Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dencjałów(wrezultacieumasowieniaposzczególnychszczebliedukacji)pro-
wadzidoichinflacji,anierównydostępdokredencjałówoodmiennej«war-
tościwymiennej»stwarzalubpotwierdzaistniejącenierównościspołeczne”98.
Osiąganyprestiżspołecznyokazujesięwypadkowądyplomuzaświadczają-
cegookwalifkacjachiposiadanychzasobach,anieofaktycznieposiadanych
kompetencjachczyzdolnościach.Uznanietakiegomechanizmuniesiezesobą
niebezpieczeństwoprzyjęciatezyoniezmiennościwiedzy.Każdanieutrwa-
lanainformacjaulegazapomnieniuorazwceluzachowaniaswojejtrwałości
wymagaodnawiania(powtarzania)iaktualizacji.Ponadtowspółczesnypra-
codawcarekrutujekandydatówdopracynapodstawiewłaściwości,którymi
rzeczywiściesięlegitymują,anienapodstawieocenyzapisanejnadokumen-
cieukończeniaszkoły.
R.Collinswyróżniasześćtypówkredencjalizmu:kredencjalnykapita-
lizm,kredencjalnysocjalizm,etniczno-protekcyjnykrednecjalizmkreden-
cjalnyfaszyzm,kredencjalnyradykalizm,kredencjalnyKeynesizm,kreden-
cjalnyabolicjonizm99.Pierwszyznichzakładawspółzawodnictwojednostek
wkorzystaniuzzasobówedukacjiwceluodniesieniasukcesużyciowego.
Kredencjalnysocjalizmkoncentrujesięnainterwencyjnejroliwładzpaństwo-
wych,któreregulujądostępdoedukacjioraznazwiększaniuszansnazdoby-
cieprestiżowegowykształceniaosobomprzynależącymdoelitpolitycznych.
Mniejszościetniczne,dążącedozapewnieniauprzywilejowanejścieżkiedu-
kacyjnejdlaprzedstawicieliswojejnacji,reprezentująkredencjalizmetnicz-
no-protekcyjny,wopozycyjnymstosunkudoktóregopozostajekredencjalny
faszyzm,zmierzającydowyeliminowaniakonkurencyjnychgrupmniejszoś-
ciowychnadrodzedouzyskaniadyplomu.Efektówkredencjalnegoradyka-
lizmunależydopatrywaćsięwobniżeniustandardówedukacyjnych,stano-
wiącychwynikprocesudecentralizacjioświaty(przekazaniazarządzanianią
władzomlokalnym).Wtakimsystemieplacówkikształcenioweniezawsze
sąprowadzoneprzezwyspecjalizowaneiprofesjonalnepodmioty,cododat-
kowopogłębiaobniżeniejakościwydawanychprzezniecertyfkatówkwali-
98Z.Melosik,Edukacjauniwersytecka…,s.25.WartykuleZ.Melosikzwracauwagęnato,że
obecniemamydoczynieniaz„przeedukowaniem”społeczeństwa.Zjawiskotoodzwiercied-
lautrzymującasiędysproporcjamiędzypotrzebamirynkupracyijegostrukturązawodową
astrukturąwykształceniaspołeczeństwa.Corazwięcejmłodychludzilegitymujesięposiada-
niemdyplomuukończeniauczelniwyższej.Jednymzmotywówkontynuowaniaprzeznich
edukacjinapoziomieuniwersyteckimokazujesięopóźnieniemomentuwejścianarynekpracy
wceluuniknięciabezrobocia.Skutkówtejprawidłowościmożnadopatrywaćsięwczęstym
podejmowaniuprzeznichpracwymagającychznacznieniższychkwalifkacjiniżposiadane,
wzrościewymagańokreślanychprzezpracodawcóworazspadkuznaczeniawykształcenia
wyższego(Ibidem,s.36-37).Jednostkiaspirującedoosiągnięciaupragnionejpozycjinarynku
pracyobligowanesązatemdopermanentnegopodnoszeniakwalifkacjiorazrozwojukompe-
tencji.
99R.Collins,op.cit.,s.195-197.
35
