Mistrzowie i uczniowie. Kształtowanie warsztatu, osobowości i postaw współczesnego artysty

Małgorzata Pietrzak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7798-354-6

DOI:

Wydawnictwo:

BEL Studio

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

492

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Pietrzak, Małgorzata. Mistrzowie i uczniowie. Kształtowanie warsztatu, osobowości i postaw współczesnego artysty. Red. . Warszawa: BEL Studio, 2017, 492 s. ISBN 978-83-7798-354-6

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Pietrzak, M.

T1 Mistrzowie i uczniowie. Kształtowanie warsztatu, osobowości i postaw współczesnego artysty

PB BEL Studio

PP Warszawa

YR 2017

SN 978-83-7798-354-6

Bibliografia BibTex:

@Book{ 183382, author = "Pietrzak, Małgorzata", editor = "", title = "Mistrzowie i uczniowie. Kształtowanie warsztatu, osobowości i postaw współczesnego artysty", publisher = "BEL Studio", year = "2017", address = "Warszawa", isbn = "978-83-7798-354-6" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Pietrzak, Małgorzata

ED -

TI - Mistrzowie i uczniowie. Kształtowanie warsztatu, osobowości i postaw współczesnego artysty

PB - BEL Studio

CY - Warszawa

PY - 2017

SN - 978-83-7798-354-6

ER -

Netografia (standard APA):

Pietrzak, Małgorzata. Mistrzowie i uczniowie. Kształtowanie warsztatu, osobowości i postaw współczesnego artysty [baza danych online] Warszawa: BEL Studio, 2017 [dostęp: 28 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/mistrzowie-i-uczniowie-ksztaltowanie-warsztatu-osobowosci-i-postaw-malgorzata-pietrzak-183382.

Treści książki zostały zredagowane w układzie 13 odrębnych rozdziałów, jako niezależne od siebie wykłady, których lektura chronologicznie może być zupełnie dowolna. Zbiór tych wykładów w ogólności może być podzielony na trzy podzbiory dotyczące od...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7798-354-6

DOI:

Wydawnictwo:

