Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ajeślipiesmaśledzionę,toco?…
badającyrozwójpoznawczypragnązrozumiećfunkcjonowanieumysłudziecka
wzróżnicowanychwarunkachiopisaćuniwersalneprawarządzącerozwojem
reprezentacjiumysłowych.
Perspektywypoznawczaidydaktycznaróżniąsięcelamiorazmetodami
działania.Każdaznichjestwartościowa.Dociekaniapedagogówidydaktyków
biologiimająbezpośrednieprzełożenienapraktykęedukacyjną.Wpływbadań
psychologicznychnapraktykęwychowawcząiedukacyjnąjestbardziejpośredni.
Przedstawianeprzezbadaczyrozwojupoznawczegowynikieksperymentów
orazanalizyteoretycznemogąstanowićpodłożedlakształtowaniateoriiiprak-
tykiedukacyjnej[NationalResearchCouncil2012;Poziomekiin.2015].Najbar-
dziejwyrazistymprzykłademefektywnegoprzenikaniateoriirozwojupoznaw-
czegodoedukacjijestrola,jakąwkształtowaniupraktykiedukacyjnejodgrywa
teoriaJ.Piageta(np.[SkuraiLisicki2012]).Niestety,wPolscewpływwspół-
czesnychbadańpoznawczychdotyczącychrozwojuwiedzybiologicznejnaprak-
tykęedukacyjnąjestbardzoograniczony.Jednązprzyczyntakiegostanurzeczy
możebyćbrakpolskojęzycznejliteraturynaukowejwtymzakresie.Pozapracami
M.Hamana[2002;2011],nieistniejąpolskojęzyczneopracowanianawiązującedo
metodiaparatuteoretycznegoreprezentowanegoprzezczołowychspecjalistów
wdziedzinierozwojuwiedzybiologicznej,takichjakS.Gelman,S.Carey,F.Keil,
D.Medin,S.Waxman,J.Coley,G.Hatano,czyK.Inagaki.
Nieoznaczato,oczywiście,żetematykawiedzybiologicznejnieistnieje
wpolskiejliteraturzenaukowej.Jestonareprezentowanam.in.przezE.Rybską
(np.[2017])czyI.MajcheriR.Suską-Wróbel(np.[2005]),któreprowadząbadania
dotycząceosobistejwiedzyuczniównatematbiologii.Badaniatejednakwyrastają
znurtudydaktykibiologii,posługująsięodmiennyminarzędziamibadawczymi
iaparatempojęciowym.
Wnajbardziejogólnymsensiecelemobecnegoopracowaniajestprzedsta-
wieniepolskimczytelnikomtematykirozwojuwiedzybiologicznejzperspektywy
psychologiipoznawczej.Zcałąpewnościąwartobyłobystworzyćopracowanie
integrującepracebadaczywiedzybiologicznej,którzyreprezentujądziedzinę
psychologiipoznawczejidydaktykibiologii,jednakbudowaniemostówmiędzy
tymidziedzinaminiejestmoimcelem.Prezentowanetutajanalizyograniczaćsię
będąwyłączniedonurtubadańwywodzącegosięzpsychologiipoznawczej,mam
jednaknadzieję,żemojeopracowanieokażesięinteresująceiwartościowetakże
dladydaktykówbiologiiiprzyczynisiędozacieśnieniawspółpracyinterdyscypli-
narnejwbadaniachnadrozwojemwiedzybiologicznej.
Wczęści1postaramsięzbudowaćszerszykontekstdlamoichszczegółowych
rozważańnatematrozwojuwnioskowaniaindukcyjnegowobrębieistotżywych.
Zacznęodkrótkiegoprzegląduzagadnień,którymizajmująsiębadaczerozwoju
wiedzybiologicznejreprezentującypsychologiępoznawczą.Następniewyjdępoza
obszarwłasnejekspertyzy,abyprzedstawićsyntetycznyopisprzedmiotupoznania,
toznaczywybraneaspektynaukowejwiedzybiologicznej,atakżezarysowaćpodo-
10
