Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
1Epidemiologia,objawy,klasyfikacjaidiagnostykaurazów...
Pacjenciwstaniewegetatywnymsąwybudzeni,alenieświadomisiebieiswojegootocze-
nia(Jedynakiwsp.,2007).Kryteriastanuwegetatywnegoto:
Xbrakświadomościsiebieiotoczenia,brakinterakcjizotoczeniem,
Xbrakpowtarzalnych,celowychodpowiedzibehawioralnychwzakresiewzroku,słu-
chu,czuciadotyku,bólu,
Xbrakekspresjisłownej,
Xprzerywaneczuwanieobjawiającesięfazamisnuiczuwania,
Xwystarczającozachowaneautonomicznefunkcjepodwzgórzaorazpniamózgu,aby
podtrzymaćżyciezpomocąmedyczną,
Xnietrzymaniemoczuistolca,
Xzmiennieobecneodruchynerwowe(reakcjaźrenic,odruchrogówkowy,odruchocz-
no-przedsionkowy,odruchywymiotne)orazodruchyrdzeniowe.
Wstaniewegetatywnympieńmózgujestanatomiczniezachowany,natomiastistotaszara
iistotabiałaobupółkulmózgusąpoważnieiwsposóbrozlanyuszkodzone.Przetrwały
stanwegetatywnyokreślasięjakotrwającyconajmniejmiesiącpouszkodzeniumózgu,
natomiastprzewlekłystanwegetatywnyjakostantrwającypowyżej3miesięcyponie-
urazowymuszkodzeniumózgu,a12miesięcypourazowymuszkodzeniumózgu.
Wśródpacjentówpopoważnymurazieczaszkowo-mózgowymsątacy,którzypomimo
poważnychzaburzeńświadomościniespełniająwszystkichkryteriówstanuwegetatyw-
nego.Rozróżnienietychstanówjestważne,gdyżodmiennejestunichrokowanie.
Stanminimalnejświadomościobjawiasięminimalną,alezdefiniowanąobecnościąświa-
domościwzględemwłasnejosobylubśrodowiska.Wstanietymreakcjepojawiająsię
okresowo,alesąpowtarzalneitrwająnatyledługo,abyjeodróżnićodreakcjiodru-
chowych.Świadomośćpowinnabyćwykazanapowtarzanymireakcjaminawydawane
polecenia:odpowiedźgestemlubwerbalnaUtak”/Unie”;inteligentnawerbalizacja;zacho-
waniacelowe,np.płaczlubśmiechadekwatnedosytuacji;wodzeniewzrokiem,sięga-
niezamiarowepoprzedmiot,dotykanielubtrzymanieprzedmiotu.Zwykleupacjentów
zpoprawąstanuświadomościobserwujesięniektóreztychreakcji.
Mutyzmakinetycznyjestwyróżnianyjakosubkategoriastanuminimalnejświadomości.
Opisujeonstanznacznegodeficyturuchowego,mowy,alebezzaburzeńprzytomności
lubuszkodzeniazstępującychdrógruchowych(Kusz,2010).Typowajestcałkowitalub
prawiecałkowitautrataruchówspontanicznych,aktywności,wyobraźni,mowy,emocji
(Laureysiwsp.,2012).Pacjentnieodpowiadanażadnebodźceśrodowiskowe.Inercja
spowodowanajestbrakiemprawidłowejaktywizacjikorymózgu,wynikającejzprzerwa-
niapołączeńmiędzytworemsiatkowatymakorąimiędzyukłademlimbicznymakorą
mózgu.
8
