Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Conradzobrazowany:powieścigraficzneikomiks
włączeniasłowadonarracjikomiksowejtakżewtypowoliterackiejfunk-
cji.Komiksstosuje[ś]formęnarracjisłownejjakojedenzelementównar-
racjiidopełnienie»mowy«obrazów”25.Współzależnośćsłowaiobrazu
wnikliwieopisaliJanBaetensiHugoFrey,wyróżniająctrzypodstawo-
werelacje(ikilkapodtypów):komplementarny(obrazisłowonawzajem
sięuzupełniają),redundantny(obrazisłowoprzekazujątęsamątreść)
iprzeciwstawny(obrazisłowozaprzeczająsobie)26.Jeślichodziofunk-
cjesłowawkomiksie,KlausKaindlwyróżniłpięćkategorii:tytuł,tek-
stydialogowe,tekstynarracyjne,inskrypcje(naprzykładgraffitinaścia-
nach)ionomatopeje27.
Następnąważnącechąróżniącąobakodyjestdwufunkcyjnośćsło-
wawkomiksie28.PonownieBirekzapożyczatenterminodZiomka,któ-
ryopisywałdwojakiezastosowaniesłowawopowiadaniu:H1)wroliwe-
hikularneji2)wroliprzedmiotuprzedstawionego”29.Rolawehikularna
słówspełniasięwtedy,gdysłowasąprzezroczystymnośnikiemznaczeń,
natomiastrolatekstujakoprzedmiotuprzedstawionegowystępujewte-
dy,gdytekstpojawiasięwobrębieświataprzedstawionego.Wkomiksie
tafunkcjaprzedmiotuprzedstawionegoHnabieraswoistejwieloznaczno-
ści”,naprzykładtekstpojawiasiędosłowniewpostaciprzedmiotujako
szyld,graffiti,list30.Birekuważa,żewprzypadkukomiksutedwierole
częstonakładająsięnasiebie,wykazującróżnenatężeniarazjednej,raz
drugiejfunkcji:HNieczytelnynapisztłaobrazkaodznaczałbysięwów-
czasdominacjąfunkcji»przedstawiającej«iredukcjąfunkcji»wehikular-
nej«,tekstzdymkalubpanelunarracjizaś–byłbyjegoprzeciwieństwem:
przezroczystymnośnikiemznaczeńsłownych”31.Tacechazostałatakże
opisanaprzezwspomnianychjużbadaczypowieścigraficznejBaetensa
iFreya,jakogramatekstualność(grammatextuality).Badaczepodkreśla-
ją,żewpowieścigraficznejsłowasąrysowaneilokowanewodpowied-
nimmiejscunastronie,awięcjesttomowazwizualizowana.HWpowieści
25W.Birek:Komiksoweadaptacjeliteraturyś,s.125.
26
J.Baetens,H.Frey:DrawingandStyle,WordandImage.In:Iidem:TheGraphicNo-
vel…,s.143–149.
27K.Kaindl:ComicsinTranslation.In:HandbookofTranslationStudies.EdsY.Gam-
bier,L.vanDoorslaer.Vol.1.JohnBenjamin,Amsterdam2010,s.38.
28W.Birek:Komiksoweadaptacjeliteratury…,s.126.
29J.Ziomek:Powinowactwaprzezfabułę.W:Idem:Powinowactwaliteraturyś,s.27,
cyt.za:W.Birek:Komiksoweadaptacjeliteratury…,s.126.
30K.Kaindl:ComicsinTranslation…,s.38.
31W.Birek:Komiksoweadaptacjeliteratury…,s.127.
31