BEL Studio

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

492

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Od Autorki 11
Wstęp 13
Rozdział I. Sztuka jako narzędzie formowania zainteresowań i rozwoju artystycznego 17
1.1. Sztuka, twórczość, kreacja – definicje 17
1.1.1. Funkcje sztuki 18
1.1.2. Od marzeń do fascynacji 21
1.2. Sztuka jako nowoczesne narzędzie pedagogiczne 25
1.2.1. Interdyscyplinarność a retoryka 26
1.3. Edukacja artystyczna a kontakt ze sztuką 27
1.3.1. Specyfika retoryki teatru 29
1.3.2. Od formy do działania i z powrotem 32
1.3.3. Edukacyjna i społeczna rola teatru 36
1.3.4. Kulturotwórcza rola filmu 39
1.3.5. Wokół emocji i wyobraźni 40
1.4. Forma, materia, dzieło plastyczne – definicje 44
1.4.1. Humanistyczna postawa – Igor Mitoraj 44
1.4.2. Z odblasków twórczości – Władysław Hasior 48
1.5. Pedagog sztuk plastycznych 49
Rozdział II. Narzędzia sztuki aktorskiej wobec metody K.S. Stanisławskiego 53
2.1. Teatr, sztuka dramatyczna, aktor – definicje 53
2.2. Słowo jako narzędzie i środek ekspresji 60
2.3. Aleksander Ostrowski – prekursor rea1istycznego teatru rosyjskiego 66
2.4. Od teatru do filmu – rosyjska szkoła K.S. Stanisławskiego 68
2.4.1. Metoda Stanisławskiego w teatrze 68
2.4.2. Metoda Stanisławskiego w filmie 74
2.5. System Stanisławskiego w pracy z aktorem polskim 79
2.5.1. Realizm w sztukach Maksyma Gorkiego 86
Matka 86
Jegor Bułyczow i inni 87
Mieszczanie 89
Na dnie 89
2.5.2. Walory sztuk Antoniego Czechowa 91
Mewa 93
Wiśniowy sad 93
Płatonow 94
Wujaszek Wania 95
Trzy siostry 96
2.5.3. Problemy adaptacji utworów Fiodora Dostojewskiego 98
Idiota 99
Zbrodnia i kara 103
Biesy 104
Bracia Karamazow 104
Rozdział III. Od praktyki do pedagogiki sztuki aktorskiej 109
3.1. Reżyser, inscenizator, mistrz – definicje 110
3.1.1. Trudne początki – Józef Pilarski, Wojciech Pilarski 114
3.1.2. Jego mistrzowie – Stanisław Łapiński 118
3.1.3. Wżywał się w postać – Karol Adwentowicz 121
3.1.4. Droga do teatru – Jadwiga Andrzejewska 122
3.1.5. Pasjonuje mnie aktorstwo – Bogdan Baer 127
3.1.6. Grać, grać, grać – Andrzej May 129
3.1.7. Sztuka bycia reżyserem – Jan Kulczyński 130
3.1.8. Próba czytana – Dorota Bielska 131
3.1.9. Umieć pracować z każdym artystą – Stanisław Gerstenkorn 131
3.1.10. Dziś aktor gra dla reżysera 132
3.2. Elementy sztuki aktorskiej w praktyce 134
3.2.1. Rola repertuaru 135
3.2.2. Etap prób 139
3.2.3. Obserwacja życia 145
3.3. Ideały a osobowość aktora 149
3.3.1. Wyczarowuje okruch prawdy – Zbigniew Cybulski 150
3.3.2. Otworzyć liczne drzwi – Daniel Olbrychski 152
3.3.3. Bard, poeta, śpiewak – Włodzimierz Wysocki 152
3.4. Reżyser jako kreator osobowości 154
3.3.4. Studium postaci komediowej – Louis de Funès 154
3.5. Aktorstwo małego ekranu 155
3.5.1. Wyjątkowość aktorstwa Tadeusza Łomnickiego 158
3.5.2. Technika aktorska Gustawa Holoubka w studiu telewizyjnym 159
3.6. Aktorstwo filmowe 160
3.7. Aktorstwo nowoczesne czyli jakie? 167
3.8. Artysta estrady 173
3.9. Widowisko, sztuka cyrkowa – definicje 178
3.10. Pedagog sztuki cyrkowej 180
Rozdział IV. Kształtowanie osobowości i postaw artystycznych aktora 183
4.1. Szkoła aktorska – blaski i cienie 183
4.1.1. Dlaczego właśnie ten zawód? 189
4.1.2. Szkoła – pole poszukiwań 192
4.1.3. Dyplom – pierwsza konfrontacja 196
4.1.4. Co dała mi szkoła? 198
4.1.5. Efekty kształcenia w praktyce 202
4.2. Pedagog aktorstwa 203
4.2.1. Społeczna misja aktora ‒ Aleksander Zelwerowicz 204
4.2.2. Uczennica Reduty – Hanna Małkowska 207
4.2.3. Zasady – Henryk Modrzewski 210
4.2.4. Świadomość własnego istnienia – Andrzej May 210
4.2.5. Warto się poświęcić – Tadeusz Łomnicki 212
4.2.6. Bez ekshibicjonizmu – Zbigniew Zapasiewicz 214
4.2.7. Uszlachetnianie człowieka – Gustaw Holoubek 214
4.2.8. Ja byłam zadowolona – Zofia Kucówna 215
4.2.9. Teatralna rodzina – Marta Stebnicka 215
4.2.10. Suma moich doświadczeń – Teresa Leśniak 216
Rozdział V. Pedagog jako wzorzec warsztatu i postaw artystycznych w sztuce aktorskiej 217
5.1. Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. L. Schillera w Łodzi 217
5.1.1. Pierwsi nauczyciele – Michał Pawlicki, Zofia Petri 218
5.1.2. Po prostu „Tata” – Zbigniew Józefowicz 223
5.1.3. Podziwiany – Jan Peszek 226
5.1.4. Różne metody – Halina Machulska 226
5.1.5. Warsztat i kultura – Piotr Krukowski 228
5.1.6. Kochana Pani Profesor – Hanna Małkowska 228
5.1.7. Szacunek dla tradycji – Barbara Fijewska 230
