Suwerenność i pieniądz w Europie 1870-2002

Maria Dunin-Wąsowicz

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-235-1089-5

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

495

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Dunin-Wąsowicz, Maria. Suwerenność i pieniądz w Europie 1870-2002. Red. . Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2009, 495 s. ISBN 978-83-235-1089-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Dunin-Wąsowicz, M.

T1 Suwerenność i pieniądz w Europie 1870-2002

PB Uniwersytet Warszawski

PP Warszawa

YR 2009

SN 978-83-235-1089-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 168488, author = "Dunin-Wąsowicz, Maria", editor = "", title = "Suwerenność i pieniądz w Europie 1870-2002", publisher = "Uniwersytet Warszawski", year = "2009", address = "Warszawa", isbn = "978-83-235-1089-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Dunin-Wąsowicz, Maria

ED -

TI - Suwerenność i pieniądz w Europie 1870-2002

PB - Uniwersytet Warszawski

CY - Warszawa

PY - 2009

SN - 978-83-235-1089-5

ER -

Netografia (standard APA):

Dunin-Wąsowicz, Maria. Suwerenność i pieniądz w Europie 1870-2002 [baza danych online] Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2009 [dostęp: 04 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/suwerennosc-i-pieniadz-w-europie-1870-2002-maria-dunin-wasowicz-168488.

unia walutowa, unia monetarna, integracja walutowa

Monografia analizuje problematykę relacji suwerenność-pieniądz w państwie narodowym na przykładzie międzynarodowych porozumień monetarnych, których tło stanowiły kolejno: pieniądz kruszcowy (standard złota), upadek standardu złota, system Bretton ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-235-1089-5

DOI:

Wydawnictwo:

Uniwersytet Warszawski

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

495

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz ważniejszych skrótów12
Spis tabel12
Spis schematów13
Spis ramek14
Spis umów14
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . XV16
Rozdział I. Suwerenność i pieniądz w państwie narodowym – pojęcia i ewolucja22
1. Z perspektywy mitu i historii22
2. Pieniądz atrybutem suwerenności?32
2.1 Pojęcie, logika, znaczenie i ograniczenia suwerenności32
2.2 Państwo narodowe: między poczuciem suwerenności a wymianą45
2.3 Pieniądz49
2.4 Suwerenność monetarna53
3. Pieniądz i XIX–wieczne państwo narodowe63
3.1 Cuius regio, eius monetae64
3.2 Cztery etapy powstawania pieniądza narodowego67
3.3 Pieniądz jako podstawa współpracy suwerennych państw79
3.4 Dyplomacja kontra zasady współpracy monetarnej85
3.5 Efekty ładu monetarnego91
4. Pieniądz dla XX-wiecznej Europy – uwarunkowania, koncepcje, projekty94
4.1 Zasada samostanowienia i ład monetarny po I wojnie światowej95
4.2 Próby europejskiej reintegracji walutowej104
4.3 Plan Brianda i plan Hitlera – kolizja celów oraz skutków111
4.4 Wojenne wizje europejskiego ładu walutowego117
4.5 Integracja europejska jako koncepcja stabilizacji walutowej i politycznej po II wojnie światowej129
Rozdział I I. Państwo jako podmiot w unii walutowej138
1. Unia monetarna – politycznie optymalny obszar walutowy138
2. XIX–wieczne unie monetarne jako stabilizator w systemie równowagi sił142
2.1 Państwo w unii o strukturze zdecentralizowanej142
2.1.1 Łacińska Unia Monetarna142
2.1.2 Skandynawska Unia Monetarna156
2.2 Państwo w unii z jedną władzą walutową167
2.2.1 Niemiecka Unia Monetarna167
2.2.2 Austro–Węgierska Unia Monetarna177
3. Unia walutowa czy unia polityczna w UE194
3.1 Punkt wyjścia: od polityki interesu narodowego do koncepcji zespołowego działania194
3.2 Dylematy współpracy walutowej w okresie powojennym196
3.3 Fiasko idei integracji monetarnej?204
3.4 Nasz pieniądz, nasz problem209
3.5 Raport Delorsa – kompromis polityczny219
4. Zasada suwerenności w europejskiej unii monetarnej226
4.1 Imperatyw UGW226
4.2 Efekt traktatu z Maastricht232
4.3 UGW i instytucje państwa237
Rozdział I I I. Suwerenność w polityce integracji walutowej wybranych państw UE244
1. Bez sentymentów, czyli cywilizowanie europejskiej anarchii monetarnej244
2. Polityka Francji a unia walutowa250
2.1 Aspekty przywódczej roli Francji: koncepcja „silnego franka”250
2.2 Euro: akceptacja dla „modernizacji” systemu polityczno-gospodarczego268
3. Niemiecka „kultura stabilizacji”278
3.1 Koncepcje waluty dla Europy – problem dominacji i zależności278
3.2 Euro czy instytucjonalizacja „niemieckiego obszaru walutowego”297
4. Opt-out Wielkiej Brytanii wobec euro309
4.1 Tradycja suwerenności parlamentarnej: „nasz” pieniądz, „nasze” państwo309
4.2 Funt szterling i waluta europejska320
5. Małe państwo a UGW i euro339
5.1 Duńska koncepcja uczestnictwa w unii politycznej339
5.2 Szwecja – nacjonalizm w państwie z tradycją społecznej gospodarki rynkowej345
5.3 Królestwo Niderlandów: euro jako strategia350
5.4 Nowe kraje akcesyjne w procesie integracji walutowej355
Rozdział I V. Suwerenność a rezultaty polityki integracji walutowej w UE370
1. Postulat Hayeka, czyli państwo w centrum systemu370
2. Konsekwencje odejścia od systemu pieniądza narodowego372
2.1 UGW jako kompleks zmian372
2.2 Antycypacja jako format376
3. Euro – test międzynarodowego znaczenia391
3.1 Terytorium jako z´ródło znaczenia euro393
3.2 Euro i gospodarka globalna397
3.3 Euro i wzmocnienie pozycji politycznej UE402
4. Euro – test tożsamości narodowej406
4.1 Pieniądz jako symbol tożsamości narodowej406
4.2 Euro w debacie publicznej407
4.3 Euro i tożsamość narodowa420
5. Euro – test metody governance423
5.1 Metoda governance423
5.2 Związki zależności426
5.3 Governance i dylemat dokonań430
6. Spór o suwerenność: przed nowym starciem440
6.1 Suwerenność vs neosuwerenność440
6.2 Do ut des443
Zakończenie – suwerenność – q.e.d444
Podziękowania450
Bibliografia452
Indeks486

