapitałuspołecznego”?Wedługmojejocenypopierwszezarównookreślenie,
jakikoncepcjamająpewienwaloratrakcyjnościwyjaśniającej.Cotooznacza?
Otóżzwyklegdydoanalizwspółczesnychzjawiskiprocesówspołecznych
wprzęgamykategoriębardzoogólną,syntetyczną,uzyskujemywefekcie
dośćdużynprocentwyjaśnienia”.Innymisłowy,imogólniejsza(awskrajnej
postaci–ogólnikowa)kategoria,tymrozleglejszyzakreszjawiskiprocesów
poddajesięwyjaśnieniuzajejpomocą.
Przykłady.DlaczegowPolscewciążfrekwencjawyborczajestrelatywnie
niska(poniżej50%ogółuuprawnionychdogłosowania)?Zbytniskipoziom
kapitałuspołecznego.Dlaczegotylenieprawidłowościdziejesięwgospodar-
ce?Zbytniskipoziomkapitałuspołecznego.Dlaczegorynekpracy(jeszcze
doniedawna)jestwtakniewielkimstopniudynamiczny?Zbytniskipoziom
kapitałuspołecznego.Dlaczegoabsolwencistudiówuniwersyteckichwmałym
stopniuangażująsięwżycieswychmacierzystychwydziałówlubinstytutów
kierunkowych?Zbytniskipoziomkapitałuspołecznego.
Jakwidaćnawielepytań(chciałobysięnawetpowiedzieć–nanieskoń-
czeniewielepytań)dasięudzielićodpowiedzi,którawtenczyinnysposób
wikłajakąśbardzoszerokąkategorię.Wtymprzypadkujesttokapitałspo-
łeczny.Alewinnymmożetobyćniedodefiniowanylubrozumianywsposób
wieloznacznynneoliberalizm”,możetotakżebyćnreforma”lubnzmiana”.Rzecz
jednakwtym,bykategorię,nawettęskonstruowanąpoprawnie,alejednak
ogólną,syntetyczną,potrafićrozłożyć,podzielićnamniejszeibardziejkonkret-
nekategoriesłużąceanalizienowoczesnychzjawiskiprocesówspołecznych.
Niejesttoprzypuszczalniezbytodkrywczestwierdzenie,niemniejwartoje
sformułować,gdyżnaderczęstomamydoczynieniazopisanymwyżejpostę-
powaniem,któremożnabyująćjakowyjaśnianiewszelkichproblemówza
pomocąjednegopojęcia.
Powtóre,stosowaniekonkretnych,zwyklepojemnychkategoriiwnaukach
społecznych,macharaktermody.Przypominadozłudzeniamodęobecnąwsfe-
rzeodzieżowychmarekiwzorówprzemysłowych.Obieszybkoznajdujązwolen-
ników,obieprzemijają,aleiobiewracająpojakimśczasie.Wprawdziewnowej,
przetworzonejformie,alezawszezwyraźnymiodniesieniamidoprzeszłości.
Dlaczegotaksiędzieje?Chybadlatego,żejakaśkoncepcjamaokreślonypowab
przyciąganiazwolennikówswojąmocądyskryminacyjną(zazwyczajpozorną),
stopniemwyjaśnieniaproblemu.Atakżejęzykiem,który,wedługmnie,ma
największąmocprzyciąganianwyznawców”orazzwykłychnużytkowników”.
Gdybybowiemnkapitałspołeczny”zastąpićrdzennymokreśleniemod-
wołującymsiędonklikowości”oraznnepotyzmu”–jegopowabznaczącoby
24
