Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Agon,czyliorelacjimiędzySłowackimaMickiewiczem
zycjibinarnych,wktórymjedenczłon(zazwyczajMickiewiczowski)jest
wartościowanyzdecydowaniebardziejpozytywnie,wydajesięnajpo-
ważniejsząkwestiąwymagającąodrębnegoomówieniaiposzerzonej
analizy.Właśniepotrzebaodróżnianiasię(dostrzegalnauobuuczestni-
czącychwtejrelacjipoetów)możesiębowiemokazaćjednymzkluczy
doodczytaniazwiązkówpomiędzynimiiumożliwićwyjściepozafor-
mułęflantagonizmu”(tudzieżnaśladownictwaczypolemiki).
Wątpliwościmożebudzićtakżedrugiczłontytułowejformuły
zksiążkiKridla.AutorrzeczywiścieukazujeMickiewiczaiSłowackiego
jakodwóchwieszczów,azatemnietylkoautorówwybitnychdziełlite-
rackich,aletakżejednostkinieprzeciętne,obdarzonewyrazistąosobo-
wością,mającecharakterystycznepoglądyiaspirującedozajęcianależ-
negoimmiejscawspołeczeństwie.Wodniesieniudotakrozumianych
flpostaci”formułaantagonizmuwydajesięcałkowiciezasadna.Wksiąż-
ceKridlanadrugiplanschodząjednakkwestieczystoestetyczne,dzieła
literackieteżczęściejtraktowanejakomanifestacjecałościideowych,
któredoprowadziłydoichpowstania.Uzupełnieniawymagałabyzatem
analizaartystycznychuwarunkowańwzajemnegostosunkupomiędzy
poetami.Czydostrzegającwnichprzedewszystkimwybitnychtwór-
ców,mistrzówsłowa,dalejskłonnibylibyśmyposługiwaćsięformułą
flantagonizmu”?
Oniewystarczalnościtakiegoujęciaproblemuwsferzewartościeste-
tycznychnajlepiejświadczyćmożefakt,żewpodporządkowanejlogice
flantagonizmuwieszczów”pracyKridlaczęstowystępująstwierdzenia
oniezrozumieniuprzezjednegopoetętwórczościdrugiego.Autorposą-
dzaSłowackiegooniezrozumienieutworówMickiewicza(s.114)ico
możebardziejzaskakującewanalogicznysposóbtłumaczydługotrwa-
łeiuporczywemilczenieMickiewiczanatemattwórczościmłodszego
poety(s.191–192).Wnioskiwynikająceztejdiagnozymusząjednakbu-
dzićzastrzeżeniasugerujeonabowiem,żedwóchbezwątpienianaj-
wybitniejszych(niezależniejużodmiejscaprzyznanegokażdemuznich
wpanteonienarodowejsławy)poetówpolskiegoromantyzmuniebyło
wstaniepojąćutworówreprezentującychnajwybitniejszeosiągnięcia
epoki,którąsamiwspółtworzyli.Trudnosięzgodzićztakimujęciem
problemu,azatemzarównodlazauważalnychwtwórczościSłowac-
kiegobłędnychczyraczejzniekształconychodczytańutworówMickie-