Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
ReformacjaikontrreformacjanaGórnymŚląskuodpoczątkówdoXVIIIwieku
lennikomReformacji.Zadecydowało
otymwieleczynników.Ważnebyły
względyrodzinne,gdyżczęśćichkrew-
nychznalazłasięwśródorędowników
nowychidei.Biskupimusielisiętakże
liczyćzksiążętamiśląskimi,awspólne
stanowiskaustalanonazjazdachksią-
żęcych,którymbiskupiprzewodniczyli.
WażnabyłatakżesłabośćKościołana
Śląsku,wynikającazówczesnegoogól-
noeuropejskiegokryzysu,którystałsię
przyczynąReformacji.Niebezznacze-
7.
nym(GeorgderFromme),margrabiegoAnsbach,
księciakarniowskiego(naobrazieHansaKrella,
1522)
Portret
JerzegoHohenzollernazwanegoPoboż-
niapozostawałarównieżżywapamięć
ohusytyźmie,naprzykładpojawienie
siękomuniipoddwiemapostaciami
udzielanejwszystkimwiernymniebyło
wKrólestwieCzechczymśnowym,bo
znanabyłaonanatymterenieodponad
stulat,kiedyzezwolononaniąkaliksty-
nom(umiarkowanemuodłamowihusy-
tów,zwanychtakżeutrakwistami).
WiekXVI,pomimokonfliktureli-
gijnego,byłzłotymokresemwdziejach
Śląska.Brakwojensprzyjałrozwojowigospodarki,ludziebogacili
się.Kwitłakulturaorazliteratura.Naznaczeniuzyskałyjęzykirodzi-
me–polski,czeskiiniemiecki.Znacznieposzerzyłasięznajomość
pisaniaiczytania,ponadtocorazwiększerzeszemłodzieżyudawały
sięnastudia,jużnietylkonauniwersytetywłoskie,aletakżenapro-
testanckieuniwersytetywNiemczechiHolandii12.
NaGórnymŚląskuReformacjanieodnosiłatakichsukcesów
jaknaDolnyminieobjęłarównieżwszystkichksięstw.Największe
znaczeniezyskaławksięstwachgraniczącychzMorawami,awięc
wksięstwachlennych:cieszyńskimpodpanowaniemPiastów(Wa-
cławIIIAdamipoczątkowojegosynAdamWacław)ikarniowskim
rządzonymprzezHohenzollernówzksięstwaAnsbach(JerzyPo-
bożny,JerzyFryderykiJanJerzy).Protestancizdominowalitak-
żenależącedoHabsburgówopawskieksięstwodziedziczneoraz
pszczyńskie(tzw.większe)państwostanowerządzoneprzezProm-
nitzów.Takżewmniejszychpaństwachstanowych(Frysztat,Biel-
27
