Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Rynekpieniężnyiwalutowy
2.1.Instrumentyrozliczenioweikredytowe
Wrozdzialepierwszymstwierdziliśmy,żepieniądzpodlegałprocesowidematerializacji.
Przyjąłformęzapisunarachunkubankowym;obecniecorazpowszechniejmapostać
pieniądzaelektronicznego–zapisuwpamięcikomputera.
Odwrotniebyłozkredytem.Wpierwotnejpostacikredytmiałcharakterzobowiązania
osobistegoiniemiałformydokumentu.
Wmiaręrozwojugospodarczegostosunkikredytowemiędzywierzycielamiadłuż-
nikamizaczęłyprzybieraćpostaćdokumentu.Byłytoformularze,naktórychwyraźnie
określanozobowiązaniejednejosobydozapłatyokreślonejsumywokreślonymczasie
drugiejosobie.
Pojawieniesiędokumentupotwierdzającegostosunekkredytowymiałokapitalne
znaczeniedladalszegorozwojubankowości.Odtądbowiemwierzytelnośćwpostaci
dokumentumogłabyćprzenoszonazosobynaosobę.Niebyłotomożliwewczasach,
gdydługbyłtylkorezultatemustnejumowystron.
Dlajednostkiudzielającejkredytudokumentpotwierdzającytenfaktbyłpapierem
wartościowym,elementemaktywów,walorem.
Biorącpoduwagęokres,najakiopiewaówdokument,rozróżniasięwalorykrótko-,
średnio-idługoterminowe.Walorykrótkoterminowesązobowiązaniemdozapłacenia
pewnejsumywciąguroku,waloryśrednioterminowesądwuletnimzobowiązaniem
kredytowym,awalorydługoterminowe–ponaddwuletnim.
Biorącpoduwagęcharakterjednostkizobowiązanejdozapłatydługu,rozróżniasię
waloryjednostekprywatnychipublicznych(państwowychisamorządowych).
Krótkoterminowewaloryjednostekprywatnychpowstajągłówniewtokuprocesów
gospodarczychiwruchuokrężnymśrodków.Dotycządziałalnościprzedsiębiorstw
dokonującychrozliczeńzdostawcamisurowcówimateriałóworazzodbiorcamidóbr
finalnych.
Najbardziejtypowymkrótkoterminowymwaloremprywatnymjestweksel.Aby
wyjaśnićjegoistotę,załóżmy,żewystępujątrzyjednostkigospodarcze:X,Y,Z.
JednostkaXjestdostawcąsurowcówimateriałówdlajednostkiY,będącejprzedsiębiorcą
produkcyjnym.JednostkaZjestodbiorcądóbrfinalnychodjednostkiY.
RuchokrężnyśrodkówwcyklugospodarczymoddostawcyX,poprzezproducentaY,
doodbiorcyZspowodowałpojawieniesiędwóchzobowiązań:jednostkaYjestwinna
jednostceXzazakupionesurowceimateriały,ajednostkaZjestwinnajednostceYza
