Ryzyko samobójstwa u młodzieży

Agnieszka Gmitrowicz, Marta Makara-Studzińska, Anita Młodożeniec

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-200-5012-7

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

291

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Gmitrowicz, Agnieszka; Makara-Studzińska, Marta; Młodożeniec, Anita. Ryzyko samobójstwa u młodzieży. Red. . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2015, 291 s. ISBN 978-83-200-5012-7

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Gmitrowicz, A.

A1 Makara-Studzińska, M.

A1 Młodożeniec, A.

T1 Ryzyko samobójstwa u młodzieży

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2015

SN 978-83-200-5012-7

Bibliografia BibTex:

@Book{ 148286, author = "Gmitrowicz, Agnieszka and Makara-Studzińska, Marta and Młodożeniec, Anita", editor = "", title = "Ryzyko samobójstwa u młodzieży", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2015", address = "Warszawa", isbn = "978-83-200-5012-7" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Gmitrowicz, Agnieszka

AU - Makara-Studzińska, Marta

AU - Młodożeniec, Anita

ED -

TI - Ryzyko samobójstwa u młodzieży

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2015

SN - 978-83-200-5012-7

ER -

Netografia (standard APA):

Gmitrowicz, Agnieszka; Makara-Studzińska, Marta; Młodożeniec, Anita. Ryzyko samobójstwa u młodzieży [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2015 [dostęp: 04 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/ryzyko-samobojstwa-u-mlodziezy-agnieszka-gmitrowicz-marta-148286.

samobójstwo, próba samobójcza, zachowania samobójcze młodzieży

Wyjątkowa publikacja - odpowiedź na wiele ważnych pytań, odpowiedź na znaczący wzrost prób samobójczych młodzieży w ostatnich latach w Polsce i na świecie. Omawia zachowania samobójcze młodzieży – myśli, próby samobójcze, samobójstwa dokona...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-200-5012-7

