Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ZWIĄZKI22
JONY
Kiedyatomzyskujelubtracielektron
oładunkuujemnym,tazmiana
wrównowadzeładunkówpowoduje,żecały
atomprzestajebyćobojętny.Takiatom
(mającyładunek)jestjonem.Tosamomoże
dziaćsięwprzypadkucząsteczek,które
tworzą„wieloatomowe”jony-naprzykład
jonazotanowy(NO
(SiO
oprzeciwnychładunkachjestważnym
rodzajemwiązaniaimożepowstawaćtylko
zatomówróżnychpierwiastków.
4
4-).Wiązaniejonowemiędzyjonami
3
-)lubkrzemianowy
Jednakniewszystkiecząsteczkisą
związkami,akwestiąspornąjestto,
czywszystkiezwiązkisącząsteczkami
(zob.Związkiczycząsteczki?,ramka).
Polimery
Niektórezwiązkisą„związ
-
kamizwiązków”-składająsięone
zpodstawowychjednostekpowtórzo-
nychwielokrotnie,jakkoralikinani-
zanenasznurek.Takiezwiązkinazy-
wamypolimerami.Niektóreznich
możnarozpoznaćjużpoichnazwie,
np.polietylenzreklamóweknazaku-
py,polichlorekwinylu(PVC)zpłyt
winylowych,polistyrenzopakowań
nawynosczyróżnychgadżetówrekla-
mowych.Równieżnylonijedwab-cojużjestmniejoczywiste-atakże
DNAwewnątrznaszychkomórekorazbiałkawnaszychmięśniachsą
polimerami.Powtarzającasięjednostkawewszystkichpolimerach-
naturalnalubwykonanaprzezczłowieka-jestnazywanamonomerem.
Jeślipołączymyzesobąmonomery,otrzymamypolimer.Wprzypadku
nylonupozwalatonaspektakularnyeksperymentwykonywanyczęsto
wszkolnymlaboratoriumchemicznym.Polegaondosłownienawyciąg-
nięciucałkiemsporejdługości„sznurka”nylonowegozezlewkiinawi-
nięciugonaszpulę,zupełniejakkawałekwłókna.
Biopolimery
Biopolimery,takiejakDNA(zob.str.169),sątakskom-
plikowane,żenaturapotrzebowałamilionówlatewolucji,abyudo-
skonalićsztukęichwytwarzania.Monomeramisąwtymprzypad-
kunukleotydy-skomplikowanesubstancjechemicznestanowiące
oddzielnągrupęsubstancji.Łącząsięonewdługiełańcuchypolime-
rowetworzącenaszkodDNA.Wcelupołączeniazesobąmonomerów
DNA,naturawykorzystujespecjalneenzymy,abydodawaćposzcze-
gólnekoralikidołańcucha.Towprostniewiarygodne,żenaturazna-
lazłasposób,jakwytwarzaćtakieskomplikowanezwiązkiwewnątrz
naszychciał.
