Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozdział1
rakterreligijny.Możeonbyćukierunkowanyraczejnapetryfikacjępewnychka-
nonówistandardówwobszarzekultury,niżnazmianę.
Interesującynastutajnajbardziejaspektspołeczno-kulturowy,toprzede
wszystkimodchodzenienaemeryturę.Jakjednakwiemy,wejściewtakzwany
ntrzeciwiek”jestspołecznie-kulturowokonstruowaneidokonujesięwróżnych
społeczeństwachwróżnymczasie(wPolscebardzowcześnie),iczęstomanie-
wielewspólnegozbiologicznymokresemstarzeniasięorganizmu.Emerytura
oznaczajednakpoważnązmianętypuaktywności,częstoobniżeniedochodów,
nowytypinterakcjispołecznych(czasemnizolacjęspołeczną”),apotemwzrost
kosztów(relatywnychiabsolutnych),choćbylekarstw,jakicodziennegożycia.
Społeczno-kulturowyaspektstarzeniatoteżpotencjalnaintensyfikacjaagresji
przeciwludziomstarszym,naogółbędącychłatwymcelemataków(doprzemocy
wobecludzistarychwrócimy),częstofizycznych,aleteżsymbolicznych.Starość
niejestbowiemzjawiskiempozytywniewartościowanymwkulturzemłodości.
Zdrugiejstronyprzejścienaemeryturęwiążesięteżzezmianątożsamościizko-
niecznościądostosowaniawizerunkusamegosiebiedootaczającejrzeczywisto-
ścispołecznej,naprzykładjednostkaprzestajedefiniowaćsięjakopracownik
danejfirmy,azaczynapostrzegaćsiebiegłówniejakodziadkalubczłonkagrupy
religijnej.Tutajpojawiasiępytanieoto,jakludziestarsiodnajdująsięwtej
obowiązującejkulturzemłodości,jakradząsobiezagresjączywykluczeniem.
Przedstawionypowyżejkulturowykontekstprocesustarzeniasięjednostki
imiejscastarościwbiegużyciaczłowiekastanowipunktwyjściadoanalizytego,
jakPolacyprzechodząnaemeryturęwkontekściezmianwobszarzepraktyk
społeczno-kulturowych,statusówspołecznychitożsamościjednostekwróżnych
przestrzeniach.Zanimjednakprzejdziemydoanalizytegozagadnienia,przed-
stawimynajważniejszetendencjewzakresiezmianwstrategiachprzechodzenia
naemeryturę.
1.2.MIĘDZYPRACĄAEMERYTURĄ.
WOKÓŁMGLISTEJKONCEPCJIPRZECHODZENIANAEMERYTURĘ
1.2.1.Trendywzakresiepracyiprzechodzenianaemeryturę
HaraldKünemundiFranzKolland(2007)podkreślają,żeemeryturatosto-
sunkowonowezjawiskospołeczne.DopierowdrugiejpołowieXXwiekuotrzy-
mywaniedochodupodezaktywizacjizawodowejstałosięszerzejstosowane
wpaństwach,gdziefunkcjonowałsystemzabezpieczeńspołecznych.Wcześniej
(oraztam,gdziewspomnianychsystemówniebyło)osobystarszebyłyuzależ-
nionetylkoiwyłącznieodpomocyzestronyswojejrodzinyorazspołeczności
lokalnej.MartinKohliwiążepojawieniesięnnowego”etapuwżyciuczłowieka
zszerszymproceseminstytucjonalizacjibiegużycia(Kohli2007).Processta-
rzeniasięzostałbowiemwXXwiekuustrukturyzowanyzapomocąnowego,
zindywidualizowanegosystemupracy,opartegoowynagrodzeniepieniężne.