Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Krytykaracjonalnościnaukowo-technicznej,awrazzniąkartezjańskie-
gorozdzieleniasomaipsychezaowocowaławzrostemspołecznegozain-
teresowaniazdrowiemichorobą,jakrównieżzarysowującąsięjużbardzo
wyraźniewdrugiejpołowieubiegłegowiekuzmianąoptykipostrzegania
fenomenuludzkiegozdrowiawnaukachhumanistycznychispołecznych.
Zidentyfikowaniepozabiologicznychuwarunkowańzdrowiawytyczyło
nowekierunkiposzukiwańbadawczychwobszarzepsychologiiisocjologii
orazzapoczątkowałorozwójidei,anastępniespołecznegoruchupromocji
zdrowia,wramachktórejdoniosłąrolęprzyznanooddziaływaniomwycho-
wawczymiedukacyjnym1.Czynnikitestałysięznaczącymimpulsemsłu-
żącymdowartościowaniuproblematykizdrowiawpedagogice.Dorobek
myślipedagogicznejstawiającejwcentrumswojegozainteresowaniaciało
izdrowiekoncentrujesięgłówniewobrębiepedagogikispołecznej,naktó-
rejkanwiewyodrębniłasiępedagogikazdrowiauznawanaobecniezajed-
zpodstawowychsubdyscyplinwiedzypedagogicznej(Śliwerski,2005).
Wokreślaniuzakresutreściowegojejpodstawowejkategoriipojęciowej,
jakąjestwychowaniezdrowotne,należyzatemsięgnąćdoujęciawycho-
waniazaproponowanegoprzezHelenęRadlińską,wktórymjestonowią-
zanezenwspomaganiemautonomicznychprzebiegówrozwojuiwrasta-
nia”(1961,s.362)2.Takierozumieniewychowaniaopierasięnakoncepcji
człowiekajakoistotybiopsychospołecznej,dająctymsamympodstawędo
twierdzenia,żezdrowiejestfenomenemprzenikającymrzeczywistośćwy-
chowawcząiedukacyjną.
1Wniniejszejpracyjakokryteriumrozróżnieniapojęćnwychowanie”-nedukacja”
przyjmujęzaKrzysztofemRubachą(2003)stopieńichogólnościijednorodności.Eduka-
cję,odnoszonądoogółuoddziaływańsłużącychformowaniuzdolnościżyciowychczłowie-
kawcałymcyklużycia(por.Milerski,Śliwerski,2000,s.54),będęzatemtraktowaćjakopo-
jęcienadrzędnewstosunkudowychowaniapojmowanegojakodziałalnośćintencjonalna,
ukierunkowananakształtowanieosobowościwychowanka.
2WujęciuH.Radlińskiejdozjawisk,wśródktórychodbywasięwychowanie(odnoszo-
neprzezautorkędocałegocyklużycia),należyzaliczyć:wzrost(rozwójosobniczy)prze-
biegającyzgodniezprogramemgenetycznym,samorzutnewrastaniewśrodowiskooraz
wprowadzanierealizowaneprzyudzialeosóbwychowujących(Radlińska,1961,s.78-79).