Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.WKRĘGUMITU
toraWywczasówmłynowskichorganizująwierzeniaskon-
centrowanewokółdrobnychistotdemonicznych,których
statusjestodległyodsłowiańskiegopanteonubóstwpierw-
szegoidrugiegorzędu(odstępstwemodtejregułybędą
Godyżycia8)lModelpolidoksji,jakiwyłaniasięztwórczości
Dygasińskiego,niejestidentycznyzpierwotnąpolidoksją
słowiańskąlJegocharakterystycznącechąjestsynkretyzm9l
Unaoczniasiętozjawiskowpomieszaniutego,cosłowiań-
skie,zchrześcijańskimrytemlSferademonologiipociąga
bowiemzasobąistnieniechrześcijańskichpraktyk,których
roląjestzażegnywaniezła(choćtrzebazaznaczyć,żezło
równieczęstopokonujesięmagią,którazofcjalnymiwie-
rzeniaminiemanicwspólnego)l
Poszczególneformywierzeń(demonologia,magia,wiara
wduszezmarłychikultprzyrody)sąrozproszonewcałej
twórczościDygasińskiego,poświęconejtematycechłopskiej,
inajczęściejwspólnieorganizująatmosferęfloswojonej”
dziwnościwobrębieświataprzedstawionegolWtwórczości
pisarzaznajdujesięutwór,którygromadziznacznąliczbę
przykładówwierzeńzróżnychzakresówpolidoksji,wzwiąz-
kuzczymmożnagotraktowaćjakrodzajsystematyzujące-
gokatalogulOwymswoistymrepertoriumjestSynboginki10l
JakkolwiekpisarzzczasemwłączyłtentekstdozbioruCu-
downychbajek,nadającmutymsamymcharakterutworufan-
tastycznego,nieulegawątpliwości,żepierwotnezałożenie
czyniłozeńdziełorealistycznel
Głównybohatertegoopowiadaniawswoimśrodowiskuma
statusflpodmieńca”lNajpierwrodzice,późniejsąsiedzizaczy-
8Todziełozostanieomówionewinnymrozdzialel
9TakąpostaćprzybierzeteżmodelpolidoksjiwpoezjiBolesława
LeśmianalZoblAlSkała,DemonologiasłowiańskawtwórczościBolesława
Leśmiana[w:]Leśmiannowoczesnyiponowoczesny,podredlBlGrodzkiego
iDlTrześniowskiego,Radom2012l
10Pierwodruk:„KurierCodzienny”1892;późniejdruk.m.in.
wtomieCudownebajki.
27