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

291

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp 6
ROZDZIAŁ 1. ZACHOWANIA AUTODESTRUKCYJNE MŁODZIEŻY – Marta Makara-Studzińska18
1.1. Definicje18
1.2. Funkcje autoagresji21
1.3. Pojęcie samobójstwa22
1.4. Rodzaje samobójstw26
1.5. Różnice między samouszkodzeniem a samobójstwem28
1.6. Próba samobójcza a samobójstwo29
1.7. Podsumowanie31
Piśmiennictwo31
ROZDZIAŁ 2. EPIDEMIOLOGIA ZACHOWAŃ SAMOBÓJCZYCH U DZIECI I MŁODZIEŻY – Agnieszka Gmitrowicz36
2.1. Mierniki epidemiologiczne37
2.2. Oficjalne rejestrowanie zachowań samobójczych39
2.3. Statystyka samobójstw dzieci i młodzieży w Polsce i na świecie40
2.3.1. Świat – dane ogólne40
2.3.2. Polska43
2.4. Wiek46
2.5. Płeć46
2.6. Statystyka prób samobójczych dzieci i młodzieży w Polsce i na świecie48
2.7. Statystyka myśli samobójczych i niesamobójczych samouszkodzeń u młodzieży49
2.8. Podsumowanie50
Piśmiennictwo51
ROZDZIAŁ 3. ZWIĄZEK MIĘDZY SAMOUSZKODZENIEM A SAMOBÓJSTWEM – Anita Młodożeniec54
3.1. Klasyfikacja54
3.2. Rozumienie zamierzonych samouszkodzeń57
3.3. Osobowość chwiejna emocjonalnie60
3.4. Zamierzone samouszkodzenia a zachowania samobójcze61
3.4.1. Stan wyjściowy w procesie samobójczym63
3.4.2. Stan bezpośrednio prowadzący do zachowania samobójczego63
3.5. Rola bólu psychicznego64
3.4.3. Stan po próbie samobójczej64
3.6. Rola stylów radzenia sobie z sytuacją trudną65
3.7. Teoria interpersonalna Joinera65
3.8. Ewolucjonistyczna teoria Gilberta66
3.9. Podsumowanie67
Piśmiennictwo67
ROZDZIAŁ 4. BADANIA ZACHOWAŃ SAMOBÓJCZYCH W WYBRANYCH POPULACJACH MŁODZIEŻY – Agnieszka Gmitrowicz70
4.1. Populacja szkolna70
4.1.1. Ograniczenia dotyczące badań kwestionariuszowych wśród uczniów72
4.1.2. Przegląd wybranych badań kwestionariuszowych73
4.1.3. Podsumowanie74
4.2. Populacja młodzieży hospitalizowanej psychiatrycznie75
4.2.1. Próby samobójcze wśród młodzieży hospitalizowanej psychiatrycznie77
4.2.2. Samobójstwa dokonane80
4.3. Populacja pediatryczna82
4.2.3. Podsumowanie82
4.3.1. Podsumowanie84
Piśmiennictwo85
ROZDZIAŁ 5. SPOŁECZNO-EKONOMICZNE CZYNNIKI RYZYKA – Marta Makara-Studzińska88
5.1. Czynniki ryzyka zachowań samobójczych88
5.2. Aspekty społeczne jako czynniki ryzyka w grupie młodzieży90
5.3. Podsumowanie95
Piśmiennictwo95
ROZDZIAŁ 6. KONTEKST ROZWOJOWY I RODZINNY – Agnieszka Gmitrowicz98
6.1. Rozwój człowieka a zachowania samobójcze98
6.2. Rodzinne czynniki ryzyka zachowań samobójczych młodzieży101
6.3. Podsumowanie106
Piśmiennictwo107
ROZDZIAŁ 7. PSYCHOLOGICZNE CZYNNIKI RYZYKA SAMOBÓJSTWA Z UWZGLĘDNIENIEM STRESORÓW – Marta Makara-Studzińska110
7.1. Psychologiczne czynniki ryzyka samobójstwa110
7.2. Stresory rozwojowe związane z zachowaniami samobójczymi113
7.3. Podsumowanie116
Piśmiennictwo117
ROZDZIAŁ 8. PSYCHIATRYCZNE I SOMATYCZNE CZYNNIKI RYZYKA SAMOBÓJSTWA – Agnieszka Gmitrowicz120
8.1. Zaburzenia psychiczne jako czynnik ryzyka samobójstwa u młodzieży120
8.2. Somatyczne/fizyczne czynniki ryzyka samobójstwa u młodzieży127
8.3. Podsumowanie129
Piśmiennictwo130
ROZDZIAŁ 9. NEUROBIOLOGICZNE CZYNNIKI RYZYKA SAMOBÓJSTWA U MŁODZIEŻY - Agnieszka Gmitrowicz134
Piśmiennictwo137
Podsumowanie137
ROZDZIAŁ 10. NAŚLADOWNICTWO ZACHOWAŃ SAMOBÓJCZYCH A PAKTY SAMOBÓJCZE – Agnieszka Gmitrowicz140
Piśmiennictwo143
Podsumowanie143
ROZDZIAŁ 11. PROCES SAMOBÓJCZY W MODELU STRES PODATNOŚĆ – Agnieszka Gmitrowicz146
Piśmiennictwo149
Podsumowanie149
ROZDZIAŁ 12. CZYM SĄ RYZYKO SAMOBÓJSTWA I CZYNNIKI PROTEKCYJNE? – Anita Młodożeniec152
12.1. Ryzyko samobójstwa152
12.1.1. Kiedy przeprowadzić ocenę ryzyka?153
12.1.2. Jak pytać?154
12.2. Znaczenie objawów chorób psychicznych155
12.3. Kogo należy zapytać o myśli samobójcze?157
12.4. Jak przeprowadzić ocenę ryzyka samobójstwa?158
12.5. Rola uczenia się i wzmacniania w procesie samobójczym162
12.6. Rola krótkoterminowych efektów zachowania samobójczego w porównaniu z długoterminowymi162
12.7. Rola instrumentalna versus funkcja wyrażania uczuć163
12.8. Pacjent z wielokrotnymi zachowaniami samobójczymi163
12.9. Podsumowanie165
Piśmiennictwo166
ROZDZIAŁ 13. NARZĘDZIA DO OCENY RYZYKA SAMOBÓJSTWA U MŁODZIEŻY – Anita Młodożeniec168
13.1. Skala Oceny Myśli Samobójczych Becka169
13.2. Skala Harkavy Asnis do badania ryzyka samobójstwa170
13.3. Porównanie wyników badania kilkoma skalami171
13.4. Inne skale do oceny ryzyka samobójstwa171
13.5. Podsumowanie172
Piśmiennictwo173
ROZDZIAŁ 14. DIAGNOZA NASTOLATKA PO PRÓBIE SAMOBÓJCZEJ I ZAPLANOWANIE INTERWENCJI – Agnieszka Gmitrowicz174
14.1. Postępowanie diagnostyczne174
14.2. Diagnozowanie nastolatka po próbie samobójczej w stanie zagrożenia życia i zdrowia w szpitalnej izbie przyjęć175
