Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RobertPiętek
browolnieprzyjęlichrześcijaństwo.Wyrażalinawetopinię,żekrólowiePortu-
galiiprzypisywalisobieprawomianowaniabiskupówdlaKongabezwiedzy
izgodywładcówtegopaństwa,którzybyliDosobamiprostymi”.Mielioninie
wiedzieć,iżmająprawodomianowaniabiskupów.Gdybybylitegoświadomi,
tonigdyniezgodzilibysięnato,abykrólPortugaliiprzysyłałimbiskupów.
OstatnibiskupKongabędącypodwpływemPortugalczykówprzebywałwy-
łączniewLuandzieichociażwładcaKongawielerazygoprosiłoodwiedzenie
katedrywSãoSalvador,tennigdytegonieuczynil.ZtegotopowoduAlvaroVI
wysyłałskargidopapieżaikrólaHiszpanii.WedługkapucynówdużaczęśćPor-
tugalczykówprzebywającychwAngolitoDnowichrześcijanie”,którzywrze-
czywistościniebyliżadnymichrześcijanami,leczżydami.Byliokrutniwobec
mieszkańcówKonga,porywaliwieluznich,bywywieźćichdoBrazylii.Portu-
galczycywielerazystaralisiępozbawićwładcęKongojegokrólestwa.Ostatni
razpróbowalitegodokonać23sierpnia1641r.,jednakDBoskiMajestat”spo-
wodował,iżwówczasprzypłynęliHolendrzyizajęliLuandę.Misjonarzerepre-
zentującyGarcięsugerowali,żegdybyprzysłanodoKongabiskupaPortugal-
czyka,toniezostałbyonprzyjętyprzezwładcętegopaństwa.Portugalczycy
mieliteżbyćwinniporzuceniachrześcijaństwaprzezNzingę,władczynięMa-
tamby.Dokonałatego,gdyprzekonałasię,iżPortugalczycychcielipozbawićją
królestwa20.
WyrażanaprzezkapucynówopinianiebyłapoglądemwładcyKonga,lecz
ichwłasnym.Najejformułowaniemiaływpływzarównobieżącewydarzenia
polityczne,jakiówczesnawizjaświataczęściduchownychkatolickich.Stąd
wynikałopodważanieprawakrólaportugalskiegodomianowaniabiskupów
dlaKonga,jakteżobarczaniewyłącznieDnowychchrześcijan”odpowiedzial-
nościązawszelkiezło,jakiePortugalczycywyrządzaliwtejczęściAfryki.Na
ocenęKongaznacznywpływmiałydziałaniaGarciiijegopoprzedników.Dzię-
kiichlicznympisemnymprośbomoprzysłanieksiężyorazprzychylnemuprzy-
jęciukapucynówukształtowałsięobrazkatolickiegopaństwazarównowśród
kapucynówzainteresowanychkontynuacjąswojejmisji,jakiwsamymRzy-
mie21.SekretarzKongregacjiPropagandyWiarywyraziłnawetopinię,żekról
20
SuppliquedesambassadeursduroiduCongo
,Rome,le9mai1648,[w:]ACA,dok.
nr467,s.986-988.
21
LorenzoTramalloaucardinalBerberini
,Lisbonne,le26janvier,[w:]
L’ancienCongo
…,
op.cit.,dok.nr180,s.492;
LorenzoTramalloàlaPropagande
,Lisbonne,le8juin1630,[w:]
L’ancienCongo
…,op.cit.,dok.nr182,s.495;
RapportdeLorenzoTramallosurleCongo
,Lis-
bonne,le11novembre1630,[w:]
L’ancienCongo
…,op.cit.,dok.nr186,s.497;
Rapportdela
PropagandesurleCongo
,Rome,le25novembre1630,[w:]
L’ancienCongo
…,op.cit.,dok.
nr187,s.497;
AlvareVIaupapeUrbainVIII
,SanSalvador,le16décembre1639,[w:]
L’ancien
Congo
…,op.cit.,dok.nr200,s.503.
