Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Cotojestsocjologia?
Socjologia
jestnaukowymbadaniemży-
ciaspołecznegoczłowieka,grupspołecz-
nych,społeczeństwiludzkiegoświatajako
takiego.Tofascynująceipasjonująceprzed-
sięwzięcie,gdyżprzedmiotemsocjologiijest
naszewłasnezachowaniejakoistotspołecz-
nych.Zakreszainteresowańsocjologiijest
niezwykleszeroki–odanalizyprzelotnego
spotkanianaulicydobadańnadstosunkami
międzynarodowymiiglobalnymiformami
terroryzmu.
Większośćznaspatrzynaświatprzez
swojskipryzmatwłasnegożycia–rodziny,
przyjaźniipracy.Socjologiapokazujenam
jednakkoniecznośćszerszegospojrzenia
nato,dlaczegojesteśmytym,kimjesteśmy
idlaczegodziałamytak,jakdziałamy.Uczy,
żeto,couważamyzanaturalne,nieuchron-
ne,dobrelubprawdziwe,wcaleniemusita-
kiebyćiżeto,cownaszymżyciuUdane”,
jestwznacznejmierzewytworemhistorii
ispołeczeństwa.Podstawęperspektywyso-
cjologicznejstanowizrozumieniesubtel-
nych,azarazemskomplikowanychizasad-
niczychmechanizmów,zasprawąktórych
kontekstynaszegodoświadczeniaspołeczne-
goznajdująodbiciewżyciukażdegoznas.
Wyobraźniasocjologiczna
Naukasocjologicznegomyślenia–czylimy-
śleniawszerszychkategoriach–polegana
ćwiczeniuwyobraźni.Studiasocjologiczne
niemogąsprowadzaćsiędorutynowegona-
bywaniawiedzy.Socjologtoosoba,którapo-
trafiwyzwolićsięzeswoichbezpośrednich
uwarunkowańizobaczyćrzeczywszer-
szymkontekście.Pracasocjologaopierasię
natym,coamerykańskiautorCharlesWri-
ghtMills(1959;wyd.pol.2007)wswoim
słynnymsformułowaniunazwał
wyobraźnią
socjologiczną
.
Wyobraźniasocjologicznawymagaprze-
dewszystkimmyślowegozdystansowania
sięodnaszychcodziennychrutynowych
czynnościinowegospojrzeniananie.Weź-
myprostyprzykład–piciekawy.Comoż-
napowiedzieć,zsocjologicznegopunktu
widzenia,natemattejpozornienieciekawej
czynności?Mnóstworzeczy.
Napoczątekwartozwrócićuwagę,że
kawaniejestjedynienapojem.Jakojedno
znaszychcodziennychzajęćpiciekawyma
wartośćsymboliczną.Rytuałtowarzyszący
piciukawyjestczęstodużoważniejszyniż
samajejkonsumpcja.DlawieluludziZa-
choduporannafiliżankakawytofundament
codziennejrutyny,stanowiącynieodzowny
począteknowegodnia.Poporannejkawie
częstonastępujekawatowarzyska–pod-
stawarytuałuspołecznego.Dwómosobom,
któreumawiająsięnakawę,bardziejzależy
naspotkaniuipogawędceniżnawypiciu
kawy.Wrzeczysamejnacałymświeciepi-
cieijedzeniestwarzawarunkidozaistnienia
interakcjispołecznejiodgrywaniarytuałów,
któredlasocjologastanowiąbogatymateriał
badawczy.
Podrugie,kawajestużywkązawierającą
kofeinę,którapobudzaukładnerwowy.Wie-
leosóbpijekawę,żebyUdostaćkopa”.Dzię-
kiprzerwomnakawęłatwiejznosićdługie
godzinywbiurzeiwieczorypoświęconena
naukę.Kawawytwarzanawyk,alewkultu-
rzezachodniejkawoszynietraktujesięjak
ludziuzależnionych.Kawa,podobniejakal-
kohol,jestnarkotykiem,którycieszysięspo-
łecznymprzyzwoleniem.Takiegoprzyzwo-
lenianiedajesięnaprzykładmarihuanie.
Jednakżepewnespołeczeństwaakceptują
marihuanę,anawetkokainę,zatoodrzucają
zarównokawę,jakialkohol.Socjologainte-
resująprzyczynyimechanizmypowstawa-
niatychróżnic.
Potrzecie,osobapijącakawęjestczęścią
złożonegoukładustosunkówspołecznych
igospodarczychobejmującegocałyświat.
Kawałączyludzimieszkającychwnajza-
możniejszychinajuboższychczęściach
globu:jestspożywanawwielkichilościach
wkrajachbogatych,alerośniegłównie
wbiednych.Obokropynaftowejkawasta-
nowinajcenniejszytowarhandlumiędzyna-
rodowego,adlawielukrajówjestpodstawo-
wymproduktemeksportowym.Zprodukcją,
transportemidystrybucjąkawywiążąsię