5.1.8. Film jako pokłosie warsztatowości – Zygmunt Machwitz 231
5.1.9. Kultura a społeczeństwo – Jadwiga Łużyńska-Dorobowa 232
5.2. Moi profesorowie w anegdotach 233
5.1.10. Czym jest sztuka? – Janusz Zagrodzki 233
5.3. Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza w Warszawie 236
5.3.1. Aktorstwo psychologiczne – Jan Englert 237
5.3.2. Aktorstwo jako metafora – Teresa Budzisz-Krzyżanowska 238
5.3.3. Malowanie świata – Zofia Kucówna 239
5.3.4. Od poetyki do prowokacji – Irena Jun 240
5.3.5. Dialogowanie wierszem – Aniela Świderska 242
Rozdział VI. Kształtowanie osobowości i postaw artystycznych tancerza 245
6.1. Ruch, taniec, balet – definicje 245
6.1.1. Ruch w pracy tancerza 247
6.1.2. Choreografia jako podstawa 249
6.1.2.1. Uparte poszukiwania twórcze – Asaf Messerer 250
6.1.2.2. Serce Zorby bije w każdym z nas – Lorca Massine 251
6.1.3. Ciało jako narzędzie i środek ekspresji 253
6.1.4. Ciało tancerza – nowe wyzwania 256
6.1.5. Specyfika kształcenia baletowego 258
6.2. Pedagog baletu 263
6.2.1. Niezwykłość zawodu – Olga Sawicka 266
6.2.2. Osobliwa indywidualność – Izabela Gorzkowska-Głowacka 266
6.2.3. Czy ja widzę to samo – Liliana Kowalska 267
6.2.4. Nie możemy spacerować, powinniśmy biec – Bożena Kociołkowska 268
6.2.5. Balet to sztuka magiczna – Zofia Rudnicka 269
6.3. Szkoła a teatr 272
6.4. Choreograf jako reżyser 274
6.4.1. Mały clown i jego Bóg – Maurice Béjart 275
6.4.2. Perfekcja i wyobraźnia – Jurij Grigorowicz 278
6.4.3. Nie tylko dla koneserów – Boris Ejfman 281
6.4.4. Różnorodność form muzycznych – Stanisław Miszczyk 284
6.4.5. Piłuję to – Witold Borkowski 286
6.4.6. Efektem nie będzie wynik – Ewa Wycichowska 288
6.4.7. Gdzie jest granica możliwości – Kazimierz Wrzosek 290
6.4.8. Składanie mozaiki – Henryk Tomaszewski 294
6.4.9. W sercu niosę pieśń – Henryk Konwiński 299
6.4.10. Spektakl baletowy jako manifestacja – Jerzy Makarowski 301
6.4.11. Szacunek dla tradycji – Roman Komassa 302
6.4.12. Legendarne balety dzisiaj – Artur Żymełka 302
Rozdział VII. Kształtowanie osobowości i postaw artystycznych muzyka 307
7.1. Dźwięk, muzyka, dzieło muzyczne – definicje 307
7.1.1. Muzyka jako narzędzie i środek ekspresji wykonawczej 308
7.1.2. Elementy kształcenia muzycznego 310
7.1.3. Interpretacja ruchowa dzieła muzycznego – rytmika 312
7.1.4. Pedagogika dialektyczna dzisiaj czyli relacje mistrz – uczeń 315
7.1.5. Pedagogika wobec przyszłości 317
7.2. Pedagog muzyki 318
7.2.1. W głowie mi się to nie mieści – Wanda Wiłkomirska 318
7.2.2. Jesteś tworem tradycji – Tatiana Szebanowa 319
7.2.3. Sprawa motywacji – Krystian Zimerman 321
7.2.4. Ścieżka samodzielności – Kevin Kenner 324
7.2.5. Szczerość wypowiedzi – Beata Bilińska 326
Rozdział VIII. Kształtowanie osobowości i postaw artystycznych śpiewaka 329
8.1. Głos, śpiew, dzieło operowe – definicje 329
8.1.1. Głos jako narzędzie i środek ekspresji 330
8.1.2. Wymowa w pracy śpiewaka 333
8.1.3. Partytura jako podstawa 334
8.1.4. Praca śpiewaka nad rolą 338
8.1.5. Zadania sceniczne 344
8.2. Pedagog w pracy z artystą śpiewakiem 348
8.2.1. Pierwsza nauczycielka – Rockwell Blake 354
8.2.2. Zrozumieć drugiego człowieka – Jadwiga Pietraszkiewicz 355
8.2.3. To jest bardzo żmudna praca, ale jest to też pasja – Maria Fołtyn 355
8.2.4. Szukałam emocji w głosie – Barbara Mądra-Bednarek 356
8.2.5. Sam się udoskonalam – Artur Ruciński 359
8.3. Reżyser w operze 360
8.3.1. Spektakl jest sprawdzianem – Mariusz Kwiecień 365
8.3.2. Cosi fan tutte – Barbara Mądra-Bednarek 367
8.3.3. Nieznane horyzonty – Ewa Biegas 368
8.3.4. Pomagam młodym ludziom – Wiesław Ochman 369
8.3.5. Diabeł tkwi w szczegółach – Marek Weiss 370
Rozdział IX. Rola zespołu w kształtowaniu wizerunku artysty i instytucji 373
9.1. Młodzi na scenie i w teatrze 379
9.2. Relacje międzyludzkie 380
9.3. Aktorzy nie zawsze prowincjonalni 384
9.4. Byłem nim oczarowany 387
9.5. Szczerość to nasza siła 389
9.6. Specyfika ruchu amatorskiego 389
Rozdział X. Ekspresja – narzędzie perswazji w sztuce współczesnej 395
10.1. Ekspresja aktorska 395
10.1.1. Od słowa do milczenia 397
10.1.2. Maska Arlekina czyli siła tradycji 404
10.2. Taniec jako element perswazji 407
10.2.1. Cielesność w baletach Borisa Ejfmana 409
10.2.2. Ciało jako medium 411
10.2.3. Przekonać nagością 412
10.3. Ekspresja w muzyce 413
10.4. Ekspresja dzieła plastycznego 416
10.5. Publiczność – nowe wyzwania 417
10.6. Edukacja teatralna – dlaczego? 422
Zakończenie 431
Bibliografia 433
Indeks nazwisk 475

