Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Migracje:pojęciaimetoda
Migracjejakoproblembadawczy
Migracjesąodpewnegoczasupodstawowymprzedmiotemzaawanso-
wanychbadańakademickich.Wyłaniasięznichcorazwyraźniejodrębna
nauka.Tebadaniawyrosłyjednak,początkowozaledwieraczkując,nagrun-
cieróżnychdyscyplin.Powodujetosilnąichfragmentację,polegającąnaza-
wężaniuobszarubadawczegodopojedynczychaspektówlubfazbądźform
migracji,odwoływaniusiędoróżnych,właściwychdladanejdyscypliny
ramteoretycznychimetod,komunikowaniuwynikówbadańnandyscypli-
narnych”konferencjachlubwperiodykach,wktórychtematykamigracyjna
pojawiasięsporadycznieiwyłączniezperspektywykonkretnejdyscypliny.
NatęfragmentacjęjużkilkadziesiątlattemuzwracałuwagęClifford
Jansen(1969).Wskazywałmianowicie,żemigracjesąznaturyrzeczyzjawi-
skiem:popierwszegeograficznym,ponieważpolegająnaprzemieszczaniu
sięludziwprzestrzeni,cowpływanaśrodowisko(ijezmienia),zarówno
wmiejscu,wktórymichwędrówkazostajezapoczątkowana,jakidocelo-
wym;podrugiedemograficznym,gdyżpowodujązmianyliczbyistruktu-
ryludnościwobutychmiejscach;potrzecieekonomicznymzewzględuna
to,żewymianaczęścipopulacjimiędzyróżnymimiejscamistanowiczęsto
reakcjęnanierównowagęnarynkachpracy;poczwartepolitycznym,po-
nieważpaństwozazwyczajzmierzadokontrolilubograniczenianapływu
cudzoziemców;popiątejestprzedmiotembadańpsychologiispołecznej,jeśli
chodziomotywyopuszczeniadotychczasowegomiejscapobytulubstrategie
adaptacyjnewnowymmiejscu;nakoniec,poszóste,socjologicznym,jakoże
migracjeoddziałująnastrukturęspołecznąisystemwartości,atezkolei
wpływająnaosobymigrujące.Dodajmy,żewspółcześnieróżneaspektymi-
gracjipodejmująnagruncieswojejdyscyplinytakżeantropolodzy,kulturo-
znawcy,historycy,prawnicy,anawetreprezentancinaukmedycznych.
Wkonsekwencjiniemadotądjednolitejikoherentnejperspektywypo-
strzeganiamigracjiwnaukachspołecznych,adominująceperspektywysą
wzajemnietrudnoprzystawalne.Gdyby-wceluilustracji-ograniczyć
siędopodejściastosowanegodoanalizystrumienimigracyjnych,można
bywskazaćnaconajmniejczteryznich.Pierwszaodnosisiędoaspektu
jednostkowegotegozjawiskaiujmujemigracjęjakodążeniemigrującego
domaksymalizacjiużytecznościluboczekiwań(inaczej-subiektywniepo-
strzeganychprawdopodobieństw)spełnieniasiępożądanychjejefektów.
Drugawidzimigracjęwyłączniejakozjawiskomasoweiskupiasięnajej
wpływienabilansludności.Trzeciazkoleizwracauwagęnafunkcjonalność
migracji,np.zgodnośćjejintensywnościiformzfazamiprzebiegużycia
człowieka(zob.wykład6).Wreszcieczwartaskupiasięnaadaptacyjności
migracji,zarównowaspekciejednostkowym,jakimasowym,ipostrzegają
jakoreakcjęrelokacyjnąnastannierównowagilubanomii.
37
