Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
błyszczący),wdurzebrzusznym(zlepkim,szarymnalotemizaczerwienieniemnabrzegachjęzyka),
językbruzdowaty(mosznowaty)–językpokrytygłębokimi,nieregularnymibruzdami,przypominającymiskóręmoszny.
Żabka(ranula)toprzeświecająca,niebieskawacystaretencyjnagruczołówpodjęzykowych.
PerłyEpsteinasąnagromadzeniamitkankinabłonkowej(mylonezpleśniawkami),zlokalizowanymipoobustronachszwułączącegopodniebienietwarde.
Zęby
Zawiązkizębówkształtująsięok.40.dniażycialudzkiegozarodka.Proceswyrzynaniasięzębówjestuwarunkowanygenetycznie.Pierwszyząbmlecznypojawiasię
najczęściejw6.–8.mż.(górnagranicanormyto10.mż.),aostatniok.31.mż.Uzębieniepierwotne,mleczne,składasięz20zębów.Napoczątkuzazwyczajwyrzynają
siędwaprzyśrodkowesiekaczedolne,następniegórneidalsze.Kolejnośćtamożeuleczmianie,conieoznaczapatologii.Ocenieprawidłowegoząbkowaniasłużyreguła
„6/4”–co6miesięcypowinnywyrosnąćkolejne4zębymleczne.Rocznedzieckoma8zębów,apółtoraroczne–12.Dzieckotracicałkowiciezębymlecznedo12.rż.
Uzębieniestałeskładasięz32zębów.Zębywyrzynającesięprzedwcześniesąbardziejpodatnenapróchnicę.
Opóźnioneząbkowaniedotyczynajczęściejdzieciprzedwcześnieurodzonych,zkrzywicą,anemią,niedożywieniem,zaburzeniamigospodarkiwapniowo-
fosforanowej,chorobamiendokrynologicznymiczynieprawidłowościamianatomicznymitwarzoczaszki(zespołygenetyczne).Stanemzpograniczapatologiijest
noworodekrodzącysięzzębemwrodzonym(lubzębami).
Wiekzębowyoceniasięnapodstawieliczbyzębów(mlecznych>6.mż.;stałych>6.rż.)jakokryteriumrozwojubiologicznegodziecka,odnosząc
godorzeczywistegowiekumetrykalnego.
U20–30%ząbkującychniemowlątprocesowiwyrzynaniasięzębówopróczzmianlokalnych(przekrwione,rozpulchnione,obrzękniętedziąsła)mogątowarzyszyć
objawyogólnoustrojowe:stanpodgorączkowy,obniżonełaknienie,nadmierneślinieniesię,niepokójczyobjawydyspeptyczne.
Podniebienie
Donieprawidłowościanatomicznych,októrychnależypamiętaćprzybadaniupodniebieniatwardego,należąrozszczeppodniebienia(i/lubwarg)ipodniebieniegotyckie.
Woglądaniupodniebieniamiękkiegooceniasiękształt,symetrię,ruchomośćwczasiewymawianiasamogłosek(a,e)orazpołożeniełukówpodniebiennych
ijęzyczka.Języczekznajdujesięwliniipośrodkowejciała.Czasamimożebyćrozdwojony(minimalnawada).
Gardło
Wprzedniejścianieczęścinosowejgardłaznajdująsiędwasymetryczneotwory,noszącenazwęnozdrzytylnych,którełączągardłozobiemajamaminosowymi.
Natylnejigórnejścianieznajdujesięmigdałekgardłowy.
Przejściejamyustnejwczęśćustnągardłanosinazwęcieśnigardzieliijestograniczoneodgórypodniebieniemmiękkim,zbokówłukamipodniebiennymi,aoddołu
nasadąjęzyka.
Pomiędzyłukamipodniebiennymi(podniebienno-językowymipodniebienno-gardłowym),symetryczniepoobustronachgardłaśrodkowego,leżąmigdałki
podniebienne.
