Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Marzec-Holka,Przemocseksualnawobecdziecka,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-736-6,©byKrystynaMarzec-Holka
Rozdział1.Przestępstwaczynówlubieżnychizgwałceń...
17
Jednakpoczuciewstydujestzjawiskiemkulturowym,anieprzyrodniczym.
Poznanienagościipoczuciewstydutoproduktywiedzy.Wiedzaotym,żena-
gośćhańbi,stanowiłabypierwszywkładinformacyjnydozasobuwiedzyludzkiej
(L.Kołakowski,1966).Obyczajowośćiwstydliwośćtoprzejawykulturyludzkiej
wszerokimfilozoficznymrozumieniutychsłów.Wświetlepowyższego,prze-
stępczośćseksualnatodziałaniagroźnewobecdóbrkulturyijejwartości.Takie
rozumienieprzestępczościseksualnejwydajesię„zamachemnawysublimowaną
wstydliwość”.
Wnaucezzakresuprawanadajesięobyczajowościprostszysens–jako„pra-
wodopełnejprywatnościdwojgaludziwpłaszczyźniezwiązkówintymnychcie-
lesnychiduchowychprzedosobamitrzecimi”.Wtymznaczeniuobyczajowość
iwstydliwośćwwiększymstopniułącząsięzwolnościąindywidualnąjednostki–
podkreślaL.Lernell.
Możnajednakrozróżniaćwolnośćwdwóchpłaszczyznach:wolność„od”–ro-
dzajnegatywnejwolnościiwolność„do”–rodzajpozytywnejwolności.Niektóre
przestępstwaseksualne(zgwałcenie,zależność,wykorzystanieciężkiejsytuacji
życiowej)sązamachemnawolność„od”,jesttozatemprzymusobcowaniapłcio-
wego(przymuscodopartneraisposobuobcowaniapłciowegoitp.).Niektórzy
teoretycyprawakwestionujązasadęideiwolności„do”,awięctakiegomodelu
współżyciaseksualnego,jakijednostkasamasobieupodobała.
Takiejswobodyteoretycznejspołeczeństwojednostcenieprzyznaje,poddając
jąlicznymrestrykcjom,naciskowiilicznym„tabu”.Oczywiścienależyprzyznać,iż
rozwójkulturyskłaniajednostkędobuntowaniasięprzeciwkotakimformomskrę-
powaniawolności,ale„wolnośćindywidualna”wtymwzględzie,tojednocześnie
przejawwrogościjednostkiwzględemkultury(L.Lernell,1977).
Poszczególnetypyprzestępstwseksualnych,jak:zgwałcenia,pedofilia,kazi-
rodztwo,mogągodzićwróżnedobraspołeczne.Jednak,zgodniezprawemkar-
nym,przedewszystkimnależybronićwolnościjednostki.Wolnościzarównona
płaszczyźnie„odingerencjigwałtuiprzymusu”,jakteż„wolidotakiegoułożenia
swegożyciaseksualnego,abynienaruszałotosferywolnościzagwarantowanej
wartościamispołecznymi”(L.Lernell,1977).
Możnazatemsformułowaćwniosek,że
[...]przepisyprawakarnegoodnoszącesiędosferyżyciaseksualnegoprzedewszyst-
kimmająnaceluochronętejnajwyższejwartościludzkiej,jakąjestwolnośćindywi-
dualnajednostki,zarównowsensieobronyprzedprzemocąnarzuconązzewnątrz,
jakiwsensieelementarnegoprawadoprywatności,doswobodnegokształtowania
swegointymnegożyciaseksualnego,jeżelitowyrządzakrzywdyinnejjednostce
inieprzynosiobiektywnegouszczerbkurealnyminteresomspołecznym(L.Lernell,
1977,s.476–477).
