Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fenotyp=genotyp+środowisko+historiażycia+epigenetyka
5
Fenotyp=genotyp+środowisko+historiażycia+epigenetyka
Wjakimstopniunaszegenomydeterminująto,kim
jesteśmy?
Każdyczytelnikniniejszejksiążkijestjednostkąofi-
zycznych,biochemicznychipsychologicznychcechach.
(Niezdziwmysię,jeśliterozróżnieniabędąstawaćsię
corazbardziejniepewne!)Każdyznasmapostaćogól-
nąorazmetabolizmanalogicznydlawszystkichludzi,
anapoziomiemolekularnympodobnyrównieżdoin-
nychgatunków.Jednakżewobrębienaszegogatunku
obserwujesięznacznypoziomzróżnicowaniacodo
wygląduczycharakteru.Stanzdrowiakażdegoznas
znajdujesięnaspektrummieszczącymsiępomiędzy
niezwyklezdrowymapatologiczniechorym.Znajdu-
jemysięwpewnymstaniepsychologicznym,wjakimś
nastrojuodzwierciedlającymnasząosobowośćiaktu-
alniepodejmowaneprzeznaszajęcia.
•NaszgenotypjestnasząsekwencjąDNA,zarówno
jądrową,jakimitochondrialną.(Wprzypadkuro-
ślinobejmujeonrównieżsekwencjęchloroplastu
DNA).Genotypdziedziczymyodnaszychrodziców.
•Naszfenotypstanowizbiórwidocznychcech,innych
niżtewgenotypie.Obejmująonewłaściwościma-
kroskopowe,takiejakwzrost,waga,koloroczuczy
włosów,orazmikroskopowe,takiejakzapadaniena
choroby,np.anemięsierpowatą,lubhaplotyplocus
głównegoukładuzgodnościtkankowej(MHC,Ma-
jorHistocompatibilityComplex).
•Naszahistoriażyciaobejmujecałośćnaszychdo-
świadczeń,jakrównieżwpływśrodowiskafizycz-
negoorazpsychologicznego,wktórymdorastaliś-
my.Ponadtohistorianaszegoodżywianiawpływa
nanaszrozwójfizyczny.Dlawieluznastroskliwe
środowiskodorastaniaorazmożliwościedukacyjne
wspierająrozwójpsychologiczny.Jednakżemniej
oczywisteniżinneaspektynaszejhistoriiżyciajest
uznanieważnościśrodowiskainuteroprzyokreśla-
niukrzywejrozwoju,anawetcechdorosłychosob-
ników.
•Nainterfejsiepomiędzygenomemadoświadczenia-
miżyciowymikluczowąrolęodgrywajączynnikiepi-
genetyczne,sygnaływekspresjigenówodpowiedzial-
nychzaregulacjęDNA.Niemalżewszystkiekomórki
wnaszymciele,zwyjątkiemplemnikówikomórek
jajowych,erytrocytówikomóreksystemuimmunolo-
gicznego,posiadająpraktycznietakąsamąsekwencję
DNA.Mimototkankisązróżnicowane,oróżnych
zbiorachgenówpoddanychwyciszeniulubekspre-
sjiwwątrobie,mózguitd.Niektóreztychsygnałów
regulacyjnychsąwstanieprzetrwaćpodziałkomór-
kowy.(Jeślidochodzidopodziałukomórkiwątrobo-
wej,wówczasdzielisięonanadwiekomórkiwątro-
bowe).Przebieghistoriiżycianaszychrodzicówmoże
dokonaćzmianwewzorcachepigenetycznychwich
komórkach,azapłodnionakomórkajajowa,zktórej
późniejpowstaniemy,zawieraczęśćztychsygnałów
przedzajściemzmian.Zapośrednictwemepigenetyki
dziedziczenienabytychcechstałosięnurtemzainte-
resowańbiologii.
Ważnośćtychczynnikówprzyokreślaniunaszegofe-
notypuróżnisięwzależnościodcechy.Niektórece-
chysądeterminowanewyłącznieprzeznaszeallele
dlaposzczególnychgenów.Innezależąodzłożonych
interakcjimiędzygenamiihistoriążyciaasygnałami
epigenetycznymipochodzącymiodnaszychrodziców.
Ewolucjajakozmiananaprzestrzeniczasuwświecieistotżywych
Procesewolucjidokonujezmianwrozmieszczeniuge-
notypówifenotypówwkolejnychpokoleniach.Geno-
typjestdziedziczonyodrodzicalubrodziców,podle-
gamodyfikacjipoprzezmutacjęlubpoziomytransfer
materiaługenetycznego.Fenotypzależyodgenotypu
orazsygnałówepigenetycznych,któresprawująkon-
