Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp
wswejzasadniczejczęścinastałymlądzie(np.GwineaRównikowa,Tanzania).
WwymiarzegeograficznymAfrykękonstytuujątakżeterytoriawyspiarskieznaj-
dującesiępodadministracjąobcychmocarstw-brytyjskiekolonieŚwiętaHelena
iBrytyjskieTerytoriumOceanuIndyjskiego,francuskieposiadłościwyspiarskie
naOceanieIndyjskim(departamentyzamorskie-ReunioniMajottaoraztzw.
WyspyRozproszone),geograficzniedoAfrykizaliczasięteżWyspyKanaryjskie
(Hiszpania)iMaderę(Portugalia),aponadtowyspęSokotrawZatoceAdeńskiej
(Jemen).Państwempomostowym,zaliczanymjednocześniedodwóchodrębnych
regionówmiędzynarodowych-AfrykiiBliskiegoWschodu-jestEgipt,które-
goczęśćterytoriumrozciągasięwAzji(półwysepSynaj)iktóregoaktywność
wramachpolitykizagranicznejpotwierdzazaangażowaniewprocesyzachodzą-
cewtychdwóchwymiarachregionalnych.Państwaeuropejskiemająceswojete-
rytoriawAfryce(wprzypadkuHiszpaniiafrykańskiepołożeniemajątakżeCeuta
iMelilla),podobniejakJemen,wwymiarzefunkcjonalnymwprocesachkształ-
towaniasięregionalizmuafrykańskiegonieuczestniczą.
Państwaafrykańskiepouzyskaniuniepodległościbyłypaństwamisłabymi,
niedysponującymiwzdecydowanejwiększościprzypadkówistotnymiatrybutami
siły.Praktyczniewcałościzaliczanebyłydopaństwsłaborozwiniętych,posiada-
łygospodarkiocharakterzesurowcowymzorientowanewswychpowiązaniach
handlowychnazewnątrzkontynentu.Zróżnicowanepodwzględemetniczno-kul-
turowymspołeczeństwa-coprawdawtamtymmomenciehistorycznymzjedno-
czonepodhasłaminarodowowyzwoleńczymi,jednakwkrótceskonfrontowane
zwyzwaniamimodernizacyjnymi,którychzałożenianiezawszeodpowiadałylo-
kalnymtradycjomipotrzebom-okazałysiębarierąnadrodzekształtowaniano-
woczesnychnarodównabazieprzynależnościpaństwowej.Polityczne,wojskowe
igospodarczepowiązaniazdawnymimetropoliamipokazywały,iżdziedzictwo
minionejepokijesttrudnedoprzezwyciężenia,awpływyzewnętrznepozostają
istotnymelementemkształtowaniapokolonialnejkonfiguracjipowiązańorazme-
chanizmówwspółpracyirywalizacjiwregionie.Nateuwarunkowanianakładały
siętakżebrakdoświadczeńnowychelitwładzywkierowaniusprawamipaństwo-
wymiiwytyczaniuracjonalnychprogramówmodernizacyjnychorazrelatywnie
niskipoziomwykształceniamieszkańcówregionu.Wszystkotowpływałode-
strukcyjnienastabilnośćkształtującegosiędopieroregionalnegoładumiędzy-
narodowego.Biorącpoduwagępowyższeuwarunkowania,trudnosiędziwić,iż
wielepaństwafrykańskichniebyłowstanieudźwignąćciężaruwyzwańrozwo-
jowych,jakiestanęłyprzedniminaproguniepodległości.Wynikającestądpo-
rażkinadrodzedomodernizacji,ewolucjasystemówpolitycznychwkierunku
modeluautorytarnegoorazalienacjaisłabośćstrukturadministracjipaństwowej
przyczyniłysiędoosłabieniainstytucjipaństwa.Tewszystkieczynnikistałysię
źródłemprocesówkonfliktogennych,któredotknęływielepaństwafrykańskich.
ŚwiadomośćistnieniawyzwańizagrożeńdlarozwojuistabilizacjiwAfryce
wpływałanaformułowaniehasełipostulatówzakładającychstworzenieme-
