Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstępodredaktorównaukowych
21
jeszczeuregulowaćstatusludnościiwłasnościmienia(chronionegoprawem
międzynarodowym).Jakwiadomo,decyzjioprzekazaniuPolscetychobszarów
towarzyszyładecyzjaowysiedleniuznichNiemców(natejpodstawieprzepro-
wadzonowPolsceweryfikacjęnarodowościowąiuregulowanoobywatelstwo
polskieludnościrodzimej)orazdecyzjaoprzejęciubezodszkodowaniamienia
niemieckiego,znajdującegosięnatychobszarach,coszczegółowouregu-
lowanowumowiezZSRRz16sierpnia1945r.,potwierdzajączaliczenie
wartościtegomienianarzeczreparacji.Byłatozasadniczapodstawaprawna
przejęciategomieniaprzezPolskębezodszkodowania(cojakwspomniano
wyżejpotwierdziłEuropejskiTrybunałPrawCzłowieka).Przypomnijmy,że
poprzeprowadzeniunacjonalizacjiPolskawypłaciłaodszkodowaniaztytułu
przejęciamieniainnychpaństw,ichpodmiotówgospodarczychiosóbfizycz-
nychnapodstawiekilkunastuumówmiędzynarodowych(tzw.umówindem-
nizacyjnych)7.RównieżPolacyprzesiedlenipoIIwojnieświatowej(wlatach
1944–1946)zutraconychterenówwschodnichdoPolskiwnowychgranicach,
otrzymaliodszkodowanienapodstawietzw.umówrepublikańskich(zawar-
tychpodkoniec1944r.iw1945r.zBiałorusią,Ukrainą,LitwąiZSRR)8,
zaspokajanenotabenegłówniezmieniaponiemieckiego.
Problemzaliczeniawartościmienianiemieckiegonarzeczreparacjijest
przedmiotemszczegółowejanalizywrozdzialeósmymksiążki(autorstwa
profesoraWitoldaM.Góralskiego).Łączniewięc,uwzględniającżnego
rodzajuinnepłatności,Polskaotrzymałaznaczącąrekompensatęzaszkody
powstałepodczasIIwojnyświatowej.Przyczymnieporozumieniem,względ-
niemanipulacjąjestwysuwanieroszczeńreparacyjnychiodszkodowawczych
równychponiesionympodczaswojnyszkodom,takjaktoobecnieprezento-
wanejestwramach„kampaniireparacyjnej”przezA.Mularczyka(abstra-
hujemytutajodprawidłowościmetodologiiobliczaniaponiesionychprzez
PolskępodczasIIwojnyświatowejstrat).Reparacjeiodszkodowaniapo
konfliktachzbrojnych,azwłaszczapowojnachwyniszczających,prowadzo-
nychtotalnie,nigdyniesąrównewyrządzonymprzezagresoraszkodom.
Stanowiąpewienułamekponiesionychszkód,któryustalanyjestrównież
przyuwzględnieniukoniecznościułożeniapokojowychstosunkówzbyłym
agresoremwprzyszłości.Polscyeksperci,przygotowującywlatach1946–1947
7
Zob.J.Barcz,UkładyindemnizacyjnezawartepoIIwojnieświatowejprzezPolskęzdwunastoma
państwamizachodnimi.Podstawowezagadnieniainterpretacyjne,(w:)Prawomiędzynarodowe
-teraźniejszość,perspektywy,dylematy.KsięgaJubileuszowaProfesoraZdzisławaGalickiego,
E.Mikos-Skuza,K.Mysona-Kostrzewa,J.Poczobut(red.),WoltersKluwer,Warszawa2013.
8
Zob.J.Wołąsiewicz,Analizaprawnohistorycznauprawnieńzabużańskich.Rozliczanie,
HRzeczpospolita”z23.10.2002r.