Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Źródło:J.Górniak,Sprawnepaństwo–cykletworzeniaiocenianiapolityk/programówpublicznych,„Dialog.PismoDialogu
Spo​łecz​ne​go”4/2008,s.62.
Należyzaznaczyć,żepowyższymodelznajdujesięwgłównymnurciedziejówpolityk,zostałsilnie
skonceptualizowanynasamympoczątkurozwojutejdyscyplinywiedzy.Mimotowostatnichdekadach
formułowanesąwobecniegocorazistotniejszekontrargumenty.Jużwlatach50.powstałajegodość
fundamentalnakrytyka4.Wskazywałaonanato,żedziałaniapublicznewpolitykachsąznaczniebardziej
złożoneniżprzedstawiatomodelopartynafazach.Istniejewieleźródełlicznychtrudności,którenapotykają
aktorzyimplementującypolityki.Wskażmytylkoniektóreznich.Otóżprzystępującdodziałania,nie
posiadajązwykleadekwatnejwiedzyoproblemie.Zastępująjączęstozgodąwśródinteresariuszy,
analityków.Nawetgdypotrafiąuzgodnićkluczowecelewdanejpolityce,toróżniąichwartości,które
określająprzecieżracjonalnośćdanychcelówikierunekdziałania.Niemazatemmożliwościuzgodnienia
wszyst​kichnaj​waż​niej​szychpa​ra​me​trówpo​li​tyk.
CharlesE.Lindblompodkreślaznaczeniegranicludzkiegopoznania.Metodyracjonalistycznesąbezsilne
wobecnaprawdęzłożonychproblemów.Piszeon„Tworzeniepolitykipublicznejjestnierównym,trudnym
procesem.Aninaukowcyspołeczni,anipolitycyczyurzędnicyniewiedząwystarczającodużo
owspółczesnymświecie,abymócuniknąćpowtarzaniabłędówwprzepowiadaniukonsekwencjiswoich
ruchów.Mądrydecydentkonsekwentnieoczekuje,żejegopolitykaosiągnietylkoczęśćztego,nacomiał
nadziejęijednocześniewytworzynieoczekiwaneefekty,którychwolałbyuniknąć.Jeślipójdziedrogą
wpro​wa​dza​niastop​nio​wychzmian,tounik​niewie​lupo​waż​nych,trwa​łychbłę​dów”5.
Powyższebardzozagregowanekwestieproblemowewskazująnaistnieniewieluzagadnieńbadawczych,
któresąprzedmiotemanalizwtejksiążce,aktórewpolskiejliteraturzeprzedmiotusądotądsłabo
przebadane,zwłaszczawkategoriachpojęciowychspecyficznychdladyscyplinywiedzy,jakąjestnaukao
politycepublicznej.Tworząoneswoistyprogrambadawczy.Woparciuowłasneanalizy,literaturę
przed​mio​tuibadaniaempiryczne(tam,gdzieokazałosiętomożliwe)podejmujętuzagadnieniabadawczew
na​stę​pu​ją​cychob​sza​rach,któ​redo​ty​czą:
–poziomuuspołecznieniadziałańpublicznych(czysątodziałaniarządu,państwaijegoinstytucji,czy
dzia​ła​niaspo​łe​czeń​stwa?),
–sposobuprojektowaniadziałańpublicznych(np.czysąprojektowaneraczejwmodeluodgórnym,
scentralizowanym(top-down),czymodeluoddolnym(bot
​
tom-up)zapomocąmechanizmów
współ​udzia​łu,sa​mo​re​gu​la​cji,par​ty​cy​pa​cji),
–sposobuizakresuoparciadziałańpublicznychnazobiektywizowanychanalizachwyzwańiproblemów
(czyzobiektywizowaneanalizysąswoistymlistkiemfigowym,czymśincydentalnym,czypowstają
wopar​ciuoutrwa​lo​nyme​cha​nizmana​li​tycz​nynaróż​nychpo​zio​machfunk​cjo​no​wa​niapań​stwa),
–sposoburozumieniadziałańpublicznych(czysąrozumianejakozespółstopniowych,dopełniającychsię
przedsięwzięćwkierunkurealizacjiwybranegocelu,czyjakojednorazoweprzedsięwzięcia,
sfrag​men​ta​ry​zo​wa​ne),
–sposoburozumieniadziałańpublicznych–czyjakowyrazuwładztwa,zdolnościdopodporządkowania,
czyjakocośor​ga​nicz​ne​go,wczymróż​nesub-dzia​ła​niado​peł​nia​jąsię,
–sposobuformułowaniaagendydziałańpublicznych(wjakimzakresiewspółtworzyjątransparentna
debata,deliberacja,anaileodgórnerozgrywki,wtymwyłączającaspołeczniegrainteresów
gru​po​wych,któ​rajestnie​czy​tel​nadlaspo​łe​czeń​stwa),
–skali,wjakiejdebatadotyczydoskonaleniastandardówusługpublicznychdlaspołeczeństwa,awjakiej
do​ty​czyonaprzy​wi​le​jówgru​po​wych,
–profiluinstytucjipublicznychispołecznychiichdopasowaniadowymogówuczestnictwa
wfor​mu​ło​wa​niuiim​ple​men​to​wa​niupo​li​tykpu​blicz​nych,
–stopnia,wjakimmożnamówićoistnieniutrwałychmechanizmówuczeniasięwśródinteresariuszy
po​szcze​gól​nychpo​li​tyk,
–stopnia,wjakimdziałaniapublicznemającharaktersilosowy,branżowy,anailesąonehoryzontalne,
do​strze​ga​ją​cete​ry​to​rial​nezróż​ni​co​wa​niepro​ble​mówpu​blicz​nych,
–stopnia,wjakimdziałaniapublicznesprofilowanesąnaaspektproceduralny,anailenarezultaty,
istot​nezpunk​tuwi​dze​niaspo​łe​czeń​stwa.