Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
małżeństwozniejakąPoppeąSabinąirozwieśćsięzoktawią22,która
zostałaskazananadożywotniewygnanie.W65zostajezawiązany
dośćnieudolniespiseknażyciecesarza,tzw.spisekPizona,jeszcze
tegożrokuodkryty.Następujeniepowstrzymanafalaaresztowań,
torturiwyrokówśmierci.Senekazostajezamieszanywtęsprawę,
jakkolwiekniejestjasne,czyiwjakimstopniuuczestniczyłwprzy-
gotowaniachdozamachu23.Neronwtensposóbw65rokuuwol-
niłsięodniewygodnegodawnegotutorawosobiestaregofilozofa
Seneki,abysam,trzylatapóźniej,samobójcząśmierciązamknąć
gronoofiarwłasnegoterroru24.
22
Kochanaprzezludoktawiazostajew62rokuzesłananawyspęPandatarię
(tzw.deportatioadinsulam)iwkrótcetamzamordowana.otychwydarze-
niachwspominaanonimowatragediaOktawia,będącajedynymprzykła-
demzachowanejtragediitoczącychsięwrzymskichrealiach,tzw.tragoedia
praetexta.NeronwtymdramaciedośćjasnodajeSenecedozrozumienia,
żeoktawiajestoziębłaseksualnie(w.538-543).Wartojeszczewspomnieć,
żesztukataażdoXIXwiekubyłauważanazadziełosamegoSeneki,cho-
ciażautorstwoSenekinegowalijużwXIVwiekuFrancescoPetrarkaoraz
ColuccioSalutati(zob.Ferri2003:5).Natematjejdatowaniaorazwyklu-
czeniaautorstwaLucjuszaAnneuszazob.np.Herington1961,Kragelund
1982orazFerri2003.
23Tacyt(RocznikiXV65)formułujenastępującąuwagę,nKrążyłapogłoska,
żeSubriuszFlawuswtajnejnaradziezsetnikami,jednakniebezwiedzy
Seneki,zadecydował,abypozabiciuNeronaprzypomocyPizona,także
Pizonazamordować,apanowanieporuczyćSenecejakoczłowiekowirze-
komowybranemuprzeznieuczestniczącychwzbrodnizewzględunasławę
jegocnót”(przekładS.Hammera,niecozmieniony).Wspiskunatomiast
napewnouczestniczyłbratanekSeneki,Lukan.
24Senekaprzestrzegałkilkanaścielatwcześniejmłodegowładcęwdedyko-
wanymmutraktacieOłagodności,żerozpętaniespiralistrachuiprzemo-
cyobracasięwkońcuprzeciwtyranowi,bonajlepszątarcząrządzącego
jestłagodnośćwsprawowaniuwładzy(Ołagodności,passim).Neronnie
poszedłzatymiradami.Pewniedlategozginął,popełniwszysamobójstwo
wczasiebuntuwojskawRzymie,niedługopośmierciSeneki,bow68roku.
Niejestdokońcajasne,czytoniezaufanywyzwolenieccesarza,Epafrodyt,
zabiłgowsytuacjijużzupełniebeznadziejnej.Dowodemmógłbybyćfakt,
10