14.3. Rozpoznanie próby samobójczej zgodnie z klasyfikacjami179
14.4. Wywiad w kierunku zaburzeń depresyjnych181
14.5. Zaplanowanie miejsca i rodzaju interwencji181
14.6. Skierowanie do placówki specjalistycznej183
14.7. Postępowanie diagnostyczne u pacjenta po próbie samobójczej w warunkach szpitala psychiatrycznego184
14.8. Podsumowanie185
Piśmiennictwo185
ROZDZIAŁ 15. LECZENIE PSYCHIATRYCZNE MŁODZIEŻY Z ZACHOWANIAMI SAMOBÓJCZYMI – Agnieszka Gmitrowicz188
15.1. Ogólne zasady postępowania z nastolatkiem z zachowaniami samobójczymi w opiece psychiatrycznej188
15.2. Szczegółowe zalecenia dotyczące leczenia psychiatrycznego nastolatków z ryzykiem samobójczym190
15.3. Farmakoterapia191
15.3.1. Leki przeciwdepresyjne (LPD)191
15.3.2. Stabilizatory nastroju192
15.3.3. Leki przeciwpsychotyczne (LPP)192
15.4. Terapia nastolatka z długoterminowym ryzykiem samobójstwa193
15.3.4. Benzodiazepiny (BDA)193
15.5. Podsumowanie195
Piśmiennictwo195
ROZDZIAŁ 16. PSYCHOTERAPIA OSÓB PO PRÓBIE SAMOBÓJCZEJ – Marta Makara-Studzińska198
16.1. Terapia poznawczo-behawioralna199
16.2. Dialektyczna terapia behawioralna201
16.2.1. Standardy stosowania dialektycznej terapii behawioralnej203
16.2.2. Psychoterapia indywidualna w DBT204
16.2.3. Psychoterapia rodzinna i grupy treningowe w DBT204
16.3. Terapia poprzez naukę radzenia sobie z chorobą i zdrowienia205
16.2.4. Konsultacje telefoniczne jako forma terapii dla członków rodziny205
16.4. Interwencja kryzysowa207
16.5. Grupy wsparcia210
16.6. Podsumowanie210
Piśmiennictwo210
ROZDZIAŁ 17. SKUTECZNOŚĆ RÓŻNYCH TERAPII MŁODZIEŻY Z ZACHOWANIAMI SAMOBÓJCZYMI W ŚWIETLE AKTUALNYCH BADAŃ – Agnieszka Gmitrowicz214
Piśmiennictwo215
ROZDZIAŁ 18. PRAWNE I ETYCZNE ASPEKTY ZACHOWAŃ SAMOBÓJCZYCH MŁODZIEŻY – Agnieszka Gmitrowicz218
18.1. Zgoda na leczenie w przypadku nastolatka po próbie samobójczej218
18.2. Stosowanie przymusu bezpośredniego218
18.3. Zachowania samobójcze młodzieży a prawo karne219
18.4. Procedura „Niebieskiej Karty”219
18.5. Problemy etyczne – eutanazja220
Piśmiennictwo220
ROZDZIAŁ 19. NOWE MEDIA A SAMOBÓJSTWA NIELETNICH – Anita Młodożeniec222
19.1. Nowe i stare media222
19.2. Aplikacje na telefony komórkowe224
19.3. Programy samopomocowe225
19.4. Negatywne strony nowych mediów227
19.5. Podsumowanie228
Piśmiennictwo229
Rozdział 20. ZAPOBIEGANIE ZACHOWANIOM SAMOBÓJCZYM MŁODZIEŻY – Anita Młodożeniec230
20.1. Ogólna charakterystyka działań prewencyjnych230
20.2. Zapobieganie samobójstwom u osób z zaburzeniami psychicznymi233
20.3. Zapobieganie samobójstwom u osób z tzw. przewlekłym (chronicznym) ryzykiem samobójstwa234
20.4. Opieka nad osobami po próbach samobójczych. Zapobieganie samobójstwu po wypisie ze szpitala234
20.5. Efektywność działań prewencyjnych236
20.5.1. Leki/leczenie farmakologiczne237
20.5.2. Psychoterapia237
20.5.3. Szkolenia/treningi238
20.5.4. Poszukiwanie pomocy239
20.5.5. Interwencje społeczne240
20.5.6. Dostępność metod popełnienia samobójstwa241
20.5.7. Epidemiologia241
20.6. Podsumowanie242
Piśmiennictwo243
Rozdział 21. POSTWENCJA. POMOC PO SAMOBÓJCZEJ ŚMIERCI BLISKIEJ OSOBY – Anita Młodożeniec246
21.1. Pomoc po śmierci bliskiej osoby246
21.2. Formy pomocy249
21.3. Interwencja kryzysowa w szkole po samobójstwie ucznia252
21.4. Terapeuta po samobójstwie pacjenta252
21.5. Podsumowanie253
Piśmiennictwo253
Aneks 1 – Uznane narzędzia psychometryczne do oceny ryzyka samobójstwa256
NO HOPE256
SAD PERSONS256
Skala Beznadziejności Becka (Beck Hopelessness Scale, BHS)257
Skala Oceny Myśli Samobójczych Becka (Beck Scale for Suicide Ideation, BSSI)257
Skale depresji dostępne w Polsce257
TASR (The Tool for Assessment of Suicide Risk)257
Wywiad w kierunku zaburzeń depresyjnych według ICD-10 (International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems)258
Aneks 2 – Budowa Suicide Status Form (SSF)262
Aneks 3 – Nowe media266
Aneks 4 – Model stres–podatność272
Aneks 5 – Wybrane kwestionariuszowe badania uczniów, dokumentujące dwa rodzaje zamierzonych samouszkodzeń: 1) z jednoznaczną intencją zabicia się (próba samobójcza) oraz 2) bez rozstrzygania o intencji samobójczej (deliberate self-harm, DSH)274
Badania prób samobójczych w populacji uczniów łódzkich szkół ponadgimnazjalnych274
Badania angielskie dotyczące epizodów DSH275
Badania wieloośrodkowe CASE dotyczące DSH (Child & Adolescent Self-harm in Europe Study; Australia, Belgia, Anglia, Węgry, Irlandia, Holandia i Norwegia)276
Badania wieloośrodkowe SEYLE (The Saving and Empowering Young Lives in Europe) dotyczące prób samobójczych277
Aneks 6 – Polskie badania populacji pediatrycznej po zatruciach samobójczych278
Aneks 7 – Rysunek jako technika niewerbalna w diagnozie nastolatka po próbie samobójczej282
Skorowidz284

