Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Współczesnykontekstdziałańpublicznych
Zapewneniemapaństwa,którechciałobypodzielićlosGrecji,czyliwpaśćwzawirowaniaekonomiczne
ispołecznewidocznewostatnichlatach.Wstrząsająonesamymipodstawamifunkcjonowaniatego
społeczeństwa.Państwotracikontrolęnadrozmiaremwieluswoichproblemów,atakżeszeregatrybutów
swojejsuwerenności.Greckieniepowodzeniasprawiły,żekluczowedecyzjedotyczącetegokraju
podejmowanesąpozanim.PodejmująjeróżneorganyUniiEuropejskiejczyMiędzynarodowyFundusz
Walutowy(MFW).
Wielewskazujenato,żezaistniałykryzysniejestdziełemprzypadku,alesumąokreślonychdecyzji,
którepodejmowanonaróżnychszczeblachfunkcjonowaniapaństwa,częstotakżepostępowaniasamych
obywateli.Wdużejmierzetoskutekjakościdziałańpublicznych.Nieprzypadkowojużnakilkalatprzed
kryzysemnaukowcyzaliczyliGrecjędogronapaństw,którenajsłabiejradząsobiezewaluacjądziałań
publicznych1.Ocenili,żetraktujesięjątamjakoczynnośćfasadowączywręczbiurokratycznąmitręgę.Nie
wprowadzonowtympaństwietrwałegoiwiarygodnegomechanizmuanalizowaniakosztówikorzyści
działańpublicznych2.Wkonsekwencjiźleskonfigurowanedziałaniazaowocowałykosztami,których
greckagospodarkaniemogłaudźwignąć.Musiałotoskończyćsięzapaścią.
Porażkiwpolitykachpublicznychmogąskutkowaćdziśniesłychanymikonsekwencjami.Mogąbowiem
uruchomićswoistyłańcuchzdarzeń,którywywołapostępującądegradacjęwieluwartościspołecznych
iekonomicznych,wtymmożedoprowadzićnawetdokurczeniasięnarodów.Wniektórychkrajach
niewłaściwieskalibrowanedziałaniapublicznesprawiają,żeniedochodzidozastępowalnościpokoleń.
Wtymkontekścieprzywoływanajestczęstopolitykarodzinna(jakkolwiekjestonarezultatem
funkcjonowaniawielupolityksektorowych).Przybrakusprzyjającychwarunkówwielerodzinzmuszonych
jestdozrezygnowaniazposiadaniatakiejliczbydzieci,jakąpragnęłybymieć.Naprzykładniemają
odpowiednioelastycznychformzatrudnienia,takabypogodzićobowiązkizawodowezwychowywaniem
dzieci.Barierąmogąokazaćsiętakżekosztyutrzymaniadzieci,brakmieszkańpoprzystępnychcenach,brak
dostępudożłobków,przedszkoliitp.Skutekmożebyćtylkojeden:mniejdzieci.Cowięcej,kłopoty
wpolitycerodzinnejmajądalszekonsekwencje.Przekładająsiębowiemnazagrożeniadlasystemu
emerytalnego.Małaliczbapracującychmłodychludzimożeniebyćwstaniewytworzyćdochodu
potrzebnegodosfinansowaniaemerytur,atotylkokrokdoprawdziwychkłopotówwsystemiefinansów
publicznych.Emeryturysąbowiemzwykleolbrzymiąpozycjąwfinansachpaństw.
Dzisiajwielekrajówidentyfikujeswojewąskiegardła.Oznaczająonezagrożeniedlastabilności.Wiele
ichźródełtkwiwsposobachkształtowaniapolitykpublicznych.Wostatnichlatachwidocznesązmagania
państwzwielomapolitykami,takimijakzdrowia,edukacji,gospodarki,świadczeńspołecznychitp.W
pierwszejzwymienionychzauważalnesąstaraniaoposkromienierosnącychkosztów,zapewnienie
oczekiwanejjakościświadczeńmedycznych,dopasowanieichdostarzejącychsiępopulacji.Wpolityce
edukacjiwidzimy,jakpaństwaiobywatelezmagająsię,abyoptymalniedopasowaćtreściisposoby
kształceniadopotrzebgospodarkiipracodawców.Intensywniezabiegasięoto,abywpasowaćnowe
technologiedoprocesukształcenia,abystworzyćwarunkiumożliwiająceskutecznewdrożeniezasady
uczeniasięprzezcałeżycie,abydopasowaćkwalifikacjenauczycielidofaktu,żeuczniowiezdobywają
corazwięcejwiedzysamodzielnie(np.internet)iwcoraztonowysposób.Widocznyjestnacisk
nazwiększeniepowszechnościkształceniaprzedszkolnego.Wpolitycegospodarczejwidzimy,jakpaństwa
usilnietworząwarunkidoosiąganiawysokiegopoziomuinnowacyjnościfirm.Kładąwielkinacisk
naoptymalizacjęsystemówregulacyjnych,wktórychdziałająprzedsiębiorstwa.
Wielkieprzedsięwzięciaprzeprowadzanesąwpolityceemerytalnej.Nicdziwnego,skorotakznacząco
zmieniająsięproporcjedemograficzne.Corazwiększączęśćpopulacjistanowiąosobywwieku
poprodukcyjnym.Jednocześnienaświadczeniaemerytalnedlanichpracujecorazmniejszaliczbaosób
wwiekuprodukcyjnym.Potrzebnesąniezwyklewyrafinowanedziałaniapubliczne,abyustabilizować
systememerytalny(jegowypłacalność)orazabyjednocześniezapewnićsenioromgodnewarunkibytowe.
Ponadtorośnierzeszaludzisędziwych,którzystopniowotracąsamodzielnośćżyciową,awięcwydłużające
sięludzkieżyciewymagastworzeniakoncepcjizapenieniatejgrupieodpowiednichwarunkówegzystencji.
Rosnącyzakresdziałaniawspółczesnychpaństw.Podobnegotypuwyzwańniebrakuje,aichliczba
–jaksięwydaje–będzierosła.Wciążobserwujemybowiemtendencjedomnożeniasięproblemów
