Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.Kontekstdziałaniaadministracjiwięziennej
1.1.Karapozbawieniawolnościiwięzienie:
rozbieżnośćteoriiorazfunkcji
Penolodzyprzedstawialiróżneuzasadnieniakary–zadawalikonkretne
pytania(czymjestkarakryminalna?czyjestonakoniecznaiuzasad-
niona?czywogólemusimykarać?czykarzemyzawyrządzonezło,czy
abyzapobieczłuwprzyszłości?czykaramożebyćinkluzyjna?)oraz
konstruowaliteoriekaryitedotyczącewięzienia
1
.Zarównoteorie,jak
iichuzasadnieniaoscylowaływokółkonkurencyjnychcelówiwartości
zorientowanychnaprzeszłośćlubprzyszłość(poprawairehabilitacja,
prewencjaindywidualnaiogólna,ochrona,ubezwłasnowolnienie,izola-
cja)bądźkierunkowałynaszemyślenienpozakaranie”(zadośćuczynienie
isprawiedliwośćnaprawcza).
Wtensposóbwyłoniłysiętradycyjnekoncepcjeteoriikarywięzienia,
koncentrującesięwokółtakichparadygmatów,jak:przyzwoitość(prawo-
rządność),legitymizacja,resocjalizacja(rehabilitacja),karanie
2
.RobertD.
Hanserokreślafilozoficznepodstawykarypozbawieniawolnościjako:
odpłatę,ubezwłasnowolnienie,odstraszanie,resocjalizację,sprawiedli-
wośćnaprawczą,reintegrację
3
.Podobnypodziałizbliżonekoncepcjepre-
zentująJarosławWarylewski
4
orazJarosławUtrat-Milewskiwswoich
książkachoteoriikary
5
.
Wielośćteoriiipróbwyjaśnienia,dlaczegokarzemyiwzmacniamy
dozęcierpienia,jestnaturalna.JaktwierdziJacekHołówka:
[ł]wrealnymświeciemusząistniećróżniceperspektyw,liczneskonfliktowane
autonomieiwynikającestądspory–rygoryzmuzpobłażliwością,surowości
złagodnością.Jednymzcelówmoralnościspołecznejjestminimalizowanietakich
1
J.Byrne,D.Hummer,Anexaminationoftheimpactofcriminologicaltheoryon
communitycorrectionspractice,nFederalProbation”2016,t.80(3);A.Duff,Punishment,
Communication,andCommunity,OxfordUniversityPress,Oxford2003;K.Enblom,
Duff’sCommunicativeTheoryofPunishment,UppsalaUniversitet,Uppsala2019;
M.Porowski,Dziejewięziennictwapolskiegowpiśmiennictwieidokumentach,Wydaw-
nictwaUniwersytetuWarszawskiego,Warszawa2016,s.8;D.G.Scott,Penology,SAGE
Publications,LosAngeles–London2008,s.16–41;J.Świtka,P.Cyrek,Karakryminalna
natleosobowościprzestępcy,WydawnictwoAmeliaAnetaSiewiorek,Rzeszów2013,s.19.
2
D.G.Scott(red.),WhyPrison?,seria:nCambridgeStudiesinLawandSociety”,
CambridgeUniversityPress,Cambridge2013,s.187.
3
R.D.Hanser,IntroductiontoCorrections,SAGEPublications,LosAngeles2020,s.35.
4
J.Warylewski,Owybranychfunkcjachicelachkarypozbawieniawolności,
w:H.Machel,M.Paliwoda,M.Spryszyńska(red.),Wykonywaniekarypozbawieniawol-
nościwPolsce-wposzukiwaniuskuteczności,WydawnictwoUniwersytetuGdańskiego,
Gdańsk2006.
5
J.Utrat-Milecki,Podstawypenologii.Teoriakary,WydawnictwaUniwersytetu
Warszawskiego,Warszawa2006.
