Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
MłodaPolskatoepokaprzeciwieństwiwewnętrznychsprzeczności.
Współwystępowaniewieluznichsamiartyściświadomieistaranniepodtrzy-
mywali,niepozwalającnaichzatarcieczyosłabienie,budującnanichsieci
napięćswoichdzieł.Inne,niewpełniuświadomione,wewnętrzneprzeci-
wieństwaliteraturytegoczasumiałyzwiązekzdynamikącałegomodernizmu
izaważyłynakształcieartystycznymXXstulecia.Modernistyczneaporieto
tematzbytpoważny,byichprzywołaniepotraktowaćjakopretekstdoposłu-
żeniasiętytułowąmetaforą.Opozycjefunkcjonującewmyśleniutwórcówtej
epoki,jakchoćbynharmonieidysonanse”,oddawnadynamizowałyrównież
ujęciahistoriiliteraturyMłodejPolski.
Słowonżywioły”wtytuleksiążki,podobniejakwnazwiecałejserii,wktórej
dotychczasukazywałysięwyłączniepublikacjezbiorowe,madwapowiązane
zsobąznaczenia.Żywiołytoprzedewszystkimelementarneskładnikiświata
wyobraźni,wyprowadzonezelementówznanychdobrzenajwcześniejszejmy-
śligreckiejzjejpytaniemoarché.Niejestwięcprzypadkiem,żepierwszaczęść
książkidotyczywyobraźniakwatycznej,awkolejnychszkicach,zwłaszczatych
poświęconychdramatomWyspiańskiego,znaczenianabierajązarównożywioł
ognia,jakiwody.nŻywioły”jednaktotakżepasje,siły,energie,najważniejsze
elementywyobraźnipoetyckiejdanegotwórcy.Zkoleinsprzeczne”oznaczatu
zarównoto,coprzeciwstawne,jakiwewnętrznieopozycyjne,ambiwalentne,
łącząceniepojednane,przeciwneznaczenia.
Szkicezawartewtejksiążcezostałynapisane,zjednymwyjątkiem,wcią-
gukilkuostatnichlat.Wyjątektenstanowistudiumpoświęconewyobraźni
akwatycznej,którepowstałoponaddwadzieściapięćlattemu,zostałoopub-
likowanewnPamiętnikuLiterackim”iniebyłodotychczasprzedrukowywane
wwydaniuksiążkowym.PisałamjepodopiekąMariiPodrazy-Kwiatkowskiej.
Towłaśniejejnmłodopolskiświatwyobraźni”zainspirowałmojebadaniapoe-
7