Wstęp

ﬂWprawdzieludźmirządziwdużejmierzeinteres,aleinadsamyminteresem,

jaknadwszystkimiludzkimisprawami,całkowiciepanujeopinia”

.Tosłowa

DawidaHume,a.ChoćnapisanewXVIIIw.,brzmiąznajomo.Wpełnimożnaje

odnieśćdotego,jakicomyślisięnaogółopieniądzuwsuwerennympaństwie.

Otóżwpotocznejopiniiowedwasłowa–pojęcia–awięcﬂsuwerenność”iﬂpie-

niądz”–powinnymiećtrwały,nieomalfrazeologicznyzwiązek.Pieniądzwtym

ujęciustajesięuosobieniempaństwanarodowego,jegoterytorium.Myśl,żetak

postrzeganarelacjaniekonieczniejestprawdziwa,apieniądzniezawszemusi

miećnarodowycharakterjeszczedoniedawnawydawałasięzdumiewająca.Itak

właśnie–zezdumieniemorazsceptycyzmem–ocenianopółwiekutemukon-

cepcjedeterytorializacjipieniądzanarodowegowpaństwachUniiEuropejskiej

Podobneemocjetowarzyszyłypojawieniusięod1stycznia2002r.wcodziennym

użytkuwspólnegoeuropejskiegopieniądza–euro–któryzostałpotraktowanynie

tylejaktechnicznainnowacja,ile–przedewszystkim–jakideowakonfrontacja

zhistorycznątradycją.Wpierwsząrocznicęcodziennegoposługiwaniasięeuro,

wstyczniu2003r.,LeszekKołakowskinapisałiżﬂ[...]napróżnotwierdzić,że

procesjednoczeniaeuropejskiegopozostawiasuwerennośćpaństwanietkniętą.”

Choćtrudnoodmówićracjiwielkiemufilozofowi,kiedypisze,żeﬂOpory

DavidHume,Essays,t.I,s.125[1748].Myśltanajprawdopodobniejpojawiłasięwczasie

wielkichsporówXVIIIw.WilliamHallerwydrukowałjakofrontyspisdot.ITractsonLibertyinthe

Puritanrevolution1638–1647[NewYork,ColumbiaUniversityPress,1934]rysunekokrętu

(oddającegosalwęarmatnią)zgrawerunkiemWenceslasaHollaradatowanym1641r.izatytu-

łowanymﬂŚwiatemkierujeirządziopinia”;cyt.za:Hayek,F.,Konstytucjawolności,niezależne

wydawnictwoWERS,Warszawa–Wrocław1987,s.99.

Wartozwrócićuwagęnapewnetrudnościzwiązanezużywaniemnazwinstytucjiorazpolityk

europejskich.Obecnie,odczasuwejściawżycietraktatuzMaastrichtw1993r.,stosujesięnazwę

UniaEuropejska,którazastąpiławcześniejsze:WspólnotyEuropejskieorazEuropejską

WspólnotęGospodarczą.Wniniejszejpracystosujesięnazwy,któreodpowiadająopisywanemu

okresowihistorycznemu.ProblememjesttakżenazwaEuropejskiejUniiMonetarnej(EUM).

Początkowowliteraturzeprzedmiotufunkcjonowałanazwaeuropejskauniagospodarczo–

walutowa(EUGW),chociażzazwyczajstosowanoskróconąnazwęUniaGospodarczo-Walutowa,

czyliUGW.NiektórzyautorzyposługująsięrównieżnazwąUniaGospodarczaiPieniężna–UGP.

WdokumentachunijnychpoczątkowoużywanookreśleniaEuropeanEconomicandMonetary

Union–EEMU.ObecnieprzyjętejestużywanienazwyskrótowejEMUodnazwywbrzmieniu

angielskimEconomicandMonetaryUniondlaokreśleniaprocesuwokresie1990–2002lub

EuropeanMonetaryUniondlaprocesurozpoczynającegosiędo1stycznia1999.NazwęUGW

zazwyczajspotykasięnajczęściejwpolskiejliteraturzeprzedmiotu.

Kołakowski,L.,ﬂCzymożeEuropazaistnieć”,GazetaWyborcza,4–5stycznia2003,s.9–11.

Brak wyników

Suwerenność i pieniądz w Europie 1870-2002

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra