Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Gacka,ZnaczenieosobywteologiiJozephaRatzingera-BenedyktaXVI,Warszawa2010
ISBN978-83-7072-617-1,©byWydawnictwoUniwersytetuKardynałaStefanaWyszyńskiegowWarszawie2010
27
POJĘCIEOSOBY
Jejograniczeniepolegałojednaknazawężeniuichdodziedzinchrysto-
logiiinaukioTrójcyŚwiętej,bezzastosowaniaichdocałegoobszaru
tego,coduchowe.Natympolegatakżeograniczenieśw.Tomasza
zAkwinu,stwierdzaRatzinger.Wteologiiporuszasięonnapłasz-
czyźnieegzystencji,wrazzRyszardemodśw.Wiktora,lecztraktujeto
jakoteologicznywyjątek.Wfilozofiizaś,przyjmującBoecjuszowkie
pojęcieosoby,pozostajebezresztywiernyinnymustaleniomfilozofii
przedchrześcijańskiej.Wkładwiarychrześcijańskiejwcałośćmyśli
ludzkiejniezostajeurzeczywistniony.Pozostajeodniejodizolowany,
wswejszacieteologicznegowyjątku,podczasgdyznaczenieowejno-
wościpolegawłaśnienazakwestionowaniucałegosposobuludzkiego
myśleniaiprzestawieniagonanowedrogi,uważaJosephRatzinger11.
WedługRatzingerapierwszapostać,którawykuwaławłaściwepo-
jęcieosobywteologii,toTertulian,wielkiteologzachodni.Tertulian
przemieniłłacinęwjęzykteologicznyizniemalżeniewytłumaczalną
pewnościąodrazupotrafiłsformułowaćterminologięteologiczną,
którejnastępnewiekinieulepszyły.Odcisnęłasięonanachrześcijań-
skichformułachwciążzachowującychswąaktualność.Tertulianza-
proponowałnaZachodzieformułę,któraodzwierciedlałachrześcijań-
skiepojmowanieBoga:Bógjestunasubstantia–trespersonae,.
jednymBytemwTrzechOsobach,ostatecznązaśformułąteologiitry-
nitarnejZachodupozostajeunaessentia–trespersonae.
Ratzingerpisze,żedlaCarlaAndresenaźródłempojęciaosobystała
siętzw.egzegezaprosopograficzna.Coonaoznacza?Wtlemamysło-
wonprosopon”,stanowiącegreckiodpowiedniknosoby”(persona).
Egzegezaprosopograficznabyłasposobeminterpretacji,rozwiniętym
jużprzezstarożytnąnaukęoliteraturze.Utrzymywałaona,żewielcy
antycznipoeci,wceludramatycznegoożywieniazdarzeń,niezado-
walalisięopowiadaniemich,leczwprowadzalinascenęosoby,które
mówiły.Wkładaliwustapostacibóstwzdania,dziękiktórymdramat
narastał.Innymisłowy,poetawymyślałjakoliterackąsztuczkęrole,
poprzezktórezdarzeniebyłoprzedstawianewformiedialogicznej.
Studiowanieliteraturyodsłaniatęsztuczkę,ukazującstworzoneosoby
11.J.Ratzinger,Znaczenieosobywteologii,dz.cyt.,s.43.
