Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KRÓLESTWOSŁOŃCA
19
HELIOSFERA
OmawiającgraniceUkładuSłonecznego,niektórzyastronomowiewoląwykorzystywaćnie
zasięggrawitacyjnySłońca,leczheliosferę,czyliobszar,wktórymwiatrsłonecznydominuje
nadwpływeminnychgwiazd.Wiatrsłonecznyjeststrumieniemnaładowanychelektrycznie
cząstek,którerozdmuchująpowierzchnięSłońcairozszerzająjegopolemagnetycznenacały
UkładSłoneczny.Jestonodpowiedzialnyzazjawiskatakiejakzorzapolarna(Auroraborealis
napółkulipółnocnejiAuroraaustralisnapółkulipołudniowej)naróżnychplanetach.Wiatrten
przemieszczasięgładkozprędkościąnaddźwiękowądalekopozaorbitęPlutona,alepotem
rozpadasięwrejonieturbulencjipoddźwiękowych,napotykającrosnąceciśnieniezota-
czającegogoośrodkamiędzygwiazdowego(patrzs.209).Zewnętrznakrawędźheliosfery,
naktórejzatrzymujesięzewnętrznyprzepływwiatrusłonecznego,jestznanajakoheliopauza
istanowigranicę,októrejpowszechniewspominasię,gdynaukowcymówiąomisjachopusz-
czającychUkładSłoneczny.SondaNASA,Voyager1,przecięłaheliopauzęprzyokoło121au
odSłońcawsierpniu2012roku.
wtym,coobecnienazywamyPasemKuipera(patrzs.60).Dopie-
row1992rokuKosmicznyTeleskopHubble’anamierzyłwkońcuinny
obiektPasaKuipera(KBO),aodtegoczasuichliczbawzrosłaiobec-
nieprzekraczatysiączidentyfikowanychobiektów.Biorącpoduwagę
totempoodkryć,nieuniknionebyło,żestatusplanetarnyPlutonazosta-
nieostateczniezakwestionowany-w2006rokuMiędzynarodowaUnia
Astronomicznawprowadziłanowąklasyfikacjęplanetkarłowatych,
któraobejmujePluton,Ceresikilkainnychobiektów(zob.s.52).
Czyjeszczeinnematerialneświaty,któremożnaznaleźćwgłębi
zewnętrznegoUkładuSłonecznego?Zgodniezobecnymimodelami
narodziniewolucjiUkładuSłonecznegomożewydawaćsiętomało
prawdopodobne(patrzs.21-32),aleniektórzyastronomowie
twierdzą,żenaorbitachniektórychKBOmogąznajdowaćsięniezna-
nedużeplanety.Wroku2016astronomowiezCaltechu(Kalifornijski
InstytutTechniczny),KonstantinBatyginiMikeBrown,wysunęlijak
dotądnajbardziejzdecydowanetwierdzenieo„dziewiątejplanecie”
omasierównejdziesięciumasZieminadługiejeliptycznejorbicie.