Oglądaniegardłaśrodkowegoprzeprowadzasięjednocześniezbadaniemjamyustnej,uciskającnasadęjęzykaszpatułką,szybkim,zdecydowanymruchem.
Oglądającłukipodniebienneimigdałkiboczne,należyzwrócićuwagęnabłonęśluzową(wtymkrtaniowejczęścigardła),jejwilgotnośćizabarwienie,treść
patologicznąspływającąpotylnejścianiegardłaorazwyglądgrudekchłonnych.WielkośćmigdałkówpodniebiennychoceniasięumowniewgskaliPirqueta(tab.5.5).
I
II
III
IV
V
Tabela5.5.SkalaPirqueta
Stopień
Małe,schowanemiędzyłukamipodniebienno-gardłowymi
Sięgającedowysokościłukówpodniebienno-gardłowych
Przekraczającenieznacznielinięłukówpodniebienno-gardłowych
Zajmująceconajmniejpołowęszerokościustnejczęścigardła
Stykającesięzesobą(natylnejścianiegardła)
Opismigdałkówpodniebiennych
Wceluprzekonaniasię,czywpowiększonychmigdałkachniematreściropnej(wkryptach)lubczopów,należyjeucisnąćszpatułkąprzezłukprzedniwkierunku
odichprzyczepudowolnejprzestrzeni.
Ślinianki
Przypowiększeniuślinianekprzyusznych(zapalenie,guz),patrzącnaszyjędzieckaodtyłu,stwierdzasięwypełnienie(jednostronne,obustronne)okolicykątażuchwy
orazodsunięciemałżowinyusznejdoboku.
NawysokościdrugiegozębaprzedtrzonowegogórnegooceniasięujścieprzewoduStenona(śliniankowego),zwracającuwagęnaewentualnąobecność
zaczerwienienia,obrzękulubwydzieliny.
Ujściaślinianekpodjęzykowychipodżuchwowejsprawdzasięprzyoglądaniudnajamyustnejidolnejpowierzchnijęzyka.
Śliniankaprzyuszna–badaniepalpacyjne.Palcemwskazującymjednejręki(wrękawiczce)naciskasięnagruczołodstronyjamyustnej.Wtymsamymczasie
palcemdrugiejrękiodzewnątrzpróbujesięunieśćgokugórze,oceniającdrożnośćprzewoduśliniankilubbolesnośćgruczołu.
Badanieuszu
Badanieuchazewnętrznegoijegookolicyprzeprowadzasiępoprzezoglądanieiobmacywanie.Wskazanejestposadzeniedzieckabokiemdobadającegonajednymudzie
osobyasystującej(pozycjaboczna).Osobaasystującaprzytrzymujeręceigłowępacjenta(ryc.5.3).
Należyzwrócićuwagęnakształtmałżowinusznych(wadyrozwojowe)iichosadzenie,atakżestanskóry(ew.zaczerwienienie,obrzęk,wykwity).Sprawdzasię
bolesnośćskrawkamałżowinyusznejprzyuciskuiprzypociąganiu(objawystanuzapalnegoprzewodusłuchowegozewnętrznego).Obmacujesięteżobustronniewyrostki
sutkowate(zgrubienie,obrzmienie,bolesność).
Otoskopia(wziernikowanieucha)
Dzieckosiedzibokiemdobadającego.Wceluwprowadzeniaotoskopunależywyprostowaćprzewódsłuchowyzewnętrzny,pociągającmałżowinęusznąkudołowi
uniemowląt,adotyłuigóryudziecistarszychidorosłych.Wziernikwprowadzasiędelikatnie,takabyjegokońcówkanieprzekroczyłaczęścichrzęstnejprzewodu.
Przyoglądaniuuchaprawegoprawarękawprowadzawziernik,alewaodciągamałżowinęuszną.Przyoglądaniuuchalewego–odwrotnie.
