Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
zaliczatakżenkontekstżycialiterackiego,biografiejegouczestników,proces
produkcjipoprzezdystrybucjęażdorecepcji”.5Takiezałożenieoznacza,twierdzi
CarstenGansel,żeliteraturęanalizujemyjakonsystemsymbolicznyispołeczny”.6
Przywołującnajnowszepropozycjeliteraturoznawczewtymzakresie,badacz
cytujem.in.ciekawestanowiskodwojgaautorów-UtevonBlohiFriedricha
Vollhardta-natematzadańliteraturoznawstwawnkontekściekulturalnym”:
[...]niejeststosowne,abytekstyliterackieizolowaćbadawczoodichkontekstów(np.
działających[wliteraturzeosób-H.L.],kultury[!-C.G.],społeczeństwa);naukową(re)kon-
strukcjęfenomenówliterackichwnajszerszymtegosłowaznaczeniutrzebamodelować
wsiecinawzajemoddziałującychnasiebieczynników.7
DynamicznierozumietakżezadanianajnowszegoliteraturoznawstwaKlaus
R.Scherpe:
[Jestto]systemtekstówiznaków,któryprzekazujesposobyzachowań,styleżyciaiupo-
rządkowaniakulturalne[Ordnungen](status,habitus,gender).8
Pokrewnepowyższemustanowiskunarzędziabadawcze,proponowaneprzez
Pierre)aBourdieu,azwłaszczajegonmodelpola”,jużwykorzystanowbadaniu
stosunkówliterackichwdawnejNRD:
Bourdieurozumiepodpojęciemnpole”pewnąspołecznąprzestrzeń,wktórejkażdy
zaangażowanywtworzenieliteraturyzajmujepewnąpozycję,jejwłaściwościujawniająsię
poprzezcechęhabitus[stan,wygląd-H.L.]działającegoorazwrelacjachdoinnychpozy-
cji.Efekttenmamiejscezwłaszczawtedy,gdypoleistniejewsposóbrelatywnieautono-
miczny,tzn.jestsamodzielnewobecpolawładzyiwswychliterackichformachpowołuje
sięjedynienasiebie(selbstbezüglichist).Natęproblematykę,którapociągazasobąfakt
przyjęciapewnegopodporządkowaniazewnętrznejwobecpola(feldexternen)zasadyhie-
rarchizacjipodwewnętrzną(feldinterne)względempolazasadętejhierarchizacjiwstosun-
kudoideologicznie,estetycznie,ekonomicznieiinstytucjonalniewsposóbrestrykcyjny
kontrolowanejliteratury(w)NRD,wskazywanowlicznychwykładachigłosachwdyskusji
[natejkonferencji-H.L.].9
5W.Barner,op.cit.,s.450.Cyt.za:C.Gansel,op.cit.,s.130;tłum.-H.L.
6Ganselpowołujesięwprzypisienapracę:W.Vosskamp:DieGegenständeder
LiteraturwissenschaftundihreEinbindungindieKulturwissenschaften,nJahrbuchderdeut-
schenSchillergesellschaft”1997,nr41,s.505-C.Gansel,op.cit.,s.147.
7U.vonBloh,F.Vollhardt,LiteraturwissenschaftundKulturwissenschaft.Prolego-
mena,nMitteilungendesDeutschenGermanistenverbandes”1999,nr4,s.482.Cyt.za:
C.Gansel,op.cit.,s.130;tłum.-H.L.
8K.R.Scherpe,Kanon-Text-Medium.KulturwissenschaftlicheMotivationenfür
dieLiteraturwissenschaft,[w:]P.U.Hohendahl,R.Steinlein(red.),Kulturwissen-
schaftenCulturalStudies.BeiträgezurErprobungeinesumstrittenenParadigmas,Berlin
2001,s.14.Cyt.za:C.Gansel,op.cit.,s.130;tłum.-H.L.
9P.Bourdieu,ZurGenesederBegriffeHabitusundFeld,[w:]M.Steinrucke(red.),
DerTotepacktdenLebenden,SchriftenzuPolitik&Kultur,Hamburg1997,s.77.Cyt.za:
