Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzeniedoflozofireligii
38
Realiściodpowiadająnatenargumentnaróżnesposoby.Nie-
którzyznich,naprzykład,zgadzająsięztym,żebrakjestmoc-
nychpowodów,bywierzyćwprawdziwośćjakiejkolwiekreligii.
Utrzymująjednak,żeniewymagaonadowodu.Przyjrzymysię
temustanowiskuwrozdziale8.Innirealiściodpowiadają,że
istniejądobreracjeiświadectwanarzeczwiaryreligijnej;nie-
którymztychracjiprzyjrzymysięwrozdziałach4,5,6,9i10.
Innympowodemdobyciaantyrealistąreligijnymjestfakt,
żetezy,przekonaniaipraktykireligijnerzeczywiścieistnieją
wobrębiedanegokontekstuspołecznegoiobejmująludzkiję-
zykiludzkiepojęcia.Ponieważtezyiaktywnościreligijnepo-
jawiająsięzawszewobrębiekonkretnegoludzkiegokontekstu
iskoroumysłstrukturujecałośćpercepcjiwobrębietegokon-
tekstu,znaczeniaowychtezsąprzezeńwyznaczaneiograni-
czane.Niepotrzeba-awgruncierzeczy,jaksiętwierdzi,nie
możnawuzasadnionysposób-zakładaćistnieniaobiektyw-
nej,transcendentnejrzeczywistościpozaludzkimjęzykiem
ipoznaniem.Byłobytopoprostunadużycie.
Realiściodpowiadają,zauważając,żechociażwielezrzeczy,
którepojawiająsięwdyskursiereligijnym(ipraktycereligijnej),
maludzkieźródła,nienależyprzyjmowaćpostawyredukcjoni-
stycznej,wedlektórejznaczeniaisymbolereligijnedająsięzredu-
kowaćdoludzkiegojęzyka.Jakjużwidzieliśmy,niektórzyrealiści
utrzymują,żesąpowodydowiarywprawdziwośćdanejreligii
iżeistniejąobiektywneodniesieniaprzedmiotoweichtez
22
.
Poświęciłemtusporomiejscaantyrealizmowi-więcejniż
realizmowi-zarównodlatego,żejestonważnymosiągnię-
ciemwspółczesnejfilozofiireligii,jakidlatego,że,wmiejsce
przeważającychbadańwobrębiefilozofiireligii,pozostała
częśćksiążkiskłaniasiękuperspektywierealistycznej.
22Wnikliwąanalizędebatyrealizm/antyrealizmiobronęrealizmuznaleźć
możnaw:PeterByrne,GodandRealism,Ashgate,Burlington,VT2003.
