Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Człowiektozwiązkichemiczne
Człowiektozwiązkichemiczne
Związekchemicznymożebyćpochodzenianaturalnegolubsyntetycznego.
Niematowpływunajegostrukturęwewnętrznąiwobuprzypadkachmoże
byćtaksamoniebezpieczny.Dlanaukowcazwiązekchemicznytosubstancja
złożonazjednakowychcząsteczek(molekuł),acząsteczkatozbiórzwiązanych
zesobąatomówoddwóchdosetektysięcy.Naprzykładwodajestzwiązkiem
chemicznym(owzorzeH2O),któregocząsteczkaskładasięzdwóchatomów
wodoruijednegoatomutlenu.Wodajestbardzoniezwykłymzwiązkiemche-
micznym,bezktórego,jakwiadomo,życiebyłobyniemożliwe.
Wieluludziniezdajesobiesprawy,żepowszechnieznanesubstancje,
niezbędnedożycia,np.tlen,sól,wodaczycukier,sąrównieżzwiązkami
chemicznymi.Całyświatjestutworzonyzezwiązkówchemicznychodnaj-
prostszych,jakwodalubsól,ażdobardzozłożonych,jakDNA,którysię
znajdujewprawiekażdejkomórceżywegoorganizmunaZiemi.Ciało
ludzkieskładasięzróżnychzwiązkówchemicznych,odnajprostszychpo
złożone,wykorzystywanychwprocesachżyciowych.Związkichemicznesą
integralnączęściączłowieka.Naprawdęczłowiektozwiązkichemiczne.
Skorotak,toniepowinnosięstraszyćludzizwiązkamichemicznymi.
Związkichemicznewystępująwnajróżniejszychkształtachirozmiarach
imająróżneźródłapochodzenia.Dlawieluludzisłowa„związekchemiczny”,
azwłaszcza„trucizna”oznaczająsubstancjewyprodukowaneprzezczłowieka,
takiejakdioksyny,związkifosforoorganiczne,pestycydyiparalityczno-drgaw-
kowebojoweśrodkitrujące;tymczasemistniejeogromniewieletoksycznych
związkówchemicznychpochodzenianaturalnego.Mogąonebyćwytwarzane
przezrośliny,np.atropinawowocachpokrzykuwilczejjagody(belladonnie),
rycynawnasionachrącznikapospolitego,lubprodukowaneprzezbakterie,np.
botulina(jadkiełbasiany).Takżeróżnezwierzęta,jakchociażbywężeipająki,
produkujątoksycznejady,aniektóretruciznywystępująwpostacinaturalnej
wskorupieziemskiej,np.azbest,kadmiołów.
Takjakzwiązkichemicznemogąwystępowaćwróżnychpostaciach
ipochodzićzróżnychźródeł,taksamonarażenienaichdziałaniezależyod
okoliczności,wjakichoddziałują.Mogąbyćspożywane,wdychane,przyj-
mowanerazemzwypijanąwodąlubużywanewogrodziealbowzakładzie
pracy.Związkichemicznemożnawprowadzaćdoorganizmuświadomie,na
przykładcukierwkawie,sólwpożywieniuialkoholwwódceztonikiem.
Aleczyjestprawdąto,copisząwgazetach,żeniektórezwiązkichemicz-
newyprodukowaneprzezczłowiekasąszkodliwe?Odpowiedźbrzmi:tak,
wniektórychprzypadkachmogąbyćszkodliwe,lecztozależyodwarunków.
Niemożnaprzyjąć,żezwiązekchemicznyjestszkodliwy,ponieważzostał
wyprodukowanyprzezczłowieka,lubżejestbezpieczny,bojestdaremnatu-
ry.Będziejeszczeotymmowa,żeniektórezwiązkichemiczne(zarówno
7
