Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MałgorzataGłowacka-Grajper,RobertWyszyński
InstytutSocjologiiUW
„Rzeczywistośćporadziecka”wpolskiejrefleksji
naukowej.Wprowadzenie
PodobniejakPolskapowydarzeniach1989roku,kolejnekrajezaczęłystop-
niowouwalniaćsięspodkurateliZwiązkuRadzieckiegoirządówpartiiko-
munistycznych.W1990rokuprocesrozpaduzacząłdotykaćjużnietylko
blokkomunistyczny
,aleisamZwiązekRadziecki.11marca1990rokujako
pierwszaswąniepodległośćproklamowałaLitwa,aponiejkolejnerepubliki
bałtyckieiUkraina.ZwiązekRadzieckizostałostatecznierozwiązany31
grudnia1991roku,a12jegobyłychrepublikutworzyłoWspólnotęNie-
podległychPaństw,którajednakstopniowotraciłanaspójnościiznaczeniu.
RozpadZwiązkuRadzieckiegomiałogromneznaczenieikonsekwen-
cjedlageopolitykiiżyciaspołecznegonietylkoEuropyiAzji,aleicałe-
goświata.Niewątpliwieskutkiemtegowydarzeniabyłotakżerozszerzenie
możliwościpodejmowaniaprzezbadaczyidziałaczyspołecznychtematów
wcześniejprawienieporuszanych,takichjakchociażbyobecnośćisytuacja
PolakówwbyłymZSRR.
Polskasocjologia,antropologiaietnologia,wrazzinnyminaukamispo-
łecznymi,wciągu20lat,jakieminęłyodrozpaduZwiązkuRadzieckiego,
stałysięobszaramiinteresującychrefleksjinadspołecznymi,kulturowymi
itożsamościowymiprzemianami,jakieprzyniosławielkageopolityczna
zmianazawschodniągranicą.Zewzględówhistorycznych,aletakżespo-
łeczno-kulturowychipolitycznych,polscybadaczeczęstopodejmujątemat
sytuacjiporadzieckiej(aczkolwiekniewewszystkichrepublikachiregio-
nachbyłegoZSRRzrównąintensywnością)iprezentująjejswoistero-
zumienie,odmienneniekiedyodbadaczyzinnychkręgówkulturowych,
comożewynikaćzinnegorodzajuwrażliwościispojrzenianatekwestie,
uwarunkowanegodoświadczeniamihistorycznymi.
DwadzieścialatpotransformacjiwPolsceiwinnychkrajachbędących
poIIwojnieświatowejpodwpływemZwiązkuRadzieckiegonadszedłczas
narefleksjęnadkonsekwencjamitamtychwydarzeń.Wzwiązkuztym
InstytutSocjologiiUniwersytetuWarszawskiegozorganizowałwdniach
13–14maja2011rokukonferencjępoświęconątymzagadnieniomoraz
próbiepodsumowaniaowych20latpolskichbadańnadrzeczywistością
