Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Belzyt,NiepełnosprawnośćEdukacjaDorosłość,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-984-1,©byJoannaBelzyt,2012;©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
1.1.Wpływniepełnosprawnościnaosobowość
rzeniespecjalnegoprogramuwychowawczegozużyciemwszystkichśrodkówty-
odydaktykiityflotechniki.Wytwarzaniepozytywnychpostawuniewidomych,
postawwarunkującychichprzystosowanieemocjonalneispołeczne,niejestłatwe
zewzględunatradycyjneuprzedzeniaiobawyorazbrakuwidzącychwiedzyonie-
widomychiichproblemach.
Niesposóbrozważaćproblemówprzystosowaniaspołecznego,zagadnieńucze-
niasięinauczaniabezzrozumieniamotywacjiosóbniewidomych,dziękiktórej
przekraczająonebarierępsychofizycznąutrudnieńwżyciu.Wrażliwośćipotrzeba
oparciawyrażająsięunichwdążeniudozindywidualizowanegoiserdecznego
kontaktuspołecznego.Brakmożliwościnawiązaniakontaktuwzrokowegouzupeł-
niającegowymowęsłówidającegopoczuciebliskościsprawia,żeosobaniewidoma
doznajeuczuciaosamotnienia,pewnejizolacjiiwyobcowania.Osamotnieniema
charaktertraumatyzującyiszczególniedotkliwiewpływanadzieci,utrudniającim
kontaktpsychospołeczny,będącypodstawowymelementemwychowania.
BadaniaZ.Sękowskiejwskazują,żedzieckoniewidomeżywoodczuwapo-
trzebyspołeczneuznaniaiafiliacji,niezależnościisamodzielności.Zwłaszcza
niezależnośćisamodzielnośćważnymiczynnikami,którezablokowaneprzez
niepełnosprawnośćwzroku.Wkonsekwencjitrudniejznaleźćniewidomemuuzna-
nieipożądanąprzynależnośćdogrupy,polegającąnaodgrywaniuwniejokreślonej
rolispołecznej.Nieotrzymujejejsamorzutnieispontanicznie,poprostudlategoże
jestdzieckiem,jaktobywazdziećmiwidzącymi.Dzieckoniewidomemusizdoby-
waćswojemiejscewśródludzicałymnakłademenergiiiambicji.Starszedziecko
niewidomejużwie,żejestprzyczynąbóluitroskirodziców,żesprawiłoimzawód
lubbóltym,żeuległowypadkowiczychorobie.Maonoświadomośćograniczenia
swoichperspektywżyciowych,społecznychizawodowych(Sękowska,1998).
Trzebawięcstwierdzić,żebrakwzrokuniesiezesobąsytuacjefrustracyjne,
którerozumiemyjakosytuacjepozbawienianasczegoś,naczymnamzależy.Ogra-
niczeniapoznawczeprzyczynąwieludalszychograniczeń,przedewszystkim
wzakresieporuszaniasię,azatemkontaktuzludźmiorazmożliwościsamodziel-
negozałatwianiaswoichsprawizaspokajaniapotrzebżyciowych.Niewidomyjest
stalenarażonynauderzaniesię,nawpadnięciepodpojazd,nanieumyślnestłu-
czenieszybyczywazonulubpotrącenieinnegoczłowieka.Taświadomośćhamuje
swobodęjegoruchówizachowań.Ograniczeniepotrzebosobistych(np.swobody
ruchów,poczuciawłasnejwartości,siły,zdrowianarzeczstałejświadomościupo-
śledzeniaaktywizacjiswoichpragnieńipredyspozycji)wdużejmierzepozbawia
człowiekaniezależności.Jeżelinieodznaczasięonwybitnąsprawnościąiorientacją
przestrzenną,musistalekorzystaćzprzewodnika.Osobaniewidzącaniemamoż-
liwościswobodnegowyboruchoćbyulicywiodącejdoszukanegodomu,miejsca
przystoleczyosób,zktórymiwliczniejszymtowarzystwiechciałabyrozmawiać.
Zawszemusisięliczyćzwoląinnegoczłowieka,którywbardziejlubmniejwłaściwy
sposóbpróbujesięznimporozumieć.Takistanciągłejzależnościzycznejpozosta-
wiaujemneśladywpostaciprzeciążeniasystemunerwowego.Jestonopogłębione
15