Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HolenderskiuczonyJohanHuizinga(1872–1945),historyk,eseista
ijęzykoznawca,autorczęstocytowanejksiążkiHomoludens.Zabawajako
źródłokultury,zaliczazabawydojednegozmożliwychźródełkultury
istwierdza,iżzabawajestdobrowolnączynnością,względniezajęciem,
dokonywanymwpewnychustalonychgranicachczasuiprzestrzeni
wedługdobrowolnieprzyjętych,leczbezwarunkowoobowiązujących
reguł,jestcelemsamawsobie,towarzyszyjejuczucienapięciairadości
orazświadomośćflodmienności”odflzwyczajnego”życia2.Widzimy
wtymtwierdzeniupewnąistotnąspójność,amożenawettożsamość
pojęćflzabawa”iflgra”.Zpolskichuczonychwtymmiejscunale-
żywspomniećWincentegoOkonia(1914–2011),pedagoga,specjalistę
wzakresiedydaktykiipedeutologii,którywpracyZabawaarzeczywi-
stośćzabawętraktujejakodziałalnośćwykonywanądlaprzyjemności
ijestto,wedługautora,kontaktzrzeczywistościąwróżnychokresach
życiaczłowieka,zapewniającyrównowagęiharmoniępomiędzyczło-
wiekiemajegoświatem3.
Jakzatemnależyrozumiećsamopojęcieflgra”?Gratoczynność
oustalonych,skodyfikowanychzasadach,wktórejudziałbierzezwykle
kilkaosób(rzadziejjedna).Każdągręcharakteryzujetakżecelrozgrywki,
którymożebyćróżny,choćzazwyczajdotyczybyciawczymślepszym
odkonkurentów.Grymożemypodzielićnakategorie.Wyróżniamywięc
gry,wktórychdominujeczynnikfizycznyczłowieka,awięcróżnegoro-
dzajugrysportowe(takżezabawyruchowe,zwłaszczadziecięce),umy-
słoweilosowe.Oboktychwszystkichrodzajów(kategorii),którychjest
naświecieniezliczonailość,odkilkunastulatbłyskawicznierozwiająsię
gryfunkcjonującewwirtualnejrzeczywistości,czyligrykomputerowe.
Ludyzmjakozjawiskohistoryczne
Generalniemożnaprzyjąć,żegryizabawymajązwiązekzkulturą
ludycznąijesttozjawisko,któremożnazaobserwowaćjużwświecie
zwierząt,aodprawiekówwystępujeuczłowieka,ijestonowróżnych,
wręczniezliczonychpostaciachżywewewspółczesności.
Patrzączatemprzezpryzmathistoriinanajdawniejszegryorazza-
bawyiwiążącesięznimizawodywpostacikonkurencji,sięgamyinfor-
macjidotyczącejarchaicznejkultury.Takieprzykładymożemyzaczerp-
2J.Huizinga:Homoludens.Zabawajakoźródłokultury.Warszawa1967,s.48–49.
3W.Okoń:Zabawaarzeczywistość.Warszawa1987.
10
