Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1Epidemiologia,objawy,klasyfikacjaidiagnostykaurazów...
1020Objawy
Urazyczaszkowo-mózgowemożnapodzielićnapierwotne(takie,którepowstająwmo-
menciezadziałaniasiły)orazwtórne(będąceefektemprocesówpatologicznych,wystę-
pującychnaskutekurazuobrzęku,zakażenia,niewydolnościkrążenia).Urazydzielą
siętakżenaotwarteizamknięte.Jeślidojdziedoprzerwaniaciągłościwszystkichpowłok
osłaniającychmózg,przestrzeńwewnątrztwardówkowabędziemiałakontaktześrodo-
wiskiemzewnętrznymjesttourazotwarty.Wurazachzamkniętychciągłośćpowłoknie
zostajenaruszona(m.in.wprzypadkuwstrząśnienialubstłuczeniamózgu).
Objawyświadcząceowystąpieniuurazumózguto:
Xzaburzeniaświadomości,
Xnarastająceilościowezaburzeniaświadomości,
Xobjawyogniskowegouszkodzeniaośrodkowegoukładunerwowego(np.niedowład,
porażenie),
Xwgłobieniekościsklepieniaczaszki.
Naszmózgjestzaangażowanywniemalwszystko,corobimy,dlategojegouszkodzenie
możemiećbardzoróżneskutki.Skutkiteróżniąsięuposzczególnychosóbwzależności
odcharakteruuszkodzeniamózguijegostopnia.Najczęściejobserwowanymiobjawami
uszkodzeniamózguzaburzenia(Talar,2002):
Xfunkcjiruchowych(niedowłady,porażenia,ataksja,apraksja,ruchymimowolne,drże-
nia)(Ohara,2001),
Xczucia(brakczucia,osłabienie,parestezje),
Xrytmusnuiczuwania:bezsenność,narkolepsja,parasomnie(lękinocne,mimowolne
moczeniesię),zespołybezdechusennego,majaczenianocne,zespółniespokojnych
nóg,
Xwzrokuisłuchu:agnozjawzrokowaisłuchowa,zaburzeniasłuchu,
Xmowyijęzyka:afazja,dyzartria,dysfonia,mutyzm,
Xosobowościizachowania:zaburzeniapamięci(amnezja),otępienie,zespółstresupo-
urazowego,innezaburzeniaosobowości(Pąchalskaiwsp.,2001;McAllister,2008),
Xżywienia(zaburzeniapołykania,niedożywienie,wyniszczenieorganizmu,charłactwo),
Xczynnościzwieraczy(zaburzeniaoddawaniamoczuistolca),
Xzawrotygłowy:wirowanie,utratarównowagi,niepewnośćchodu,zataczaniesię,lęk
przedupadkiem,
Xpadaczkapourazowa(BrowneiHolmes,2001).
Podstawowymwczesnymobjawemciężkiegourazuczaszkowo-mózgowegojestzabu-
rzenieprzytomnościiświadomości.Świadomośćjestbiologicznymfenomenemgenero-
wanymwkorzemózgu,nietylkozdolnościądoreagowanianabodźcezewnętrzne,ale
6