Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Marzec-Holka,Przemocseksualnawobecdziecka,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-736-6,©byKrystynaMarzec-Holka
32
Przemocseksualnawobecdziecka.Studiumpedagogiczno-kryminologiczne
Wdrugimprzypadkustosowanaaktualnieprzemocigroźbamogąrozbudzić
takżeobawęnieletniejosobyprzedkontynuacjąlubpowtórzeniemsięgwałtu–
czynulubieżnego.Przemocfunkcjonujetuzatemwpostacidwóchmechani-
zmów:pierwotnego,którypoleganawyrządzeniuaktualnejdolegliwości(np.na
skutekbiciaofiary),iwtórnego,polegającegonawzbudzaniuobawyprzeddal-
szymtrwaniemlubpowtórzeniemtejdolegliwości(np.przeddalszymbiciem).
Taobawamożewkonsekwencjidoprowadzićdozłamaniaoporuofiary.Za-
chodzitowtedy,kiedysprawca,chcączniewolićosobępokrzywdzonądoczy-
nulubieżnego,użyjesiłyfizycznej,abywytworzyćwofierzeprzeświadczenie,że
jeżelinieprzestaniesiębronić,towówczasbędziejądalejbiłimaltretował.Na
skutekobawyprzeddalszymbiciemosobapokrzywdzonamożewkońcuzgodzić
sięnadokonanienaniejczynulubieżnegobądźgwałtu.M.Bieniekformułuje
stanowisko,żezachowanieofiary–poddaniesięczynowi–opierasięnawłasnej
decyzjiiwoli,powziętejjednakwciężkiejsytuacjikrytycznej,którąwprawie
karnymokreślasięjakoprzymus–viscompulsiva,napodłożuużytejwcześniej
siłyfizycznej(M.Bieniek,1974,s.18–19).
Worzekaniusprawdotyczącychgwałtówiczynówlubieżnychwobecosób
nieletnichnależydążyćnietylkodoustaleniamomentuaktywnego(czyliuży-
ciaprzeznapastnikasiływobecofiary),alenależytakżeokreślićmomentoporu
osobypokrzywdzonej.Wprzypadkugwałtudokonywanegonaosobiedorosłej
jesttoprzesłankazasadna,lecztrudnomówićotrwałymirzeczywistymoporze
stosowanymprzezkilkuletniedzieci–ofiarygwałtówwrodzinie.
Wgwałtachosóbdorosłychanaliziepoddajesiętakiewskaźnikizachowaniaofia-
ry,jakopórfikcyjny,pozorny,dekoracyjny,podyktowanywzględamiwstydliwości.
WinterpretacjizjawiskaprzemocywprzestępstwachseksualnychK.Dasz-
kiewiczpodkreśla,że
[...]zgwałconąmożebyćnietylkoosoba,którejopórprzełamano,alerównieżoso-
ba,którarezygnujezdalszegooporunaskutekniemożnościjegokontynuacji.Zaj-
dzietowówczas,gdyprzewagafizycznanadofiarąjesttakoczywista,żezdolnajest
wytworzyćupokrzywdzonejpewność,iżwszelkiopórzjejstronygrozijejciężkimi
konsekwencjami,dlauniknięciaktórychmusionawpewnymstadiumoporuzre-
zygnowaćzjegodalszegostawiania.Oprzewadzesprawcymożedecydowaćwiele
czynnikównp.kondycja,zaskoczenieofiary,brutalnylubokrutnysposóbdziałania
(K.Daszkiewicz-Paluszyńska,1958).
Możnasformułowaćtezę,że
[...]zezgwałceniembędziemywięcmielidoczynienianietylkowtedy,gdyopór
osobypokrzywdzonejzostaniezłamany,bądźteżnapewnymetapieobronyzniego
zrezygnuje,aleiwtedy,gdyzprzyczynodsiebieniezależnychniebędziewstaniego
zamanifestować.Będzietomiećmiejsceszczególnieprzygwałtachzbiorowych,gdy
wyczerpaniefizyczneuprzedniąobronąprzednapastnikaminietylkoniepozwolijej
oprzećsięprzednapastnikiemnastępnym,alenawetstanowczowyrazićswojego
negatywnegostosunkudojegozamiaru(M.Bieniek,1974,s.23).