Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
zanychzwykonywanąprzezsiebiepracą,ajegodziałaniaograniczanesąwznaczny
sposóbpoprzeznadzórprzełożonychlubsztywneprzestrzeganienarzuconychzasad.
Innąsytuacją,ograniczającąsamodzielnepodejmowaniedecyzjiprzezpracownika,jest
pracawciągłympośpiechuichaosie–cosprawia,żepracownikrealizujezadaniawe-
długodgórnegoschematu,niemającmożliwościwprowadzeniawłasnychpomysłów.
Innymczynnikiem,którypowodujezmniejszeniemożliwościwspółdecydowania,jest
brakautonomii,przejawiającysięzawodowązależnościąodinnychosób–przykłado-
wo,pracapolegagłównienawykonywaniupoleceńinnejosoby,któraniezasłużenie
otrzymujecałąnagrodęzaosiągnięterezultaty,chociażjesttylkopoleceniodawcą.Taka
sytuacjarodziwpracownikachpoczucieniesprawiedliwości,które–wedługMaslach–
stanowikolejnąformęniedopasowania.
Braksprawiedliwości–występujewsytuacji,gdyniemawyraźnieokreślonych
reguł,normizasadfunkcjonowaniastrukturorganizacyjnych.Braksprawiedliwości
możeprzybieraćformęnierównegotraktowaniapracowników,niesprawiedliwegopo-
działuobowiązków,przydzielanianagród,niesprawiedliwej,subiektywnejocenypra-
cownika.
Niesprawiedliwośćjestpotęgowana,gdypracownikniemamożliwościobrony,do-
chodzeniawłasnychracjiorazobiektywnejocenysytuacji.Wkonsekwencjipowoduje
touniegonarastaniepoczuciakrzywdy.
Rozpadwspólnoty–pojawiasię,gdywgrupiewspółpracownikówistniejąpowta-
rzającesiękonflikty,którenierozwiązywanenawarstwiająsię,powodującpojawienie
sięmiędzynimitakichuczuć,jakwrogośćibrakzaufania.Stajesiętoprzyczynądodat-
kowychsytuacjistresowych,apracownicyprzestająutrzymywaćmiędzysobąpozytyw-
nerelacjeinterpersonalne,zwiększasiępodejrzliwość,nieufnośćizmniejszasię,co
niezmiernieważne,możliwośćwsparciaspołecznego,którejestbardzoistotnewzapo-
bieganiuwypaleniuzawodowemu.Takasytuacjajestszczególnieniekorzystnawzawo-
dach,wktórychpracajestwykonywanazespołowoipowinnabyćopartanazaufaniu
iszczerości.
Konfliktwartości–występujewówczas,gdydochodzidorozbieżnościmiędzywy-
mogamistawianymiwpracyaosobistymistandardamijednostki.Mogąmiećmiejsce
takiesytuacje,wktórychjednostkaczujesięzobligowanaczywręcznakłanianadonie-
etycznychdziałańbądźzachowań,czyteżoczekujesięodniejtakichformaktywności
zawodowej,którenieprzystajądojejsystemuwartości.Naprzykładpełniącrolezawo-
dowe,pracownikmożebyćprzymuszanydokłamstwaluboszustwaalbooczekujesię
odniegounikaniamówieniaprawdy.Innymźródłemkonfliktuwartościwpracymoże
staćsiędoświadczanierozbieżnościmiędzywzniosłymprzesłaniem(misją)astosowaną
nacodzieńpraktykąbądźobecnośćukrytych,niejasnychcelówczyzadańinstytucji.
Kolejnymprzykłademjestsytuacja,wktórejpracownikjestzmuszanydowykonywania
zadań,któreniesązgodnezjegokwalifikacjamilubwykraczająpozazakresjegoobo-
wiązkówzawodowych.
Niedostatecznewynagrodzenieoznaczanietylkoniskągratyfikacjęfinansowąza
wykonanąpracę,leczmarównieższerszywymiar.Należytuwymienićtakieformy,jak:
brakuznania,pochwały,niskiprestiżwykonywanegozawodu,deprecjonowanieznacze-
niawykonanegozadania,jakrównieżsamegopracownika.Niedostatecznewynagrodze-
nieibrakuznaniazaosiągnięciamogąbyćokazywaneprzezprzełożonych,współpra-
