Akt notarialny jako podstawa odpowiedzialności prawnej notariusza

Aleksander Oleszko

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-264-9190-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

314

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Oleszko, Aleksander. Akt notarialny jako podstawa odpowiedzialności prawnej notariusza. Red. . : Wolters Kluwer Polska SA, 2015, 314 s. ISBN 978-83-264-9190-0

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Oleszko, A.

T1 Akt notarialny jako podstawa odpowiedzialności prawnej notariusza

PB Wolters Kluwer Polska SA

YR 2015

SN 978-83-264-9190-0

Bibliografia BibTex:

@Book{ 210052, author = "Oleszko, Aleksander", editor = "", title = "Akt notarialny jako podstawa odpowiedzialności prawnej notariusza", publisher = "Wolters Kluwer Polska SA", year = "2015", address = "", isbn = "978-83-264-9190-0" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Oleszko, Aleksander

ED -

TI - Akt notarialny jako podstawa odpowiedzialności prawnej notariusza

PB - Wolters Kluwer Polska SA

CY -

PY - 2015

SN - 978-83-264-9190-0

ER -

Netografia (standard APA):

Oleszko, Aleksander. Akt notarialny jako podstawa odpowiedzialności prawnej notariusza [baza danych online] : Wolters Kluwer Polska SA, 2015 [dostęp: 06 09 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/akt-notarialny-jako-podstawa-odpowiedzialnosci-prawnej-notariusza-aleksander-oleszko-210052.

dokumenty, Czynności notarialne, Dokumenty urzędowe

Publikacja zawiera kompleksową analizę jednoczesnego ujęcia odpowiedzialności dyscyplinarnej, cywilnej oraz karnej notariusza, ze szczególnym uwzględnieniem sporządzonych wadliwie aktów notarialnych stwierdzających dokonanie czynności prawnej.

...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-264-9190-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

314

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz skrótów | str11
Wstęp | str15
1. Status prawny notariusza na gruncie prawa notarialnego | str21
I. Notariusz jako normatywnie kwalifikowana osoba zaufania publicznego | str21
2. Status notariusza jako funkcjonariusza publicznego w świetle prawa karnego | str22
3. Prowadzenie kancelarii notarialnej na zasadach przedsiębiorczości a status notariusza jako przedsiębiorcy oraz funkcjonariusza publicznego | str22
4. Notariusz jako przedstawiciel wolnego zawodu | str25
1. Przedstawienie problemu | str35
II. Podstawy dobrej praktyki zawodowej a odpowiedzialność notariusza | str35
2. Kryteria wyznaczające dobrą praktykę zawodową | str37
2.1. Dobra praktyka zawodowa notariusza w świetle prawa notarialnego oraz Kodeksu Etyki Zawodowej Notariusza | str37
2.2. Podmiotowy oraz przedmiotowy zakres postępowania notarialnego wyznaczający dobrą praktykę zawodową | str40
2.2.1. Notariusz jako podmiot prowadzący postępowanie notarialne | str40
2.2.2. Charakter postępowania notarialnego | str42
2.2.3. Numerus clausus czynności notarialnych | str42
2.2.4. Obowiązek prewencji jurysdykcyjnej | str43
2.2.5. Obowiązek bezstronności | str44
2.2.6. Zakres dozwolonej konkurencji i reklamy | str45
2.2.7. Konkurencja a zakaz dokonywania czynności notarialnej | str50
3. Zadania i funkcje samorządu notarialnego wobec wymagań dobrej praktyki zawodowej | str52
1. Obowiązek ochrony interesu stron oraz praw i słusznych interesów osób trzecich, dla których akt notarialny może powodować skutki prawne | str55
III. Obowiązek informacyjno-doradczy przy dokonaniu czynności notarialnej | str55
2. Prawny oraz etyczny zakres pouczeń i informacji w świetle prawa o notariacie a kryteria przyjęte w akcie notarialnym | str62
3. Domniemania prawne objęte treścią aktu notarialnego | str72
1. Charakter obowiązku powołania do dokonywania czynności notarialnej | str76
IV. Ustawowy obowiązek dokonania czynności notarialnej zgodnie z prawem oraz odmowy sporządzenia czynności sprzecznie z prawem | str76
2. Dokonanie a zapewnienie o dokonaniu czynności notarialnej zgodnie z prawem | str77
3. Odmowa dokonania czynności notarialnej sprzecznej z prawem ze szczególnym uwzględnieniem czynności sprzecznej z zasadami współżycia społecznego. Zagadnienia konstrukcyjne | str81
3.1. Charakter oraz zakres wyznaczający dokonanie czynności notarialnej zgodnie z prawem oraz sprzecznie z prawem | str81
3.2. Obowiązki prewencyjne notariusza wynikające z zasad porządku prawnego | str85
3.3. Czynność notarialna sprzeczna z prawem a niezgodna z prawem | str88
3.4. Naruszenie i uchybienie zawodowe przy dokonywaniu czynności notarialnej oraz czynności prawnej | str90
3.5. Odpowiedzialność notariusza z powodu dokonania czynności notarialnej sprzecznej z zasadami współżycia społecznego | str94
4. Cywilnoprawny tryb eliminacji aktu notarialnego sprzecznego z prawem | str98
5. Prawnokarne regulacje zabezpieczające pewność obrotu prawnego | str103
1. Staranność zawodowa notariusza jako kryterium odpowiedzialności prawnej | str112
V. Konstrukcja oraz rodzaje odpowiedzialności prawnej notariusza z powodu dokonania czynności notarialnej sprzecznie z prawem | str112
2. Zasada domniemania niewinności w postępowaniu dyscyplinarnym oraz karnym | str115
3. Odpowiedzialność dyscyplinarna | str119
4. Odpowiedzialność cywilna | str127
4.1. Podstawa prawna odpowiedzialności | str127
4.2. Szczególna staranność przy wykonywaniu obowiązków zawodowych | str129
4.3. Kwalifikacja winy w świetle zawodowego charakteru działalności notariusza | str136
4.4. Związek przyczynowy między stwierdzeniem sporządzenia aktu notarialnego sprzecznie z prawem a powstałą szkodą | str138
4.5. Odpowiedzialność notariusza prowadzącego kancelarię na zasadzie spółki cywilnej albo partnerskiej | str139
5. Ryzyko prawne związane ze sporządzeniem aktu notarialnego w świetle odpowiedzialności cywilnej oraz karnej notariusza | str144
5.1. Rozkład ryzyka stron umowy oraz notariusza a wymogi zachowania formy aktu notarialnego | str144
5.2. Okoliczności sporządzenia aktu notarialnego związane z ryzykiem wykonywania zawodu | str151
5.3. Uprzedzenie o ryzyku zawieranej umowy a wymogi sporządzenia aktu notarialnego zgodnie z prawem | str155
5.4. Ocena aktu notarialnego jako działania notariusza na szkodę interesu prywatnego i społecznego, sprzecznego z zasadami współżycia społecznego | str161
5.5. Dominująca pozycja prokuratora w procesie cywilnym wszczętym w czasie trwania postępowania karnego przeciwko notariuszowi | str169
5.6. Odpowiedzialność karna | str178
5.7. Niezawinione dokonanie czynności notarialnej sprzecznie z prawem | str190
1. Cele oraz funkcje zakazu wykonywania zawodu notariusza | str199
VI. Ponowne prawo wykonywania zawodu notariusza a konstytucyjne standardy proporcjonalności oraz wolności wykonywania zawodu zaufania publicznego | str199
2. Zakaz wykonywania zawodu na podstawie orzeczenia dyscyplinarnego | str200
3. Zakaz wykonywania zawodu jako środek karny | str202
4. Ocena zakazu ponownego prawa wykonywania zawodu | str203
5. Tryb ponownego powołania na notariusza | str204
1. Podmioty gospodarcze jako strony umów o charakterze tzw. świadczeń dożywotnio-rentowych | str215
Część drugaPrawnokarna kwalifikacja obowiązków zawodowych notariusza w świetle wybranych deliktówVII. Staranność zawodowa notariusza w zakresie oceny czynności prawnej poprzedzającej sporządzenie aktu notarialnego a zarzut działania na szkodę pokrzywdzonego | str215
2. Umowa pożyczki | str216
3. Wystawienie weksla własnego przez pożyczkobiorcę lub poręczyciela | str219
4. Porozumienie wekslowe zawarte między remitentem a pożyczkobiorcą jako podstawa ustanowienia na jego rzecz pełnomocnictwa do sprzedaży nieruchomości lub ustanowienia hipoteki kaucyjnej | str224
1. Uwagi wprowadzające | str228
VIII. Czynności prawne zawierane w formie aktu notarialnego jako działanie na szkodę uczestników czynności notarialnej | str228
2. Ustanowienie hipoteki kaucyjnej oraz hipoteki zwykłej w zakresie tzw. nadzabezpieczenia | str229
3. Pełnomocnictwo do sprzedaży nieruchomości | str230
4. Umowa sprzedaży nieruchomości na szkodę właściciela | str231
5. Umowy mające na celu przewłaszczenie własności za świadczenie emerytalno-rentowe | str235
5.1. Umowa dożywocia | str235
5.2. Umowa renty | str237
5.3. Wstępna ocena zawartych umów dożywocia oraz renty | str239
6. Oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji na podstawie aktu notarialnego | str243
7. Instrumenty prawne sankcjonujące dokonanie czynności prawnej z pokrzywdzeniem strony aktu notarialnego | str245
1. Akt notarialny jako dokument urzędowy a ocena ujętej w akcie czynności prawnej | str250
IX. Redakcja aktu notarialnego oraz znaczenie prawne jego odczytania wobec narażenia strony na niekorzystne skutki prawne | str250
2. Przedmiotowy zakres kompetencyjności notariusza w sporządzeniu aktu notarialnego | str252
3. Wpływ notariusza na ostateczną redakcję aktu notarialnego | str257
4. Redakcja treści czynności prawnej w akcie notarialnym a ocena działania notariusza narażającego stronę obrotu prawnego na niekorzystne dla niej skutki | str259
4.1. Ocena cywilnoprawna czynności prawnej stwierdzonej w akcie notarialnym | str259
4.2. Redakcja aktu notarialnego jako tytułu egzekucyjnego sprzecznego z prawem | str265
4.3. Zarzut braku bezstronności i uczciwości zawodowej jako źródła uzyskiwania stałego dochodu kosztem interesu prywatnego (art. 80 § 2 i 3 w zw. z art. 231 § 2 k.k.) | str269
4.4. Wartość a cena nieruchomości określona w akcie notarialnym jako kryterium narażenia właściciela na niekorzystne rozporządzenie nieruchomością | str271
5. Tryb i sposób odczytania aktu notarialnego jako przesłanka formalna oraz ważności stwierdzonej w akcie czynności prawnej | str275
5.1. Charakter obowiązku odczytania aktu notarialnego | str275
5.2. Odczytanie aktu notarialnego w celu ustalenia znaczenia (sensu) złożonych oświadczeń woli stron | str276
5.3. Sposoby stwierdzenia w akcie przekonania się notariusza o zgodności dokonanej czynności prawnej z wolą złożonego oświadczenia woli | str280
X. Zarzut wadliwego odczytania aktu notarialnego jako podstawa odpowiedzialności karnej notariusza | str284
1. Podwójna kwalifikacja podmiotowa notariusza w odniesieniu do dokonanej czynności notarialnej oraz jako podmiotu przestępstwa | str288
XI. Przestępstwo kwalifikowane notariusza jako funkcjonariusza publicznego oraz osoby zaufania publicznego | str288
2. Akt notarialny jako przedmiot ochrony prawnokarnej | str297
Wykaz orzecznictwa | str301
Literatura | str309

