Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
dziełafilozoficzneiprzyrodnicze58orazmowy,jedneidrugiedziś
zaginione.Zachowałysiętakżeliczneepigramy,dośćniepewnego
autorstwa,zktórychwiększąlubmniejszączęśćbadaczesąskłon-
niuznaćzaautorstwaSeneki59.Niewątpliwiedohistoriikultury
przeszedłSenekajakofilozofstoicki,aleeklektyczny60,copozwoliło
muzłagodzićwielesurowychrygorówstarejmyślistoickiej61.Jego
filozofięcechowałodośćniejednoznacznezaangażowaniespołecz-
ne62iwymiaretyczny:marzyłodobrymiszlachetnymwładcy63
iowartościowychrelacjachmiędzyludźmi64.Byłteżnauczycielem
58
Mamywzmiankinp.otraktacieDesituetsacrisAegyptiorum(Servius,
Aen.VI154).
59PrzykładowoPratt(1964)zaautentyczneuważa72epigramy.
60PrzywołajmytuznamiennesłowafilozofaOżyciuszczęśliwym1,3:nTego
więcmusimysięnajbardziejwystrzegać,byśmyzwyczajemowiecniepostę-
powalizatrzodą,ciągnącąnaprzodzie,idącnietam,dokądiśćtrzeba,ale
tam,dokądsięiśćzwykło”
.Por.Joachimowicz87-97.Grimalnazywago
nfilozofempozaszkołą”(Grimal1994:171,więcejnatentemattamże:6-24).
61
Amimotoniekiedypoglądyfilozofawydająnamsiędzisiajmałonludzkie”
,
np.jegoniechęćdouczucialitościczysilnakoncentracjanasobiesamym.
Takżekoncepcjamędrcastoickiego,którymiałsiępojawiaćnaświecie
bardzorzadko,wydajesięzbytwyrozumowanaimałoprzydatnawetyce
owymiarzepraktycznym.
62
Zob.Grifn2003:315-366.Autorkaprzeprowadzagłębokąanalizępoglądów
filozofanatematudziałumędrcastoickiegowżyciupolitycznym,posiłkując
sięgłównienastępującymitraktatami:Ożyciuszczęśliwym,Obezczyn-
ności,OniezłomnościmędrcaorazListamimoralnymi,abypodsumować
stwierdzeniemopewnejniemożnościwytyczeniajasnychdyrektywwtym
względzienowszegostoicyzmu.Senekaosobiścieniebyłzwolennikiem
ostentacyjnejopozycjiwobecwładzypryncepsa,raczejoptowałza-jeśli
sytuacjadotegozmusi-spokojnymwycofaniemsięzczynnegoudziału
nakorzyśćaktywnościnaukowejipisarskiej.
63TemuzagadnieniupoświęciłtraktatOłagodnościdedykowanymłodemu
Neronowi,zob.takżeStrzelecki1965:403-413orazRostropowicz2006:
97-102.
64Tuwartowspomniećpięknąjegonaukęodawaniuiprzyjmowaniudobro-
dziejstw(Odobrodziejstwach)orazhumanitarne,jaknaoweczasy,poglądy
naniewolnictwo(np.Listymoralne47orazOdobrodziejstwachIII18-28).
18
