Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NAUCZANIEWYMOWY
IINTONACJI
I.FONETYKA
Mowaskładasięzdźwięków.Fonetykazaśjesttądyscyplinąjęzyko-
znawczą,którazajmujesiębadaniemdźwiękówmowy.Dźwiękitebada
się„zewzględunafizycznewłaściwościfalwytwarzanychprzymówie-
niu”(D.Ostaszewska,J.Tambor,1993:11);możnatakżeopisywaćpro-
ceswytwarzaniadźwięków,koncentrującsięnaudzialeposzczególnych
narządówmowyiichzachowaniuwtrakcieartykulacji;badasięrównież
odbiórdźwiękóworazwłaściwościfalgłosowychwprocesiesłyszenia
mowy.Stądpodziałfonetykinatrzydziały:fonetykęakustyczną,fonetykęar-
tykulacyjnąorazfonetykępercepcyjną.
Najszerszezastosowaniewglottodydaktyce,czylinauczaniujęzykówob-
cych,znajdujefonetykaartykulacyjna.
Komentarz
Wartykulacjidźwiękówmowybiorąudziałróżneorganynaszego
ciała,którychpodstawowe(prymarne)funkcjeniesązwiązanezpro-
dukcjąmowy.Chodzituprzedewszystkimonarządyukładuodde-
chowego(płuca,przeponę,tchawicę,oskrzela),dziękiktórymmoż-
liwyjestprzepływpowietrzaprzeztraktwokalny,atakżeokrtań
iwiązadłagłosoweoraznarządynasady,czylijamęgardłową,noso-
wąiustną,wktórejznajdująsię:podniebienietwarde,podniebie-
niemiękkiezakończonejęzyczkiem,język,dziąsła,zębyiwargi,któ-
remodyfikująprzepływstrumieniapowietrzaprzechodzącegoprzez
traktwokalny(zob.tab.1).Dozadańfonetykiartykulacyjnejnależyza-
temopiszachowanianarządówartykulacjiorazichpołożeniawtrakcie
artykulacjiposzczególnychgłosek.Nauczycielpowinienznaćpod-