RozdziałI

(RandallHarrison)czystrój(MarkKnapp)68.BarbaraSobczaktwierdziwodnie-

sieniudoretoryki,żenpotencjałperswazyjny,którytkwiwnadawcy,aktórymasię

ujawnićnaetapieactio,wynikaztakichczynników,jakwiarygodność,kompeten-

cja,podobieństwodoodbiorcy,sympatia,jakąbudzi,icharyzma,awszystkieone

wmniejszymlubwiększymstopniubudowanesąztego,copozasłowne”69.

Wteatrzewszystkiejegoelementynosząnazwęznakówipełniąnietylkofunk-

cjęinformacyjną,estetyczną,artystyczną,aleiretoryczną.Elementamikomunikacji

pozawerbalnejwteatrzedramatycznymsąprzestrzeńscenicznaijejaranżacja,sce-

nograﬁa,kostiumiświatło,muzyka,ruchyimimikaaktora,aledominującymele-

mentemperswazyjnymjestsłowo‒rozumianejakotekstdramatu,sposóbmówienia

tekstuiinterpretacjawpostacigryaktorskiej.Retorykajakonarzędziewtwórczej

komunikacjiodnosisięrównieżdorelacjitwórczychzachodzącychpomiędzyreali-

zatoramiprzedstawienia,wktórychrolęklasycznegomówcyprzejmujereżyseri/lub

aktor,zaśaudytoriumtworząodbiorcy‒widzowieorazsamirealizatorzy70.

103020Odformydodziałaniaizpowrotem

WitoldGombrowiczuważał,żesztuka,aliteraturaszczególnie,wprzeciwień-

stwiedonaukimusibyćzależnaodindywidualnościkonkretnejjednostki,tym

samymotwierającprzedniąmożliwośćnautentycznejautoekspresji”71,copozwa-

lanauniknięciewpływunaukinasztukę.Twierdziłżenfunkcjasztukipolegałaby

naamortyzowaniuogromnegopotencjałuwyzwalanejciekawościteoretycznej”72.

GombrowiczpodobniejakFriedrichNietzschestałnastanowisku,iż,jakpiszeMal-

winaRolka:

nJęzykliterackiwsamychswychzałożeniachjestbliższytemu,costanowichaos.Posłu-

gującsięmetaforąigrającznaczeniamisłów,takitypjęzykadrwizobiektywnościabs-

trakcyjnychpojęć.Zabawaznaczeniemnosiwsobiezawszeznamionatwórczości,ato

zbliżajądoprawdziwejnaturyrzeczy,czylidochaosu,ponieważwnimwszelkatwór-

czośćbierzeswójpoczątek.Stądwłaśnietonienauka,alesztukajawisięNietzschemu

jakonprawdziwiemetaﬁzycznadziałalnośćczłowieka”73.

JakzauważaJanuszGłowiński,odnoszącsiędoprozyWitoldaGombrowicza

ijejspecyﬁki,tonjęzykstanowipodstawowetworzywoutworuliterackiego”itonję-

zykprzesądzaoautokreacji,awięcitożsamościpostaci”anadewszystkontojęzyk

B.Sobczak,Retorykaaniejęzykoweśrodkikomunikacji,nPoznańskieStudiaPolonistyczne”

XV(XXXV)/2008,s.58-59.

Ibidem,s.58.

Zob.M.Pietrzak,Retorykawtwórczejkomunikacji.Teatriflm,Wyd.DiG,Warszawa2012.

A.Gall,Humanizmperformatywny.PolemikazflozofąwpraktyceliterackiejWitoldaGombro-

wicza,(tł.)G.Sowiński,Wyd.Universitas,Kraków2011,s.16.

Ibidem.

M.Rolka,NietzscheiGombrowicz:oludzkiejpotrzebieformowaniachaosu,nAnalizaiEgzysten-

cja”

,nr14/2011,s.89.

Brak wyników

Mistrzowie i uczniowie. Kształtowanie warsztatu, osobowości i postaw współczesnego artysty

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra