Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Korzeniekoncepcjiadaptowanejaktywnościfzycznej
cówiobszaryAPA,napodstawieczegomożnarównieżprzyjąć,czymsąusługi
świadczonewAPA(ryc.1.3).Należyjemianowicierozumiećjakozaadaptowane
wróżnymstopniumetody,formyiśrodkizaczerpniętezdyscyplintworzącychAPA
wymienionychnarycinie1.1.
ZewzględunabardzoszerokiezdefiniowanieodbiorcówusługAPA-jakoosób
zindywidualnymiróżnicamiwzakresieaktywnościfizycznej-wniniejszympod-
ręcznikuokreślonoichjakoosobyzespecjalnymipotrzebami.Wwymienionych
wpowyższejdefinicjiobszarachAPAmożnabydodatkowowyróżnićwychowanie
fizyczneadaptowane,sportniepełnosprawnych,rekreacjęterapeutyczną,terapię
zajęciowączyturystykęniepełnosprawnych.
Jakwidaćwtabeli1.1,historiaAPAewoluowałaodokresuzaniedbania(terapia
ćwiczeniamikorekcyjnymi)wewczesnychlatachXXw.,poprzezspecjalneprogra-
myWFdlaosóbniepełnosprawnychprzeprowadzanewukładziesegregacyjnym(lata
1950-1970)orazintegracyjnym(lata80.),dopromowaniasamostanowieniawcało-
życiowejaktywnościfizycznejprowadzonejwwarunkachpełnegowłączenia(od
lat90.).
KluczowymizagadnieniamidladalszegorozwojuwspółczesnegoAPAorazzmian
postawwobecniepełnosprawności/specjalnychpotrzebsą:interdyscyplinarnawiedza,
filozofiaipostawaakceptacjiwobecninności”(odmienności),skoncentrowaniesię
naindywidualnychróżnicach,udzielaniepoparciainicjatywomzwiązanymzaktyw-
nościąfizycznąosóbzespecjalnymipotrzebami,tworzenieprogramówbazujących
Tabela1.1.CharakterystykaparadygmatówPollowayaiwsp.(1996)wpowiązaniu
zkoncepcjąaktywnościfzycznejdlaosóbzespecjalnymipotrzebami
Paradygmat
Udogodnień
Koncepcjaaktywnościfzycznej
Terapiaćwiczeniamikorekcyjnymi
zRehabilitacja
zPostawaciała
zWyłączeniedziecizniepełno-
sprawnościązzajęćWF
Usługowości
zSpecjalneprogramyiusługi
Wychowaniefzyczneadaptowane
zModeledukacyjny
(specjalne)
zKształtowanieumiejętności
zSkupieniesięnaprogramach
zOsobapostrzeganaprzezpryzmat
dostosowanychdogrupozbliżo-
niepełnosprawności
nymstopniuniepełnosprawności
Wsparcia
zNiepełnosprawnośćpostrzegana
Adaptowanaaktywnośćfzyczna
jakoróżnicaindywidualna
zSportniepełnosprawnych
zProblemywinterakcjimiędzyoso-
zIndywidualizacjaidostosowanie
bą/jednostkąaśrodowiskiem
programówwszkołachpowszech-
zDostarczanewsparciemiałouła-
nychicentrachsportowo-rekre-
twićfunkcjonowaniewewłączają-
acyjnych
cymśrodowisku
Wzmocnienia
zDecyzyjnośćpostronieosoby/
Adaptowanaaktywnośćfzyczna
isamostanowienia
jednostki
zSamostanowieniewzakresiepo-
zSkupieniesięnawyborze,podej-
dejmowaniaiwyboruaktywności
mowaniudecyzji,samoświadomo-
fzycznej
ściisamouczeniusię
Charakterystyka
zIzolacja
zWykluczenie
zModelmedyczny
zOsobajakopacjent
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieReid(2003).