pierwsza

Część

Kierunektennieuwzględniajednejpodstawowejcechy

ustrojowejpolskiegonotariatu,istniejącejpocząwszyod1934r.

ażdozmianpolitycznychzapoczątkowanychpo1944r.Mia-

nowiciepodrządemrozp.z1933r.niktnieuważałówczesne-

gonotariatuzainstytucjęprywatną11,cooznacza,żepo1991r.

niebyłocoreprywatyzować.OkreślenieUreprywatyzacja”wią-

zanobowiemzesposobemfunkcjonowaniakancelariinota-

rialnejicałkowitymodejściemwtymzakresieodmodelupbn

(por.art.5).Wtensamograniczonysposóbpróbowanojed-

nocześniesprowadzaćdokonywanieczynnościnotarialnych

dofunkcjiusługowychnotariatuwobecobywateli,astosunek

notariusz–stronadokonywanejprzezniegoczynnościtrak-

towanojakorodzajstosunkuzobowiązaniowego,podobnego

doumowyoświadczenieusług”12.

Częściowousługowycharakterfunkcjonowaniakancelarii

(art.3wzw.zart.4)ijejfinansowanieprzezuczestnikówczyn-

nościnotarialnych(art.5)nieoznaczają,żenotariuszanależy

traktowaćjakoprzedstawicielawolnegozawoduprawniczego

wznaczeniuustrojowym13.

Przepisyart.4§3przewidująmożliwośćprowadzeniaprzez

kilkunotariuszyjednejkancelariinazasadachspółkicywilnej

lubpartnerskiej.Wtakimjednakwypadkukażdyznotariuszy

dokonujeczynnościnotarialnejwewłasnymimieniuiwta-

państwa(oczymniżej);zob.takżeCz.Kołcun,Zperspektywydwudziestu

lat,NPN2012,nr1,s.7in.

11Por.zwłaszczaW.L.Jaworski,Reformanotariatu,Kraków1929,s.58.

TakzwłaszczawyrokSAwWarszawiezdnia17grudnia1998r.,

IACa697/98,OSA1999,nr10,poz.46.Poglądtenwświetlepóźniejsze-

gokierunkuorzecznictwaSąduNajwyższegonależytraktowaćjakoin-

cydentalnyihistoryczny;por.zwłaszczawyrokSNzdnia12czerwca

2002r.,IIICKN694/00,OSNC2003,nr9,poz.124,któryjednoznacznie

stanowi,żeobowiązekdokonaniaprzeznotariuszaczynnościnotarial-

nejniepowstajenapodstawieumowyodokonanietejczynności,lecz

wynikazogólnegoporządkuprawnegoiprzyjętejprzezprawonota-

rialnetzw.konstrukcjiprzymusunotarialnego.Rozwinięcietejprob-

lematykiznajdujemyprzedewszystkimwuchwaleSNzdnia8mar-

ca2013r.,IIICZP5/13,LEXnr1294199,orazwuchwaleSNzdnia

18grudnia2013r.,IIICZP82/13,OSNC2014,nr10,poz.101;zob.także

A.Oleszko,Aktynotarialne,s.76in.orazcyt.tamdalszeorzecznictwo.

13Bliżejzob.A.Oleszko,Notariatwsystemiewymiarusprawiedliwości,

Warszawa2015.

Brak wyników

Akt notarialny jako podstawa odpowiedzialności prawnej notariusza

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra