Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.WCZESNYROZWÓJTEORIIATOMISTYCZNEJ
5
Obokprawdotyczącychmasyreagującychsubstancji:prawazachowaniamasy,prawa
stosunkówstałychiprawastosunkówwielokrotnych,ważnąrolęwrozwojuchemiiode-
grałotakżeprawoobjętościoweLouisaJ.Gay-Lussaca(1808r.),dotycząceobjętości
reagującychzsobąsubstancjigazowych,orazhipotezaAmadeoAvogadra(1811r.)sfor-
mułowanawceluwyjaśnieniategożwłaśnieprawa.
PrawoobjętościoweGay-Lussacastwierdza,żeobjętościsubstancjigazowych(mie-
rzonewtejsamejtemperaturzeipodtymsamymciśnieniem)biorącychudziałwdanej
reakcjichemicznejmająsiędosiebiejakprosteliczbynaturalne.Jednaobjętośćchloru
reagujezjednąobjętościąwodoru,tworzącdwieobjętościchlorowodoru.Dwieobjętości
wodorureagujązjednąobjętościątlenu,wytwarzającdwieobjętościparywodnejitp.
Avogadrowykazał,żewyjaśnienieprawidłowościdostrzeżonychprzezGay-Lussaca
jestmożliwe,jeżelisięprzyjmie,żegazyzłożonezcząsteczekookreślonejista-
łejliczbieatomóworazżesłusznejesttwierdzenieznanedzisiajpodnazwąhipotezy
Avogadra.Zgodniezhipoteząjednakoweobjętościróżnychgazówznajdującychsię
wtejsamejtemperaturzeipodtymsamymciśnieniemzawierająjednakowąliczbęczą-
steczek.Jeżeliprzetojednaobjętośćchlorureagujezjednąobjętościąwodoru,dając
dwieobjętościgazowegochlorowodorupodtymsamymciśnieniemiwtejsamejtem-
peraturze,tomożemysądzić,żejednacząsteczkachlorureagujezjednącząsteczką
Rys01010Obrazpowierzchnipłytkizłota,naktórejosadzonowarstewkęatomówżelaza,uzyskanyza
pomocąmikroskoputunelowego.Warstewkażelazaogrubości1,5nmzostałaosadzonaprzeznaparowanie
atomówżelazawwysokiejpróżni.Próbkazostałanastępniepoddanawygrzewaniu,wczasiektórego
atomyzłotazpodłoża,wykazującetendencjędosegregacjipowierzchniowej,utworzyływytrąceniazłota
widzianejakokwadratoweiprostokątneobszaryorozmiarachrzęduodkilkudokilkunastunm2,wystające
ponadpowierzchnięoułamekstałejsieciowej.Wysokarozdzielczośćmikroskoputunelowegopozwalana
obserwacjępołożeńposzczególnychatomów