Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział1.RytmikaEmilaJaques-Dalcroze’a
stosujesięrytmikęzewzględunajejwłaściwościartystycznewzakresieruchu,
wreszcierytmikastanowijednązformpomocyterapeutycznejirehabilita-
cyjnej(Bachmann,2002).Wewszystkichtychobszarachuwidaczniasięjeden
znajistotniejszychaspektówmetody,mianowicieukierunkowanienatwórczy,
aktywny,aprzedewszystkimharmoninyrozwójczłowieka.
Wpracyznajmłodszymirytmikajest„metodąwszechstronnego,ogólnie
muzycznegowychowaniadziecka,znakomicieodpowiadającąwłaściwościom
ipotrzebomjegopsychofizycznegorozwoju”(Jankowski,1963,s.6).Wszelkiego
rodzajuzajęciaumuzykalniająceimuzyczno-ruchowe,przedewszystkim
wpracyzdziećmiwwiekuprzedszkolnym,pozostająnadalpodsilnymwpły-
wemsystemuJaques-Dalcroze’a.Jednaksposobypracy,zakresstosowanych
ćwiczeńniejednokrotniedaleceodbiegająodźródłametody.Podkreślenia
zatemwymagakoniecznośćodróżnieniametodyrytmikiodpozostałychzajęć
muzyczno-ruchowych,bezumniejszaniawalorówktórejkolwiekzformumuzy-
kalnianiaiwychowaniadzieciprzezmuzykę.
MimowielorakichmożliwościmetodyJaques-Dalcroze’azauważyćmożna
pewnejejograniczenie,wynikająceprzedewszystkimzniezbędnego,czyli
możliwiejaknajdoskonalszego–jaktwierdziłsamtwórca–muzycznego
przygotowanianauczycielarytmiki,azatemuwzględnieniajegowykształcenia,
kwalifikacjiorazindywidualnychpredyspozycjiizdolnościzarównomuzycz-
nych,jakipedagogicznych.WojciechJankowski(1963)zwróciłtakżeuwagę,
iżpomimobogactwapraktycznychmożliwościwspieraniarozwojutąmetodą,
wykazujeonapewnąskłonnośćdoschematyzmu.Twierdziłm.in.,żeimprowi-
zowanaprzeznauczycielamuzykawpewnymstopniunarzucasposóbrealizacji
ćwiczenia,comożeograniczaćrozwójwyobraźniikreatywnościdziecka.Jed-
naktakaocenarytmikijestbardzomylna.Ograniczenietoniewynikabowiem
zespecyfikitychćwiczeń,leczznieodpowiedniejichinterpretacjiirealizacji.
RównieżMariaPrzychodzińska-Kaciczak(1969)podkreślała,iżwrytmicenie
dokońcajestmiejscenasamodzielnątwórczośćmałegodziecka.Zdaniemtej
autorki,działaniatwórczeproponowaneprzezJaques-Dalcroze’abyłyponiekąd
ograniczoneprzezzastosowaniezasadmuzykicharakterystycznychdlaokresu
klasyczno-romantycznego(przełomXIXiXXwieku).Przychodzińska-Kaciczak
widziaławięcejmożliwościwpropozycjiCarlaOrfa,wktórejimprowizacjabyła
głównądrogąmuzycznegorozwojudziecka.Równieżztąopiniąniemożemy
siędzisiajzgodzić,ponieważ–jakpodkreślaBarbaraDutkiewicz(2009)–ryt-
mikaniejestograniczanaprzezkonkretnystylmuzyczny,leczraczejpozwala
naszerokieoddziaływaniemuzykąoróżnejstylistyceczyformie,jednocześnie
uwrażliwiającnaniuansestylistyczneiwyrazowe.
NieporozumieniawokółrytmikiJaques-Dalcroze’awynikajązezbytpo-
wszechnegostosowanianazwy„rytmika”(ang.rhythmics)wodniesieniudoróż-
negorodzajuzajęćmuzyczno-ruchowych,tanecznych,rytmiczno-tanecznych,
mającychmniejlubwięcejwspólnegozmetodąJaques-Dalcroze’a.Takąsytuację
