Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
JanuszZuziak
AfairsofPolandBronisławGeremektotheUSSecretaryofStateMadeleineAlbright,theactof
Poland’saccessiontotheNorthAtlanticTreaty.TishistoriceventtookplaceonMarch12,1999
inIndependence,Missouri.Poland’saccessiontoNATOsignificantlyincreasedthesecurityofour
countryontheinternationalarena.
Keyswords:Poland,NATO,militaryintegration
PrzełomowywdziejachPolski,Europyiświatarok1989przyniósłEuropieŚrod-
kowejiWschodniejdalekoidąceprzemianypolityczne.WPolscepowołanyzostał
pierwszyrządzpremieremwywodzącymsięspozaśrodowiskakomunistycznego
(TadeuszMazowiecki),unaszychzachodnichsąsiadówobalonyzostałjedenznaj-
bardziejrepresyjnychsystemówrządówwcałymblokuwschodnimizburzono
murberliński,niecopóźniej-3października1990roku-doszłodozjednoczenia
Niemiec,wPradzenatomiastwybuchłaaksamitnarewolucja.Tymsamymzrodziła
sięzupełnienowasytuacjageopolityczna,którawkonsekwencjiwymusiłazmiany
wwielufunkcjonującychdotychczasporozumieniachmiędzynarodowych1.Wno-
wychrealiachkrajewcześniejznajdującesiępoddominacjąZwiązkuRadzieckiego
uzyskaływiększemożliwościsamodzielnościwdziałaniuipodejmowaniudecyzji
owłasnychsprawach,procesdemokratyzacjizachodzącywnaszymregioniestwo-
rzyłokolicznościsprzyjającecałkowitemuoderwaniupolitykiwewnętrznejodwpły-
wówwładzZSRR.
Naprzełomielat80.i90.XXwieku,zarównowPolsce,jakiwinnychkrajachna-
szegoregionu,pojawiaćsięzaczęłycorazdonośniejszegłosypodnoszącekoniecz-
nośćrozwiązaniaUkładuWarszawskiego(UW).Procesjegorozpadurozpoczął
się24września1990rokuwystąpieniemNiemieckiejRepublikiDemokratycznej
(NRD),będącejwtrakcieprocesuzjednoczeniowegozRepublikąFederalnąNie-
miec(RFN).Stanowiłotowyraźnysygnałdlapozostałychpaństwczłonkowskich
Układuozbliżającymsiękońcutejorganizacji.RozpadUkładuWarszawskiegona-
stąpiłw1991roku.31marcadoszłodorozwiązaniastrukturwojskowych,a1lipca
naposiedzeniuwPradzenastąpiłojegooficjalnerozwiązanie.Nastąpiłozałamanie
dotychczasowegobipolarnegosystemubezpieczeństwaświatowegoieuropejskiego,
jednocześnierozpocząłsięprocesposzukiwanianowejkoncepcjibezpieczeństwa
europejskiego,atakżenowejkoncepcjibezpieczeństwaPolski.nPrzełomlatosiem-
dziesiątychidziewięćdziesiątychbyłniewątpliwiewstrząsemdlanarodówiich
przywódców.Jednestrukturyulegałyrozpadowi,innesięłączyły.Liderzypolitycz-
niupojeniupadkiemmuruberlińskiegonazajutrzobudzilisięwcałkowiciezmie-
nionejrzeczywistości.Zaczęłysięgorączkoweposzukiwaniadrógwyjścia.Zuwagi
nabrakgotowychrozwiązańszeregpaństwprzystąpiłodowielkiejimprowizacji
wzakresiewprowadzaniasystemowychrozwiązańwsferzerealizacjifunkcjiwe-
1D.Platt,NATO.OrganizacjaPaktuPółnocnoatlantyckiego,[w:]PolskadrogadoNATO.
Listy,dokumenty,publikacje,red.J.Nowak-Jeziorański,Wrocław2006,s.23.
