Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaKozerska
StatusprawnyobywatelaPRL
Terminflobywatel”zewzględunaswojąwieloaspektowośćstanowi
przedmiotrefleksjifilozofii,psychologii,historii,prawaipolityki.Wsłow-
nikujęzykapolskiegoobywateldefiniowanyjestjakoflczłonekspołeczeń-
stwadanegopaństwa,mającyokreśloneprawaiobowiązkizastrzeżone
przezprawoikonstytucję”1.Wszczególnejiistotnejpostaciznajdujesię,
jakmożnaodczytaćwyżej,wcentrumuwaginaukprawnychipolitolo-
gicznych,któreidentyfikująobywatelaiobywatelstwo(zwaneteżprzy-
należnościąpaństwowąobywatela2)zestatusemprawnymjednostki,trak-
tującwkategoriachpodmiotuorganizacjipaństwowej3.Wspomniana
podmiotowośćwyrażaćsięmawposiadaniupraworazobowiązkówwe
1http://doroszewski.pwn.pl/haslo/obywatel/[dostęp:10.07.2014r.]
2Wliteraturzeprzedmiotuniejednokrotnieodróżniasięflobywatelstwo”odflprzynależności
państwowej”(m.in.wWielkiejBrytanii,USA).Wdrugimzewskazanychpojęćzakresznaczeniowy
odnoszonyjestnietylkodoobywateli,aleteżdoosóbnieposiadającychobywatelstwategopaństwa,
ajednocześniezobligowanychprzezprawodolojalnościwobecniego.Por.K.Trzciński,Obywatel–
stwowEuropie.Zdziejówideiiinstytucji,Warszawa2006,s.13–14.
3Wdoktrynieprawaistniejespórwkwestiiwłaściwegookreśleniarelacjiobywatelpaństwo,
bowiemczęśćbadaczytematu(głównieXIX-wiecznamyślangielskaiamerykańskaorazjejfran-
cuskiprzedstawiciel,AndreéWeiss)popierapogląd,żejesttostosunekprawny,zktórymzwiązane
określonenadrodzeumowymiędzyjednostkąipaństwemwzajemneprawaiobowiązki.Ich
adwersarzezkolei,odwołującsiędorzymskiegostatuscivitatis,broniąstanowiska,żebardziej
adekwatnymokreśleniemtychrelacjijeststatus(stan)jednostkiwpaństwie.Tawięźniemawich
przekonaniucharakterucywilnoprawnegokontraktu,awynikazniejtylkopodległośćregulowana
jednostronnieprzezpaństwowobecjednostki.Wolajednostkinieodgrywatuwiększejroli.Szerzej
wpracyD.PudzianowskiejpoświęconejproblemomobywatelstwaD.Pudzianowska,Obywatel–
stwowprocesieprzemian,Warszawa2013,wersjaonline:http://lex.online.wolterskluwer.pl/
WKPLOnline/index.rpc?#content.rpc-ASK-nro=151170803&wersja=1&reqId=1406448621384_
343904607&class=CONTENT&dataOceny=2014-07-27&tknDATA=12%252C30%252C59%252C6%
252C8%252C9%252C1406269529&loc=4&full=1&hId=4[dostęp:27.07.2014r.].
13