1.5.RÓŻNiCEMiĘDZYSAMOUSZKODZENiEMASAMOBÓJSTWEM

ośmierci,oswoimpogrzebie,robiąrozrachunkizbliźnimi,takjakgdybyrzeczywiście

chciałypozbawićsiężycia.Doaktusamobójczegonigdyjednakniedochodzi.Wten-

dencjachsamobójczychmamyjużwyraźneplanowanieakcji,astopieńzagrożeniażycia

jestdużyipogotowiesamobójczewysokie.Tendencjesamobójczemogą,leczniemuszą

realizowaćsięwpostaciaktusamobójczego”.

Carr[2008]zachowaniaautodestrukcyjneczłowiekaprzedstawiam.in.jako:

♦intencjęsamobójczą–występujewtedy,gdynp.nastolatekpragniepopełnićsamo-

bójstwo,opracowujeplanyszczegółoweodebraniasobieżyciaistarasię,abynie

wyszłyonenajaw;

♦parasamobójstwo–bywaróżniedefniowane,wedługCarrajesttopozorowanie

próbysamobójczej.

Intencjasamobójczajestzwiązanazzachowaniemsamobójczymjednostki.Jednostka

swoimzachowaniemwskazuje,czywczasieepizodupragnieumrzeć,czyteżepizodna-

stąpił,choćwcaleniechciałaonaumrzećiwierzyła,żeśmierćniemożenastąpićwwy-

nikudziałań,którepodejmuje[Fox,Hawton2009].Pozwalatopodzielićpacjentówna

trzykategorie:tych,którzychcąumrzeć;tych,którzyniechcąumrzeć;tych,którzymają

postawęambiwalentnąwobecżyciaiśmierci.

1.5.RÓŻNiCEMiĘDZYSAMOUSZKODZENiEMASAMOBÓJSTWEM

Częstozdarzasię,żesamouszkodzeniebłędnieokreślanejestjakoUsamobójcze”

,codo-

prowadzadoźlezaplanowanychinterwencji.

Częstośćwystępowaniasamouszkodzeńisamobójstwjestzupełnieinna.Dziękiciągłym

badaniomepidemiologicznymczęstośćdokonanychsamobójstwwStanachZjedno-

czonychjestłatwadoustaleniaiwynosi11,5na100tys.osób(AmericanAssociationof

Suicidology,AAS,2008).Wprzeciwieństwiedoniejczęstośćdokonywaniasamouszko-

dzeńpozostajenieznana,ponieważdotychczasnieprzeprowadzonoodpowiednichba-

dańepidemiologicznychnadużejpróbie.Szczegółoweomówieniekwestiiepidemiologii

zachowańzostałozawartewrozdziale2tejksiążki.

ZdaniemWalsha[2014]autodestrukcjatodobrowolnepodejmowaniezachowań

niekorzystnych,bezpośrednioalbopośredniozagrażającychnaszemuzdrowiulubżyciu.

Różnesąkryteriaklasyfkacjizachowańautodestrukcyjnych.Autorwymieniaróżnice,

którepozwalająokreślić,czyjakieśzachowanieautodestrukcyjnejestsamobójcze,czy

nosiznamionasamouszkodzenia.Rozróżnienietomapoważnekonsekwencjedladal-

szejocenyorazleczenia.

Brak wyników

Ryzyko samobójstwa u młodzieży

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra