Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
2.Aplikacjekonstruktywizmudoporadoznawstwa.Inspiracjepedeutologiczne
jakimjestuczeniesię,otwierająprzededukacją,wtymtakżeedukacjądoprofesjo-
nalizmu,zupełnieodmiennewstosunkudotradycjihoryzonty.
Donajbardziejznanychujęćzaliczyćnależykoncepcjęsytuacyjnegouczeniasię
(situatinglearning)autorstwaJeanLaveiEtienneWengera.Nawiązującdoneoprag-
matycznejmyśliRichardaRorty,ego,głoszącej,żerozumpraktycznydominujenad
teoretycznym,lokująoniuczeniesięnatrajektoriachznaczącegodlajednostki
uczestnictwawewspólnotachpraktyki.Podejmowanieróżnorakichformaktywno-
ściwramachwspólnotypraktykówwymagaodjednostkiaspirującejdostawaniasię
jejczłonkiemnieustannegodokonywaniazmianwrepertuarzewiedzy,umiejętno-
ści,cechosobowychitp.Wspólnotypraktyków,zanurzonewświeciespołecznym,
podlegająbowiem,takjakiinnejegoczęści,ciągłejreprodukcjiitransformacji.
Wpisanawichhistoryczneirozwojowecyklejednostkowaaktywnośćuczeniasię,
włączonaiwłączającasięwinnesystemyaktywności(społeczności,kultury,polity-
kiiekonomii),wymuszającagodzeniesprzecznościmiędzyciągłościąazmianą,
sprzyjauzyskiwaniunwiedzenia”tejszczególnejpodstawyformowaniaitransfor-
macjitożsamościprofesjonalnej(Lave,Wenger,1991).
Mamytuzatemdoczynienianietylkozposzerzeniemmyśleniaouczeniusię.
Takieelementy,jak:kompleksoweujmowanietejaktywności,osadzaniejejwprak-
tyce,akcentowaniedziałania(aktywnościwłasnej)jakopodstawyprocesuformowa-
niawiedzyczytożsamości,byłyinadalpodnoszonerównieżwinnychomawianych
koncepcjach.Istotnenovumtejorientacjipoleganacałkowitymzakwestionowaniu
adekwatnościpoznawczychzałożeńcodonaturywiedzyiuczeniasięczłowiekado-
rosłegoorazkonceptualnyzwiązekosoby,jejznaczeniaidziałaniawświecie.
Współczesnykonstruktywizmzuwaginato,żemianemtym,jakjużwspomnia-
łam,określasięnietylemodelnauczania,ilepodejściedoedukacjiniestanowijed-
norodnegonurtu.Jegougruntowaniewfilozofiisięganiedoparadygmatuinterpre-
tatywnegobądźformułowanieuzasadnieńzmianybazującychnatzw.teorii
krytycznej12odzwierciedlasięnietylkownazwachkoncepcjinauczania.Określe-
niawrodzaju:nauczaniedorozumienia(McLaughlin,Talbert,1993),nauczaniedo
znaczeń(Knappiin.,1995),pedagogikaautentyczna(Wehlage,Newman,Secoda,
1996)czytransformatywnenauczanie(Jackson,1986)wydająsięniezwykleznaczące.
Wewnętrznespolaryzowaniewynikajednakwpraktycenadewszystkozfak-
tueksponowaniatzw.czynnikapoznawczego(konstruktywizmgenetyczno-episte-
mologicznytzw.schematJeanaPiageta)bądźspołecznego(np.konstruktywizm
społeczno-poznawczyLwaWygotskiego)czykulturowegowwydaniuJerome,aBru-
nera,MichaelaCole,a,BarbaryRogoff.Przedstawicielepierwszegoztychstanowisk
ujmująludzkiepoznanie,najogólniejmówiąc,wkategoriachnakładaniaprzezjed-
12Dialektycznateoriaspołeczna,opracowanawlatach30.przezprzedstawicielitzw.szkołyfrank-
furckiejzM.Horkheimeremnaczele,podważającamitnczystej”ineutralnejwiedzynaukowej,akcen-
tującajejwymiarideologiczny.